MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :. İş Mahkemesi

A)Davacı İstemi:
Davacı belediyenin, 2006 ve 2007 yılları için ödediği yakacak yardımlarına ilişkin prim miktarının yasal faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
B)Davalı Cevabı:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; hak düşürücü süre ve zamanaşımı itirazında bulunarak davanın reddini talep etmiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Kararı:
Mahkemece, işyerinde uygulanan TİS leri gereği yardım amacıyla yapılan yakacak yardımının prime esas kazançlar toplamına dahil edilmemesi gerektiğinin tespitine, 2006 Ekim ve 2007 Ekim aylarında ödenen toplam 261.346,00 TL primin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, ödemeyi takip eden ay başından, iadenin yapıldığı ayın başına kadar yasal faizin uygulanmasına, karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu :
Davalı kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, ayni yardımların sözleşmeye tabii ve nakdi olarak ödenmesi halinde prime tabi tutulması gerektiğini, raporlar arasında ciddi çelişki olduğu halde çelişkinin giderilmediğini, zamanaşımına uğramış alacağın hesaplandığını belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
E)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı:
Bölge Adliye Mahkemesince, “ Davalı Kurum vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine,” şeklinde karar verilmiştir.
F)Temyiz:
Davalı Kurum vekili, istinaf dilekçesindeki aynı gerekçeleriyle kararı temyiz etti.
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Uyuşmazlık, davacı işverence yakacak yardımı olarak çalışanlarına yaptığı ödemelerin sigorta primine esas kazançlara dahil edilip edilmeyeceğine ilişkindir.
İhtilaflı dönemde yürürlükte olan 506 sayılı Yasanın 29.07.2003 tarih ve 4958 sayılı Yasanın 36. maddesi ile değişik 77/2. maddesinde “Şu kadar ki, ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, ayni yardımlar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak kazançların aylık tutarının tespitinde nazara alınmaz. Bunların dışında her ne ad altında ödeme yapılırsa yapılsın tüm ödemeler prime tabi tutulur.” hükmü yer almaktadır.
506 sayılı Yasa’nın 77. madde 1. fıkrasında prim hesabı da göz önünde tutulacak kazançlar belirtilmiş, 2. fıkrasında ise bunun istisnaları gösterilmiştir. Fıkrada ifade edildiği biçimde sosyal amaçlı olarak veya işverenin yasa ve sözleşme dışında sigortalısına yaptığı yardım ve ödemeler prim hesabında nazara alınmazlar ve prime tabi tutulmazlar. Bu ödeme veya yardımlar ücret ve benzeri ödemelerden tamamen farklı nedenlere dayanırlar. İşin karşılığı olmaktan ziyade insani değer yargıları sonucu verilirler. Yasa bunları sayarak belirtmiştir. Bu yardımlar ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, ayni yardımlar, yemek, çocuk ve aile zamlarıdır.
Somut olayda; davacı belediyenin ilgili döneme ait kayıtları üzerinden yerinde inceleme yaptırmak gerekirken, belediyenin gönderdiği sıhhati denetlenemeyen belgelere göre sonuca gidilmesi hatalıdır.
Yapıcak iş, davacı belediyenin 2006-2007 yıllarına ait kayıtları üzerinden yerinde yapılan inceleme sonucu hüküm kurmaya elverişli ve ayrıntılı olarak düzenlemiş bilirkişi raporu almak ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı ORTADAN KALDIRILMASI, ilk derece Mahkemesi kararının BOZULMASI gerekmiştir.
H)Sonuç:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece Mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 09/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.