Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/20703 Esas 2022/7796 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün temyizen tetkiki davacı vekili ile davalı ...Ş. vekili ve davalı... Otom. İnş. Tic. Ltd. Şti. vekilince talep edilmiş, davacı vekili ile davalı.... Otom. İnş. Tic. Ltd. Şti. vekilince de duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 24/05/2022 Salı günü davacı vekili Av. ... ile davalı... Otom. İnş. Tic. Ltd. Şti. vekili Av. .... ve davalılar ... ve ... vekili Av. ... geldiler, diğer davalılar adına gelen olmadı. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan tarafların vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Mahkemece hükmüne uyulan Yargıtay (kapatılan) 17. Hukuk Dairesi'nin 16/11/2015 tarih, 2014/15710 Esas ve 2015/12243 Karar sayılı ilamında özetle; bayan kuaförü olan davacının yaptığı işin özelliği, davacının meslekteki tecrübesi gözetilerek davacının bedensel ve yönetsel katkısı belirlenip, davacının yerine başkasının çalıştırılması olanağı gözönüne alınarak ona yapılacak ya da yapılması gereken ücret temel esas alınmak suretiyle işgöremezlik zararının hesaplanması; davacının daimi maluliyet oranının tespiti için en yakın üniversiteye bağlı Adli Tıp Ana Bilim Dalı'ndan veya Adli Tıp Kurumu veya Şubesi'nden olay tarihinde geçerli “Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü” esas alınarak tanzim edilmiş rapor alınarak sonucuna göre hüküm kurulması; davalı ...'nin ceza davasında kusursuz bulunup beraat ettiği ancak kararın kesinleşmediği dikkate alınarak, somut olayın özelliği, ceza mahkemesince tespit edilen somut olguların hukuk hakimini bağlayacağı gözetilip, ceza mahkemesi kararının kesinleşmesi beklenerek sonucuna göre hüküm kurulması; davalı ...'nın poliçe limitiyle orantılı biçimde harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinden sorumlu tutulması; davacı lehine hükmedilen maddi tazminat için karar tarihinde geçerli AAÜT gereğince 21.256,13 TL, manevi tazminat için 3.600,00 TL. olmak üzere toplam 24.856,13 TL. vekalet ücretine hükmedilmesi gereğine değinilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılamada toplanan delillere göre; davacının maddi tazminat talebinin kabulü ile 267.602,26 TL'nin (davacı vekilinin önceden yaptığı ıslah talebiyle bağlı kalmak üzere) davalılardan (davalı ... Sigorta yönünden poliçe limitleriyle sınırlı olmak ve ayrıca önceden ödenen 6,500,00 TL. göz önünde bulundurulmak kaydıyla) davalı ... Sigorta yönünden dava tarihi olan 30/07/2009'dan, diğer davalılar ... ve... Oto Alım Satım Nakliyat Tic. Ltd. Şti. yönünden ise kaza tarihi olan 05/12/2006'dan işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline; davalı ...'nin kazada kusurunun bulunmadığı kesinleşen ceza davasında saptandığından bu davalı ve araç maliki ... hakkındaki davanın reddine; davalılardan ...’in vefat etmiş olması (mirasçılarının da reddi miras etmiş olmaları nedeniyle davaya dahil edilmediklerinden) nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına; davalılardan ... Sigorta (eski ünvanı .... sigorta) ile davacı taraf arasında vaki sulh ve ibra sözleşmesi (tarafların beyanı ile anlaşılan) nedeniyle dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına; davalılardan Anadolu Sigorta yönünden şirket sorumluluğu olan miktarın ödendiği anlaşıldığından (davacı taraf beyanıyla) ve dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına; davacının manevi tazminat talebiyle ilgili önceki hüküm bozulmadığından, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, davacı vekili, davalı... Otom. İnş. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekili, davalı... Otom. İnş. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ...Ş. vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince; Yargıtay (kapatılan) 17. Hukuk Dairesi'nin bozma ilamına uyulmuş olmasına ve anılan bozma ilamında davacı lehine hükmedilen manevi tazminat üzerinden 3.600,00 TL. vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği vurgulanarak davacı lehine bozma yapılmış olmasına rağmen, mahkemece bozma gereğinin kısmen yerine getirilmediği anlaşılmaktadır. Önceki bozma ilamında belirtildiği üzere, manevi tazminatın hüküm altına alınan (kabul edilen) bölümü üzerinden davacı lehine AAÜT gereğince vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden, hükmün bozulması gerekmiştir.
3-Temyiz eden davalı... Otom. İnş. Tic. Ltd. Şti. vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince; davalı tarafların kazanın oluşumundaki % 100 kusuru üzerinden, 10/12/2013 tarihli aktüer raporuyla hesaplanan sürekli işgücü kaybı tazminatının (267.602,26 TL.) hüküm altına alındığı mahkeme ilk hükmünün, davalı tarafça maddi tazminat bakımından da temyiz edilmiş olmasına rağmen, davacı vekilinin temyizinin manevi tazminatın vekalet ücretiyle sınırlı olduğu; Yargıtay (kapatılan) 17. Hukuk Dairesi'nce de maddi tazminatta esas alınan gelir bakımından davalı taraf yararına hükmün bozulduğu (bu hususta temyizi olmayan davacı yararına bozma yapılmadığı); mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılamada alınan (güncel verilerle tazminatın yeniden hesap edildiği) 03/03/2020 tarihli aktüer ek raporundaki tazminatı (349.760,98 TL.) talepte davacının haklı olduğu kabul edilip, taleple bağlı kalınarak 267.602,26 TL'nin hüküm altına alındığı görülmektedir.
Yargıtay (kapatılan) 17. Hukuk Dairesi'nin bozma ilamının kapsamı (maddi tazminat hesap biçimi için davalı taraf yararına bozma yapıldığı) dikkate alındığında, mahkemenin anılan bu kabulü yerinde olmamıştır. Diğer yandan; mahkeme ilk hükmü davalı taraf yararına bozulduğu ve mahkeme ilk hükmüne esas alınan 10/12/2013 tarihli aktüer raporunda davacının hesaba esas geliri asgari ücretin yaklaşık 3,28 katı olarak esas alındığı halde, temyize konu son hükme esas alınan 03/03/2020 tarihli aktüer raporunda davacı gelirinin asgari ücretin yaklaşık 4,81 katı olarak esas alınması ve bu rapora göre karar verilmesi de, davalı taraf yararına oluşan usuli kazanılmış hakkı ihlal edici nitelik taşımaktadır. Açıklanan nedenlerle; mahkeme ilk hükmüne ilişkin önceki bozma ilamının kapsamı, davacı tarafın ilk hükmü maddi tazminat bakımından temyiz etmediği ve ilk hükme esas alınan 10/12/2013 tarihli hesap raporundaki tazminat miktarı için adı geçen davalı lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu dikkate alınmalıdır. Bu itibarla; maddi tazminata ilişkin olarak verilen mahkeme ilk hükmü sadece davalı yararına bozulmakla davalı yararına oluşan usuli kazanılmış haklar gözetilip, tespit edilen % 15 maluliyet oranı üzerinden, 10/12/2013 tarihli aktüer rapor tarihi verileriyle ve asgari ücretin 3,28 katı gelir üzerinden hesaplamanın yapılması için ek rapor alınıp karar verilmesi gerekirken, davalı yararına oluşan kazanılmış hakları ihlal edecek şekilde fazla tazminata karar verilmesi de hükmün bozulmasını gerektirmiştir.
4-Temyiz eden davalı .... ... (...) Sigorta A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; davacı taraf, adı geçen sigorta şirketine (eski ünvanı ... Sigorta) davacının yolcu olduğu aracın zorunlu karayolu yolcu taşımacılığı mali sorumluluk sigortacısı ve kazaya karışan davalı ...'e ait aracın trafik sigortacısı olması nedeniyle husumet yöneltmiş olup, davalı sigortacının her bir poliçeden kaynaklanan sorumluluğu 57.500,00 TL. olmak üzere toplam sorumluluğu 115.000,00 TL. ile sınırlıdır. Davadan önce ... Sigorta A.Ş. tarafından davacıya 6.500,00 TL. ve mahkeme ilk hükmünden sonra da 105.000,00 TL. asıl alacak ile fer'ileri toplamı 160.470,10 TL. ödendiği dosya kapsamıyla sabit olup tarafların da kabulündedir. İlk hükümden sonraki 05/03/2014 tarihli sulh ve ibra belgesiyle, davalı sigortacının 105.000,00 TL'lik asıl alacak ödemesi ve davadan önceki 6.500,00 TL'lik ödemesiyle, iki ayrı poliçenin toplam teminatı olan 111.500,00 TL'yi tükettiği; bakiye 3.500,00 TL'lik limit kadar sorumlu olduğu açıktır.
Bu nedenlerle; davalı ... (eski ...) Sigorta A.Ş'nin bakiye teminat limiti olan 3.500,00 TL. ile sınırlı olarak davacının karşılanmamış (bulunması halinde) zararından sorumlu olacağı ve 05/03/2014 tarihli sulh- ibra belgesi dikkate alınıp davalı sigortacının sorumluluğunun belirlenmesi gerekirken, ... Sigorta ve ... Sigorta farklı şirketler kabul edilerek, ... Sigorta'nın hükmedilen tazminatın tamamından sorumluluğuna ve ... Sigorta A.Ş. hakkında ise sulh nedenli karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi doğru olmadığından, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekili, davalı... Otom. İnş. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ...Ş. vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE; (2), (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davacı vekili, davalı... Otom. İnş. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün adı geçenler yararına BOZULMASINA;
3.815,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalılar... Otom. İnş. Tic. Ltd. Şti. ve ...'ya verilmesine, 3.815,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacıya verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı vekili, davalı... Otom. İnş. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ...Ş.'ye geri verilmesine 24/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.