23. Hukuk Dairesi 2016/4618 E. , 2019/941 K.
"İçtihat Metni"......
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı ve davalı vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili; taraflar arasında 10.05.2010 tarihli ......Sözleşmesi yapıldığını, müvekkilinin faaliyeti gereği ateşli silah ve mühimmat satışı ile atış poligonu işlettiğinden dolayı klimaların sorunsuz çalışması gerektiğini, sözleşmeye göre davalının, müvekkili şirketin merkez ve şubesindeki tüm klimaların 7 gün 24 saat aktif ve sorunsuz çalışır halde olmasını ve klimalarla ilgili çıkabilecek her türlü sorunu en geç 12 saat içinde gidereceklerini taahhüt ettiğini, bu taahhütlerin yerine getirilmemesi halinde cezai şart olarak sözleşme bedelinin 2 katını ödemeyi kabul ettiğini, davalının sözleşmeden kaynaklanan edimleri yerine getirmeyip klimaların bakımlarını yapmaması nedeniyle müvekkilinin maddi manevi zarara uğramasına sebep olduğunu, sözleşmede kararlaştırılan cezai şart bedeli ile verilen çeklerin iadesinin ihtarname ile talep edildiğini, davacı şirketin uğradığı maddi ve manevi zararının toplamı olan 29.681,61TL.nin ihtarname tarihi olan 03.08.2010 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; davanın zaman aşımına uğradığını, davacının sözleşmeden dönmesi nedeniyle çezai şart talep edemeyeceğini, tazminatlar kalemlerinden sorumluluğunun bulunmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre davacı tarafından klimaların çalışmadığı e-postalar ile davalıya bildirildiği, davalının e-postalara itiraz etmediği gibi içeriğinin aksi yönünde beyanda bulunmadığı davalının ifasının ayıplı olduğu, sözleşmede belirtilen 12 saatlik süreyi aşmak suretiyle sözleşmenin 2/3 maddesini ihlal ettiği, davacının ihtarname ile seçimlik haklarından sözleşmeden dönme hakkını seçtiği, davacının ödemiş olduğu 2.800 TL.nin 2 katı olan 5.600 TL. cezai şart talep edilebileceği gerekçesi ile cezai şart alacağına ilişkin davanın kabulüne, sözleşmenin sona erme tarihine kadar olan kısım için işin bedelini davalından talep edemeyeceği ancak yaptığı 748TL.lik fazla ödemeyi talep edebileceği gerekçesi ile 748 TL.nin kabulüne, davalının çalışmayan klimalardan bir tanesinin kompresörünü tamir için götürdüğünü ve geri getirmediğini, yeni klima bedeli olan 600 TL.nin tahsilini yönündeki talebinin iddiasını ispatlayacak delil sunamadığından ile reddine, klimaların çalışmadığının tespiti için notere ödenen 414,94 TL.nin tahsili talebinin teknik incelemenin makine mühendisi veya o konuda uzman bir bilirkişi tarafından yapılmamış olması karşısında davalının noter masrafını ödeme yükümlülüğünün bulunmadığından reddine,......isimli firmaya işi daha yüksek bedelle yaptırmak zorunda kaldıkları talebinin iş bedelinin rayice uygun olduğu tespit edilmekle bu yüzden herhangi bir zarara uğramadığından reddine, klimaların çalışmaması nedeni ile poligonlar işletilmediğinden ...... firması ile yapılan sözleşmenin yerine getirilmemesi karşısında ödenen 4.166,67 TL. cezai şart bedeli ve 4.000 TL. kazanç kaybı talebinin bilirkişi tarafından yapılan tespitte teknik incelemede bu zararın davacının kendi kusurundan kaynaklandığı belirtildiği cezai şart bedelini talep edemeyeceği, kar kaybını ispatlayacak .../...
S.2.
herhangi bir belge sunmaması gerekçesi ile reddine, manevi tazminat talebi yönünden koşulları oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı ve davalı vekilleri temyiz etmiştir.
Dava, tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkili şirketin malvarlıklarına el konulduğunu belirterek adli yardım talebinde bulunmuş ve temyiz harcını yatırmamıştır. Dosya içinde bulunan belgelerden davacı şirketlerin malvarlıklarına el konulduğu anlaşıldığından adli yardım talebinin kabulüne karar verilerek temyiz itirazlarının incelenmesine karar vermek gerekmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2) Taraflar arasında imzalanan ...2.3 maddesine göre "Sözleşme konusu klimalarda ilgili soğutmayla ilgili ortaya çıkacak tüm arıza ve sorunlar ile her türlü ilk müdahale ve arızalar; .......bildiriminden itibaren Çözüm Teknik tarafından en geç 12 saat içinde arıza giderimi sağlanacak aksi halde bu süre içinde giderilmemesi durumunda; Çözüm Teknik sözleşme konusu hizmetlerin bedeli olan ve ......ı tarafından ödenmiş olan ücretin 2 katı miktarındaki bedeli . ... cezai şart olarak ödemeyi kabul ve taahhüt etmiştir. " şeklinde kararlaştırılmıştır. Davacı taraf davalıya yükümlülüklerini yerine getirmediğini bildirerek 03/08/2010 tarihli ihtarname ile sözleşmeyi feshettiğini bildirmiş olup, aynı ihtarnamesinde ise anılan hükümde yer alan cezai şart isteminde bulunmuş ve hizmet bedelinin ödenmesini istemiştir. Kural olarak, (sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa) seçimlik cezanın istenebilmesi için akitten dönülmemesi yani sözleşmenin yürürlükte olması gerekir. Sözleşmeden dönen taraf, döndüğü yani ortadan kaldırdığı sözleşmenin artık yürürlükten kalmış olan hükmüne dayanarak, bu cezayı isteyemez. Diğer anlatımla, feshedilen sözleşmede kararlaştırılan ceza bu sözleşmeye dayanılarak istenemez. Bu açıklamalar doğrultusunda davacının sözleşmeyi feshettiği halde cezai şart talep edemeyeceği gözetilmeksizin cezai şart talebi yönünden davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3) Davacının temyizi açısından;
Davacı sözleşmeyi feshettikten sonra yeni bir şirketle klima bakımı için sözleşme imzaladığını beyanla bu iki sözleşme arasındaki farkı talep etmiştir. Sözleşmenin feshinde davalı tarafın kusuru kabul edildiğine göre bu talepte bulunmaya hakkı vardır. Bununla ilgili deliller üzerinde durularak menfi zararların tespit edilerek sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına ve (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harçların istek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11.03.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.