MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


TÜRK MİLLETİ ADINA

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Davacı,davalı işyerinde ( 11087370 sicil nolu) 01/01/2003-31/12/2003 tarihleri arasında Kuruma bildirilmeyen çalışmasının tespitini istemiştir.
Mahkemece,ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden,1087370 sicil nolu işyerinin ...... Cad.No:45/4 ...... adresinde kurulu ......Hiz.AŞ adına 01.01.2002 tarihinde 506 sayılı Yasa kapsamına alındığı ,davacı adına davalı işyerinden Kuruma bildirilen çalışma bulunmadığı, 1087370 sicil numaralı dosyada işlem gören ...... AŞ işyerinin 2002 yılında bordro verdiği,2003/1,2,3 yılı dört aylık bordolarını kuruma ibraz etmediğinin bildirildiği, 704181 ve 1052971 sayılı ... unvanlı işyerinin 2003 yılında bordro vermediğinin bildirildiği, belediyede görev yaptığı anlaşılan davacı tanıklarının, davacıyı 2004 yılında bir kaç kez belediye başkanlığına ait kıyafet ile sokak temizliği yaparken gördüklerini,davalı ...’ın ...... Belediyesinde temizlik işleri yapan müteahhit olduğunu,ancak davacının ......’a bağlı olarak çalışıp çalışmadığını bilmediklerini beyan ettikleri,davacının ...... Kurumu’na 17.11.2004 tarihinde intikal eden şikayet dilekçesi ile ......’a ait ......Belediyesine ait temizlik firması adresinde bulunan ...... temizlik şirketinde 01.01.2003 tarihinden beri çalıştığını, sigortasının ödenmediğini belirterek şikayette bulunduğu,17.11.2004 tarihli şikayet dilekçesinin ...... tarafından teftiş için yoklama memurluğuna gönderildiğinin bildirildiği,ancak akıbetinin araştırılmadığı,mahkemece komşu işyeri tanıklarının resen araştırılmadığı, davacı tanıklarının işyeri ya da komşu işyeri tanığı olmadığı,soyut ifadelerde bulundukları gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Somut olayda, komşu işyeri tanıkları tespit edilip beyanları alınmadan,davalının ihale ile belediyeden temizlik işi alıp almadığı,...... AŞ ile davalı arasında organik bağ olup olmadığı,Kurum tarafından yapılmış denetim bulunup bulunmadığı araştırılmadan eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davacı 1087370 sicil numaralı işyerinin kanun kapsamına alındığı tarihten itibaren tüm dönem bordrolarını celbederek bordro tanıklarını dinlemek,Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak,davalı ...’ın ...... belediyesinden tespiti istenen dönemde temizlik hizmet alım ihalesine girip girmediğini,davalı ile belediye arasında sözleşme yapılıp yapılmadığını araştırmak,işvereni doğru belirlemek,davacının 17/11/2004 tarihli şikayet dilekçesi üzerine Kurum tarafından yapılan denetim veya işlem olup olmadığını sormak,ticaret sicilinden ...... Çevre Temizlik ve Altyapı Sağ.Hiz.AŞ nin kurucu ortak ve yönetim kurulu başkan ve üyelerini gösteren bilgileri istemek ,vergi dairesinden tespiti istenen dönemde ... adına kayıtlı işyeri bulunup bulunmadığını,faaliyet konusunu araştırmak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine
08/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.