9. Hukuk Dairesi 2016/13464 E. , 2020/2226 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalılardan T.C. ... Bakanlığı"na bağlı Maltepe Huzurevinde 01.01.1998 tarihinde temizlik işçisi olarak çalışmaya başladığını, davacının işe girdiği tarihten itibaren hep aynı yerde, akşam 19:00 sabah 07:00 saatleri arasında, haftada 4 gün çalıştığını, 3 gün çalışmadığını, ihaleyi alan şirketlerin zaman zaman değiştiğini, davalılara karşı açılan aynı konulu davalarda işyerinde fazla mesai yapılmış olduğunun tespit edilmesi nedeniyle davalıların vardiya değişikliğine gittiklerini, davacıdan haftanın 6 günü çalışmasının istenildiğini, davacının evinin ...’de olduğunu, çalışma saatlerinde yapılan değişikliğin esaslı bir değişiklik olduğunu, aldığı maaşın yetmemesi nedeniyle çalışmadığı günlerde ek iş yaptığını, bu nedenle 6 gün çalışmayı kabul etmediğini, geriye dönük fazla mesai ücretlerinin ödenmesini istediğini, iş akdini haklı nedene dayanarak 08.03.2014 tarihinde feshettiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, fazla mesai, asgari geçim indirimi, dini ve milli bayram tatil ücreti alacağının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı T.C. ... Politikalar Bakanlığı vekili, davanın husumetten reddi gerektiğini, davacının iş akdini kendi rızası ile kendi özel durumundan dolayı haksız olarak feshettiğini, kıdem ve ihbar tazminatı talep edemeyeceğini, fazla çalışma yapmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Diğer davalı ... Sosyal Hizmetler San. Tic. Ltd. Şti. cevap vermemiştir.
C) Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının 01.01.1998 tarihinden tarihinden iş akdinin fesih tarihi olan 08.03.2014 tarihine kadar hasta bakıcı olarak çalıştığı, davacı tanıklarının davacının Gebze’de ikamet ettiğini, sürekli olarak gece vardiyasında çalıştığını, 4 gece çalışıp 3 gün izin kullandığını, işyerinde 8 saatlik vardiyaya geçilmesi üzerine davacının evinin uzak olması nedeniyle işi bıraktığını beyan ettikleri, davacının işe başladığı günden beri 16 yıldır 4 gün gece vardiyasında çalıştığı ve 3 gün işe gelmediği, uzun yıllardır devam eden bu çalışma düzeninin işyeri uygulaması haline geldiği, bu çalışma düzeninin 6 iş günü
çalışılacak şekilde ve 8 saatlik vardiya olarak değiştirilmesinin esaslı değişiklik niteliğinde olduğu, işyeri uygulaması haline gelen çalışma şartlarının uygulanmaması nedeniyle davacının iş akdini haklı nedenle feshettiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı, davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Mahkemece resen gözetilmesi gereken yargılama giderlerinin hesabında davacının yatırdığı harçların diğer yargılama giderine katılarak oranlanamayacağının düşünülmemesi davacı temyizi olmadığından bozma sebebi yapılmamıştır.
2- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
3- Hükme esas alınan bilirkişi raporunda fazla mesai ve ulusal bayram ve genel tatil ücretinin hesabına esas çıplak ücretin nasıl belirlendiği anlaşılamamaktadır.
Örneğin 01.01.2014-30.03.2014 tarihleri arasında fazla mesai hesabına esas alınan ücret 1.188,00 TL, aynı tarih aralığındaki ulusal bayram ve genel tatil alacağına esas alınan ücret 1.180,00 TL olarak görülmektedir.
Ayrıca dikkat çeken bir diğer husus, kıdem tazminatına esas çıplak ücretin brüt 1.100,00 TL belirlenmesidir.
Bu durum karşısında davacının fazla mesai, ulusal bayram ve genel tatil alacakları son ücretleri brüt 1100 TL çıplak ücret kabul edilerek geçmiş dönem için ise son ücrete göre belirlenecek katsayı ile yeniden hesaplanmalıdır.
4- Davacının çalışma süresi 01.01.1998 ila 08.03.2014 tarihleri arasındadır. Buna göre davacının; fazla mesai ücreti alacağının 08.03.2014 tarihine kadar hesaplanması gerekirken 30.03.2014 tarihine kadar hesaplanması ve dini ve milli bayram tatil ücretinin yine yukarıda belirtilen tarihler arasında hesaplanması gerekirken, 01.04.1984 tarihinden itibaren hesaplama yapılması hatalıdır.
5- Tanık delili ile ispatlanan ulusal bayram ve genel tatil alacağından takdiri indirim yapılmaması hatalıdır.
6- Mahkemece davalı Bakanlığın harçtan muaf tutularak karar-ilam harcının davalı şirkete yükletilmesi yerinde ise de davacının yaptığı harç masraflarından davalı Bakanlığında sorumlu tutularak bu şekilde harç yükletilmesi bozmayı gerektirmiştir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalılardan Merve Sosyal Hizmetler San. Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 13.02.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.