21. Hukuk Dairesi 2018/3226 E. , 2019/2657 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :...... ...... Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
KARAR
A)Davacı İstemi;
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili ..."in davalılara ait işyerinde tır şoförü olarak çalışırken 16/09/2010 tarihinde ...... iş kazası geçirdiğini, olay nedeniyle müvekkilinin felç olduğunu, tekerlekli sandalyeye mahkum olduğunu belirterek 100.000-TL manevi tazminatın, 100-TL iş gücü kaybı tazminatının, 100-TL bakım giderinin faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ettiğini bildirdiği görülmüştür.
Davacı ... vekili tarafından ... aleyhine 100-TL"nin tahsili istemine ilişkin...... 19. İş Mahkemesi"nin 2013/463 Esas numaralı dava dosyasının...... 19. İş Mahkemesinin 24/04/2013 tarih ve 2013/338 karar numaralı kararı ile mahkememiz dosyası ile birleştirilmiş olduğu görülmüştür.
Sigortalının eş ve çocukları tarafından ... ile ... aleyhine açılan davada her bir davacı için 100"er TL olmak üzere 400 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile eş ... için 20.000 TL ve murisin kızlarının her biri için 10.000"er TL olmak üzere toplam 50.000-TL manevi tazminatın tahsili istemine ilişkin...... 6. İş Mahkemesi"nin 2013/859 Esas numaralı dava dosyasının...... 6. İş Mahkemesinin 01/07/2013 tarih ve 2013/806 karar numaralı kararı ile mahkememiz dosyası ile birleştirilmiş olduğu görülmüştür.
Davacılar vekilinin 31/05/2016 tarihli celsede .... yönünden taleplerinden vazgeçtiklerini bildirdiği görülmüştür.
Davacılar vekilinin 12/11/2016 tarihli ıslah dilekçesiyle davalılar ... ile ... yönünden, murisinin ölümünden önce oluşan zarar için 32.762,56 TL, ...... için 143.166,97 TL, ...... ...... için 18.941,55 TL, ...... için 6.402,20 TL, ...... için 1.092,48-TL"nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ettiğini bildirdiği görülmüştür.
B)Davalıların Cevapları ;
Davalı taraflara dava dilekçesini içerir davetiyelerin tebliğ edildiği, bir kısım davalı vekilinin davanın reddine karar verilmesini talep ettiğini bildirdiği görülmüştür.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
Müteveffa ..."in 11/02/2010 tarihinde iş kazası geçirdiği, mahkememizce alınan kusur bilirkişi heyeti raporuna göre ..."in %40 oranında, kazalı ...... ..."in %60 oranında kusurlu olduğu, ......"un kusurunun olmadığı, mahkememizce alınan hesap bilirkişi raporuna göre ..."in vefat ettiği tarihe kadar geçen dönemdeki karşılanmamış gerçek zararının 32.762,56-TL, eş Perihan"ın karşılanmamış gerçek zararının 143.166,97-TL, ...... ......"ün karşılanmamış gerçek zararının 18.941,55-TL,......"nin karşılanmamış gerçek zararının 6.402,20-TL, ......"nın karşılanmamış gerçek zararının 1.092,48-TL olduğu, Mahkemece alınan bu bilirkişi raporlarının dosya kapsamına ve delillere uygun olduğu, davacının ..."ye tazminatların ödenmesi için 25/06/2012 tarihinde başvurduğu, buna göre bu davalı yönünden temerrüt tarihinin 25/06/2012 tarihi olduğu, davacının ... yönünden taleplerinden vazgeçtiğini bildirdiği, olay nedeniyle davacıların duyduğu elem, davacının ...... ve ekonomik durumu, davalı tarafların kusuru ve kaza tarihi dikkate alınarak, davalı ... maddi tazminat taleplerinden poliçe limiti olan 225.000-TL ile sınırlı sorumlu olmak kaydıyla davalı......... ünvanlı firma) yönünden usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığından ...... ...... ünvanlı firma) yönünden karar verilmesine yer olmadığına, davalı .... yönünden davanın vazgeçme nedeniyle reddine, davacı-müteveffa ..."in davasının kısmen kabul kısmen reddine, davacılar ..., ..., ... ve ..."in davasının kısmen kabul kısmen reddine karar vermek gerektiği belirtilerek, maddi tazminat istemiyle ilgili olarak yukarıda işaret olunan miktarlara, manevi tazminat istemiyle ilgili olarak ise kazalı sigortalı lehine 30.000,00 TL, eş lehine 15.000,00TL ve çocukların her biri lehine 7.500,00 TL manevi tazminata karar verildiği anlaşılmıştır.
D)...... Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı
Dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; davacı ..."in kullandığı araç ile 16/09/2010 tarihinde tek taraflı olarak yapmış olduğu tarfik/iş kazası neticesinde %100 malüliyete uğradığı, bu olayın meydana gelmesinde işçinin %60, işveren ..."in ise % 40 kusurlu olduğu, ...... tarafından maddi ve manevi tazminat istemli olarak işverene karşı dava açıldığı, daha sonra .... aleyhinede maddi tazminat istemli olarak...... 19. İş Mahkemesinde dava açıldığı ve bu dosya ile birleştirildiği, dava devam ederken işçi......"in 07/06/2013 tarihinde vefat ettiği, ana davada mirasçıların davaya dahil edildiği, yine mirasçılar tarafından ayrıca...... 6. İş Mahkemesinin 2013/859 esas sayılı dosyasında hem işveren hem de sigorta şirketi aleyhine tazminat davası açıldığı, davacı-müteveffa......"in kaza tarihinden ölüm tarihine kadar malüliyeti nedeniyle bakıma muhtaç hale geldiği, kaza tarihinden ölüm tarihine kadar asgari ücretin brüt miktarı üzerinden bakıcı gideri hesaplandığı, bu dönemde evde bakıldığından bu hesaplanan miktardan yerleşik Yargıtay uygulamasına göre %35 takdiri indirim yapılması gerekirken mahkemece bu indirimin yapılmadığı, davalı ... şirketinin bu hususu açıkça istinaf sebebi yapmadığı, ayrıca harç, yargılama gideri ve vekalet ücretine ilişkin olarak davalı ... şirketi aleyhine fazlaya hükmedildiği, ancak bu hususuda açıkça istinaf sebebi olarak ileri sürmediği, davalı ... şirketinin poliçedeki 150.000 TL ile sınırlı olarak davacıların maddi tazminat alacaklarından sorumlu tutulduğu, her ne kadar hakkında usulünce dava açılmayan ...... tarafından süresinde istinafa başvurulmuş ise de sonradan istinaf talebinden feragat ettiği anlaşıldığı, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, vakıa mahkemesi hakiminin objektif, mantıksal ve hayatın olağan akışına uygun, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve re’sen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu; ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davalının istinaf başvurularının esas yönünden reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
E)Taraf Vekillerinin Temyiz Nedenleri;
Davalı ... Şirketi Vekili temyiz dilekçesinde özetle: maluliyete dayalı tazminat isteminin ZMMS poliçesi kapsamı dışında olduğunu, ZMMS’nin Karayolları ...... Kanunu 91. Maddes gereğince 3. kişilere verilen zararları karşılamak için yapılan bir sigorta olduğunu, Davacının ise 3. kişi olmayıp sürücü olduğundan kapsam dahilinde olmadığı, Karayolları ...... Kanunundan kaynaklanmayan kusurdan müvekkilin sorumlu tutulmasının hatalı olduğunu, destek maddi tazminatı yönünden ise, sigortalının vefatının iş kazasından olduğunun sabit olmadığı, Kazalının kendi kusuru ile kazaya sebep olduğu, poliçe teminat limitinin 150.000 TL olup poliçe limitini aşar mahiyete karar verildiğini, ......’dan kazalıya bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değeri ve geçici iş göremezlik ödeneğinin tamamının tenzil edilmesi gerektiğini, temerrüt tarihinin sigortaya başvurudan itibaren 8 gün olduğu halde bu hususa riayet edilmeden faize hükmedildiğini beyanla ...... Adliye Mahkemesi kararın bozulmasını talep etmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
Dava, kazalının iş kazası sonucu sürekli iş göremezliğe uğraması nedenyiyle maddi ve manevi tazminat istemiyle birlikte kazalının iş kazasına bağlı vefatı iddiasına dayalı hak sahipleninin maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelere göre, davacı sigortalı ...’in davalı ...’e ait nakliyecilik işyerinde tır şoförü olarak çalıştığı, 16/09/2010 olay günü davalı ... ...... adına kayıtlı ...... plakalı çekici ve ...... plakalı römürokla......’dan yüklediği hurda demiri ...... Organize Sanayine götürmek üzere yola çıktığı, seyir halindeyken römorkun sol tarafa doğru devrilmesi üzerine felç geçirdiği, yargılamanın devamı sırasında davacının 07/06/2013 tarihinde vefat ettiği, davacı eş ve çocukların sigortalının ölümünün iş kazasına bağlı olduğu iddiasıyla maddi ve manevi tazminat talebinde bulundukları, dosya kapsamında sigortalının ölümü ün iş kazasından olduğun dair bilgi ve belge bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasanın 95. maddesidir. Anılan maddeye göre "Bu Kanun gereğince, yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, çalışma gücü kaybı, geçici iş göremezlik ödeneklerinin verilmesine ilişkin raporlar ile iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına esas teşkil edecek ...... kurulu raporlarının usûl ve esaslarını, bu raporları vermeye yetkili ...... hizmeti sunucularının sahip olması gereken kriterleri belirlemeye, usûlüne uygun olmayan ...... kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeleri düzenleyen ...... hizmet sunucusuna iade edecek belirlenen bilgileri içerecek şekilde yeniden düzenlenmesini istemeye Kurum yetkilidir. Usûlüne uygun ...... kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeler ile gerekli diğer belgelerin incelenmesiyle; yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, vazife malullük derecesini, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu tespit edilen meslekte kazanma gücünün kaybına veya meslekte kazanma gücünün kaybı derecelerine ilişkin usûlüne uygun düzenlenmiş ...... kurulu raporları ve diğer belgelere istinaden Kurumca verilen karara ilgililerin itirazı halinde, durum ...... Sigorta Yüksek ...... Kurulunca karara bağlanır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, ...... Bakanlığı ile Kurumun birlikte çıkaracağı yönetmelikle düzenlenir.
Bu yasal düzenleme gereğince düzenlenen Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşleri Yönetmeliğinin Geçici 1. maddesinde; bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce çalışma gücü kaybı, iş kazası, meslek hastalığı, vazife malullüğü, harp malullüğü sonucu meslekte kazanma gücü kaybı ile erken yaşlanma durumlarının tespiti talebinde bulunan sigortalılar ve hak sahipleri için, yürürlükten kaldırılan ilgili ...... güvenlik mevzuatının 5510 sayılı Yasaya aykırı olmayan hükümlerinin uygulanacağı, 5. maddesinde sigortalı ve hak sahiplerinin çalışma gücü oranlarının a) ...... Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri, b) ......si, c) Türk Silahli Kuvvetlerine bağlı asker hastaneleri, ç) sigortalıların ikamet ettikleri illerde (a), (b), (c) bentlerinde belirtilen hastanelerin bulunmaması durumunda ...... Bakanlığı tam teşekküllü hastanelerin yetkili olduğu, bildirilmiş, ...... Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 56. maddesinde ise Kurum ...... Kurulunca verilen karara karşı yapılan itirazların Yüksek ...... Kulunca inceleneceği bildirilmiştir.
Kural olarak Yüksek ...... Kurulunca verilen karar ...... Güvenlik Kurumunu bağlayıcı nitelikte ise de; diğer ilgililer yönünden bir bağlayıcılığı olmadığından Yüksek ...... Kurulu Kararına itiraz edilmesi halinde inceleme...... Kurumu aracılığıyla yaptırılmalıdır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 28.06.1976 günlü, 1976/6-4 sayılı Kararı da bu yöndedir.
Adli Tıp İhtisas Kurulundan alınacak rapor ile Yüksek ...... Kurulu Kararı arasında sürekli iş göremezlik oranına yönelik görüş ayrılığı bulunduğu takdirde çelişkinin giderilmesi için dosyanın...... 2. Üst Kuruluna gönderilerek çıkacak sonuca göre karar verilmesi gerekir.
Bu açıklamalar doğrultusunda mahkemece yapılacak iş, sigortalının 16/09/2010 tarihinde geçirdiği iş kazasından maluliyetine ilişkin tüm tedavi evraklarının ilgili hastanelerden getirtilerek, 07/06/2013 tarihinde meydana gelen ölümün iş kazası sonucu olup olmadığı konusunda,...... Kurumu İhtisas Dairesi ile gerektiği takdirde...... Üst Kuruluna’ndan rapor alınarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir. Mahkemece bu hususlar dikkate alınmadan ve yasal prosedür işletilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Bu açıklamalar doğrultusunda davalı .... vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ...... Adliye Mahkemesince yeniden hüküm kurulması gerekirken; istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan ...... Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı kaldırılmasına ve davalı vekilinin temyiz itirazlarının sair yönleri incelenmeksizin ilk derece mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan ...... Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı maddi tazminata ilişkin kısmı yönünden 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca BOZULARAK KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, kararın bir örneğinin istinaf incelemesi yapan ...... Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, davalı ... tarafından yatırılan temyiz harcının istem halinde iş bu davalıya iadesine 08/04/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.