3. Hukuk Dairesi 2013/8917 E. , 2013/11655 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (TÜKETİCİ) MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen Tüketici Hakem Heyeti Kararının İptali davasının yapılan muhakemesi sonunda yerel mahkemece verilen red kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya içerisindeki tüm belge ve beyanlar incelendi; gereği düşünüldü.
Davacı vekili dilekçesinde, davalı abonenin ... Kaymakamlığı Tüketici Sorunları Hakem Heyetine vermiş olduğu dilekçe ile yaptığı başvuru neticesinde; Hakem Heyeti Başkanlığının müvekkili aleyhine, talebin kabulüne ve tüketiciden haksız yere fazladan tahsil edilen tutarın sağlayıcıdan alınarak tüketiciye iadesine dair karar aldığını, oysaki tahakkuk ettirilen faturaların ...Piyasası Düzenleme Kurulu"nun onaylamış olduğu tarifelere uygun olduğunu, serbest olmayan tüketicilere uygulanacak tarifeye ilişkin bedellerin net enerji bedeli, kayıp enerji bedeli, dağıtım bedeli, sayaç okumaya ilişkin hizmet bedeli; serbest tüketicilere uygulanacak tarifeye ilişkin bedellerin ise kayıp enerji bedeli, dağıtım bedeli, sayaç okumaya ilişkin hizmet bedeli ve iletim bedellerinden meydana geldiğini, sözkonusu bedellerin... tarafından belirlenen bir bedel olduğunu, bu bedellerin belirlenmesinde esas itibariyle ..."nın belirleyici ve düzenleyici olduğunu, müvekkili şirketin tarifelerin hazırlanmasında serbestisinin bulunmadığını, EPDK"nın verdiği, kararlara karşı ise .."da dava açılabileceğini bu nedenle tüketici hakem heyeti kararının yasaya aykırı olduğunu iddia ederek ... Tüketici Sorunları... Heyeti Başkanlığı"nın davalı abone hakkındaki tüketiciden haksız yere fazladan tahsil edilen tutarın sağlayıcıdan alınarak tüketiciye iadesine dair kararın iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davanın reddine karar verilmesini beyan etmiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiş, mahkemece kararın kesin olarak verildiği gerekçesiyle temyiz talebinin reddine dair ek karar alınmış; sözkonusu ek karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı; elektrik faturasına yansıtılan kayıp kaçak bedeli dahil faturalarda 5 değişik kalem altında kesilen tutarın, sağlayıcıdan alınarak tüketiciye iadesine ilişkin tüketici hakem heyeti tarafından verilen kararın ortadan kaldırılması istemiyle eldeki davayı açmıştır. Öncelikle kararın kesin olup olmadığı hususunun belirlenmesi gerekir. Davalı tüketici, hakem heyetinden elektrik faturalarından ..."ın bugüne kadar 5 değişik kalem (Dağıtım bedeli, İletim sistemi kullanım bedeli, Kayıp kaçak bedeli, Perakende satış hizmeti bedeli ve sayaç okuma bedeli) altında kestiği ve faturanın %30 una tekabül eden miktarın geriye dönük olarak hesaplanıp yasal faiziyle birlikte kendisine ödenmesini ve bundan sonra da ...ve kanunlara aykırı olarak alındığını beyan ettiği sözkonusu ödemelerin faturasına yansıtılmamasını istemiş; ... Tüketici Sorunları Hakem Heyeti"nce Talebinin Kabulüne; tüketiciden haksız yere fazladan tahsil edilen tutarın sağlayıcıdan alınarak tüketiciye iadesine dair karar alınmıştır.
Tüketici Hakem Heyeti Kararında "yapılan uygulamanın haksız olduğu sonucuna varılmış olup; Tüketici Talebinin Kabulüne; tüketiciden haksız yere fazladan tahsil edilen tutarın sağlayıcıdan alınarak tüketiciye iadesine" şeklinde karar verildiği ve bu kararda herhangi bir tutardan sözedilmediği için sözkonusu hakem heyeti kararının iptali isteminin reddine dair temyiz incelemesine konu mahkeme kararının, HUMK nun 5219 sayılı Kanunla değişik 427.maddesi uyarınca 1.820 TL"nin altında kaldığından bahisle kesin olduğundan sözedilemez. Nitekim Hukuk Genel Kurulunun 13/05/2009 tarih ve 2009/13-122 E, 2009/189 K., 13/10/2010 tarih 2010/13-406 E. -2010/503 K. sayılı kararlarında da aynı hususlara değinilmiştir.
Kesin olmayan bir karara ilişkin olarak mahkemece kararın kesin olduğunun yazılması ve bu kararın temyizine ilişkin dilekçenin, kararın kesin olduğundan bahisle reddedilmesi yok hükmünde olup hukuki sonuç doğurmaz. Bu itibarla mahkemece, bu kararın miktar yönünden temyizi kabil olmadığından temyiz talebinin reddine dair verilen ek kararın usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmakla; ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) 25.12.2012 Tarih, 2012/455 E.- 2012/545 K. sayılı temyiz isteminin reddine ilişkin ek kararının kaldırılarak, işin esasının incelenmesine geçildi.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, elektrik faturalarına yansıtılan kayıp kaçak bedeli dahil faturada geçen 5 kalemin (Dağıtım bedeli, İletim sistemi kullanım bedeli, Kayıp kaçak bedeli, Perakende satış hizmeti bedeli ve sayaç okuma bedelinin) tüketiciden alınıp alınamayacağı hususundadır. Kayıp-kaçak miktarı, dağıtım sistemine giren enerji ile dağıtım sisteminde tüketicilere tahakkuk ettirilen enerji miktarı arasındaki farkı göstermektedir. Başka bir deyişle, kayıp-kaçak bedeli elektrik sisteminde ortaya çıkan teknik ve teknik olmayan kaybın maliyetinin kayıp-kaçak oranları ölçüsünde karşılanabilmesi amacıyla belirlenen bir bedeldir. 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu"nun 4"üncü maddesinin 2"nci fıkrasında Kurum"un "...bu Kanunda yer alan fiyatlandırma esaslarını tespit etmekten" sorumlu olduğu belirtilmektedir.
Buna göre, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu elektrik faturalarında bulunacak ve ücretlendirilecek tarife unsurlarını belirleme yetkisine sahiptir. Kayıp-kaçak bedeli ve itiraza konu diğer kalemler Kurumun Kanunun kendisine verdiği yetki çerçevesinde ve Kanunun temel amaçlarına uygun şekilde belirlediği bir bedeldir. Söz konusu bedeli belirlemek üzere alınan Kurul Kararı Kurumun bir düzenleyici işlemi olarak tüm tüzel ve gerçek kişileri bağlayıcı niteliğe haizdir.
Tarifelerin uygulanması, lisans sahibi şirketler bakımından yasal bir zorunluluktur. Lisans sahibi şirketler, tarifeyi değiştiremeyeceği gibi, tarifede yer almayan bir bedeli de tahsil edemez veya düzenlenen tarifeler kapsamında belirlenmiş bir bedeli de tahsil etmeme gibi bir davranışta bulunamazlar.
Bu nedenle, perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketlerinin tarifeleri uygulayıp uygulamama ve kayıp-kaçak bedelini tahsil edip etmeme gibi bir insiyatifi bulunmamaktadır. Tarifelere uyma yükümlülüğünün bir gereği olarak kayıp-kaçak bedeli Dağıtım bedeli, İletim sistemi kullanım bedeli, Perakende satış hizmeti bedeli ve sayaç okuma bedeli, perakende satış tarifesinin bir unsuru olarak faturalarda yer almaktadır.
4628 sayılı Kanunun 6352 sayılı Yasanın 64.md. ile değiştirilen 12.maddesinde Kurulun yaptırım kararlarına karşı yetkili idare mahkemesinde dava açılabileceği, kurul kararlarına karşı açılan her türlü davanın öncelikli işlerden sayılacağı hükme bağlanmıştır. Bu hüküm çerçevesinde kurul kararlarının iptali için Danıştay"a başvurmak her zaman mümkündür.
O halde, tarifeye ilişkin kurul kararı iptal edilmediği sürece geçerliliğini koruyacağı gözönünde bulundurularak davanın kabulü cihetine gidilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yukarıdaki gerekçelerle davanın reddi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 04.07.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.