DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine... ... iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı işçi, ...sözleşmesinin haklı... geçerli ... sebep olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğine... ... iadesine karar verilmesini, ... başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ... boşta geçen süre ücret... diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı işveren, asıl işverenin küçülmeye gitmesi sebebi ... işçi çıkartılması kararı alındığını, davacının... sözleşmesinin... ...kapsamda feshedildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, feshin geçerli sebebe dayanmadığı gerekçesi ... feshin geçersizliğine... davacı işçinin ... iadesine, ... başlatma tazminatının sekiz aylık ücret tutarı olarak... çalıştırılmadığı süre için... ... dört aylık ücret... diğer haklarının belirlenmesine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Mahkemece verilecek hükmün etkisi bakımından mecburi dava arkadaşlığı, maddi bakımdan mecburi dava arkadaşlığı... şekli (usûlî) bakımdan mecburi dava arkadaşlığı olarak ikiye ayrılmaktadır. Maddi bakımdan mecburi dava arkadaşlığı, maddi hukuka göre ... hakkın birden fazla kimse tarafından birlikte kullanılması veya birden fazla kimseye karşı birlikte ileri sürülmesi... tamamı hakkında ... hüküm verilmesi zorunlu hallerde ... konusu olur (6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu...59...Şekli (usûlî) bakımdan mecburi dava arkadaşlığı ..., kanunun özel hükümleri... davanın niteliğinden kaynaklanan, birden fazla kişiye karşı dava açılmasının... yürütülmesinin zorunlu olduğu hallerde oluşan dava arkadaşlığına denir. Şekli dava arkadaşlığı, gerçeğin ... olarak ortaya çıkarılması... taraflar arasındaki ilişkinin doğru karara bağlanmasını sağlamak için kabul edilmiştir. ...durumda, dava konusu hukuki ilişki hakkında bütün dava arkadaşlarına yönelik ... ...aynı doğrultuda ... karar verme zorunluluğu yoktur. Ayrıca dava arkadaşlarının yaptıkları usulî işlemler birbirinden bağımsızdır.
4857 sayılı... Kanunu"... ...maddesinin altıncı... yedinci fıkralarına göre asıl işveren-... işveren ilişkisinin geçerli olup olmadığı veya muvazaaya dayanıp dayanmadığına yönelik...’... yapılması gereken yargısal denetim, ilişkinin taraflarının, yani asıl işveren... ... işverenin davada ... almalarını... kendi hukuklarını koruyacak açıklama... ispat haklarını zorunlu kılmaktadır. Aksince ... düşünce Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin ...maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkına... 6100 sayılı Kanun... 27. maddesinde öngörülen hukuki dinlenilme hakkına aykırılık teşkil eder. Buna göre, ... iade davalarına özgü olarak, asıl işveren-... işveren ilişkisinin ... konusu olduğu davalarda, davalı taraf yönünden ... çeşit şekli (usûlî) bakımdan mecburi dava arkadaşlığının mevcut olduğu kabul edilmelidir.
Görüldüğü üzere, ...çözüm tarzı ... işçi ... ...işveren yönünde hukuka uygun maddî... usûlî bakımdan ... ... tarafın haklarını korumasını sağlayan ... çözümdür.
Böyle olunca, ... iade davasının yalnızca asıl işveren veya ... işveren aleyhine açılması durumunda, mahkemece, dava hemen reddedilmemeli, davalı olarak gösterilmeyen asıl işveren veya ... işverene davanın teşmili için davacı tarafa süre verilmeli, verilen süre içinde, diğer dava arkadaşına teşmil edilirse davaya devam edilmeli, aksi halde dava usulden reddedilmelidir.
Taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasına yönelik olarak yapılacak inceleme sonucunda, asıl işveren-... işveren ilişkisinin kanuna aykırı olarak kurulması veya muvazaaya dayanması halinde feshin geçersizliğine yönelik verilen karar gerçek işveren hakkında kurulmalı, muvazaaya dayalı ilişkinin diğer taraf ... ... iadenin mali sonuçlarından birlikte sorumlu tutulmalıdır.
Somut olayda; davalı şirket ... dava dışı ... Hastane Ürünleri .... .... .... arasında hizmet alım sözleşmesi bulunduğu... davacının... ...kapsamda çalıştığı anlaşılmakla...davalı şirket ... dava dışı ... Hastane Ürünleri .... .... .... arasında düzenlenen hizmet alım sözleşmesinin 4857 sayılı Kanun... ...-7 maddesi yönünden incelenmesi gerektiği açıktır. ... konusu sözleşmenin... Kanunu hükümleri uyarınca geçerliliği veya mavazaaya dayanıp dayanmadığına yönelik yapılacak yargısal denetim sözleşmenin diğer tarafını yani dava dışı...... Hastane Ürünleri .... .... ....."... ... alanını... etkileyeceğinden... ... iade davalarında asıl işveren ... ... işveren arasında şekli anlamda zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğu Dairemizce kabul edildiğinden; davacıya davayı asıl işverene... yöneltmesi için süre verilmeli, asıl işverenin göstereceği deliller... toplanarak oluşacak sonuca göre ... karar verilmelidir.
2-Davalının savunma hakkının kısıtlanıp kısıtlanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Somut olayda; dava dilekçesinin davalıya.......2015 tarihinde tebliğ edildiği... davalı vekilinin.......2015 tarihinde cevap dilekçesi sunarak tanık isim... adreslerini sonra bildireceğini belirttiği, ......2015 tarihinde tanıkların isim... adreslerini bildirdiği.........2015 tarihli beşinci celsede davalı vekiline ...,......gider avansını yatırması için kesin süre verilerek gider avansını yatırması halinde tanıklara davetiye çıkartılmasına karar verildiği, aksi halde ... tanık dinletmekten vazgeçmiş sayılacağının ihtar edildiği...davalı vekilinin süresinde masraf yatırdığı... tanıklara davetiye çıkartıldığı, davalı tanıklarının usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen duruşmaya gelmedikleri......celse davalı vekilinin... mazeret bildirerek duruşmaya katılmadığı...yedinci celsede davalı vekilinin duruşmaya katıldığı... tanıkların dinlenmesi için işlem yapılmasını istediği, mahkemece... yeniden işlem yapılmasına karar verilerek tanıklara yeniden davetiye çıkartıldığı, sekizinci celse... davalı tanıklarının duruşmaya gelmedikleri, ...defa davalı vekiline tanıklarını hazır etmesi için gelecek celseye kadar kesin süre verilmesine... tanıklar dinlendikten sonra dosyanın bilirkişiye gönderilmesine karar verildiği...dokuzuncu celse davalı vekilince...Tanıklarımızı celse arası hazır ettik. Ancak dinletme fırsatımız olmadı. ...süreçte tanıklar işten ayrılmıştır. ...sebeple tanıklarımız ihzaren celp edilsin. Aksi taktirde dosya bilirkişiye verilsin” şeklinde beyanda bulunulduğu, mahkemece... “Davanın mahiyeti, mevcut delil durumu ... önüne alınarak davalı tarafın tanıklarının dinlenmesi... dosyanın bilirkişiye verilmesine ilişkin önceki ... karardan vazgeçilmesine karar verildi...şeklinde ... karar kurularak davanın esası hakkında karar verildiği anlaşılmaktadır. Davalı vekili tarafından, mahkemece verilen kesin sürede tanıkların dinlenmesi için gerekli masraf yatırılmış olup, usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen duruşmaya gelmeyen tanıklar hakkında zorla getirme kararı verilmesi gerekirken, yeniden davetiye çıkartılması... tekrar duruşmaya gelmemeleri üzerine davalı vekiline tanıklarını hazır etmek üzere süre verilmesi usule uygun değildir. ...sebeple...davalı vekilince gerekli usuli işlemler yapılmasına rağmen, duruşmaya gelmeyen tanıklar hakkında...zorla getirme kararı çıkartılıp davalının gösterdiği tanıklar dinlenmeden, savunma hakkını kısıtlar şeklinde sonuca gidilerek dosyanın esası hakkına karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, bozma sebeplerine göre davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik ... olmadığına, ......2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.