20. Hukuk Dairesi 2019/2766 E. , 2019/4638 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil davasında ihtiyati tedbire itiraz istemine ilişkindir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesince; ilk derece mahkemesince ihtiyati tedbire itiraz isteminin reddine ilişkin verilen karara karşı davalı vekilinin istinaf kanun yoluna başvurması üzerine Dairemizce geri çevirme kararı verilmiş ise de; 5235 sayılı Adli Yargı İlk derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin kuruluş, görev ve yetkileri hakkında kanunun 25. maddesinin 2. fıkrası ve 29. maddesinin 1. fıkrası ile 6087 sayılı Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kanunun 4. maddesi gereğince, ... Bölge Adliye Mahkemesinin 03/09/2019 tarihi itibariyle faaliyete geçtiği bu tarih itibariyle verilecek kararlara ilişkin istinaf incelemesinin ... Bölge Adliye Mahkemesince yapılacağı kararlaştırılmış olduğundan istinaf kanun yoluna başvuru talebinin incelenmesinin Dairemizin yetki alanına girmediği, önceki kararın geri çevirme kararı niteliğinde olup, davanın esasına ilişkin bir kanaat açıklanmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin 2018/1794 Esas - 2018/1310 Karar sayılı 12/12/2018 tarihli kararı ile ihtiyati tedbire ilişkin verilen karara gerekçe yazılmadığından dosyanın geri çevrilmesine karar verilmiştir. Mahkemece gerekçeli ara karar yazılarak dosyanın istinaf incelemesi için yeniden gönderildiği anlaşılmaktadır. Böylelikle ilk derece mahkemesinin istinaf incelemesine konu kararı esasen 12/07/2018 tarihinde verdiği görülmektedir. Ara karara gerekçe yazılması onu yeni bir karar haline getirmeyeceği gibi mahkemenin ilgili BAM dairesinin geri çevirme kararına göre hareket ettiği açıktır. Kaldı ki, ilgili daire tarafından verilen karar geri çevirme olmakla; dosyanın yine eksiklik nedeniyle geri çevirme kararı veren daire tarafından incelenmesi gerekmektedir. Dosyada ihtiyati tedbirin reddine ilişkin verilen 12/07/2018 tarihi ara karara vaki istinaf talebinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin 12/12/2018 tarihli, 2018/1794 Esas - 2018/1310 sayılı kararı ile inceleme konusu yapıldığı, dolayısıyla 5235 sayılı Kanunun ek madde 1. hükmü uyarınca yeni istinaf incelemesinin de ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK"nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK"nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26/12/2017 tarihli müzekkere ile davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebi kabul edilerek dava konusu taşınmazlar üzerine dava sonuna kadar üçüncü şahıslara devir ve temlikinin önlenmesi açısından tedbir konulduğu, davalı vekilince ihtiyati tedbir koşullarının oluşmadığı belirtilerek ihtiyati tedbir kararına itiraz edilmesi üzerine mahkemece 12/07/2018 tarihli duruşmanın 5 nolu ara kararı ile "davalı vekilinin tedbirin kaldırılması hususundaki talebinin durum ve koşullarında değişikliğin olmaması nedeniyle reddine" kararı verildiği, davalı vekili tarafından ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ara kararın istinaf edildiği, ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin 2018/1794 Esas - 2018/1310 Karar sayılı 12/12/2018 tarihli kararı ile "...Davacı vekilinin ihtiyati tedbir istemi hakkında verilen kararın istinaf denetimine elverişli şekilde gerekçeli olarak yazılması ve taraf vekillerine usule uygun tebliğinden sonra, inceleme yapılmak üzere yeniden Dairemize gönderilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine geri çevrilmesine..." karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 01/07/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.