Esas No: 2021/13641
Karar No: 2022/7614
Karar Tarihi: 21.04.2022
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/13641 Esas 2022/7614 Karar Sayılı İlamı
Özet: (Bu özet Yapay Zeka tarafından yazılmıştır. Hukuki olarak geçerliliği yoktur.)
Sigorta tahkim davası sonucunda Uyuşmazlık Hakem Heyetince verilen kararın itiraz edilmesi sonucunda İtiraz Hakem Heyeti tarafından reddi kararının davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine yapılan incelemede, davalı tarafın hatır taşıması ve müterafik kusur savunmaları üzerine eksik inceleme yapılmadığı gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verildi. Davacı 5.000 TL maddi tazminat ve rapor ücreti istemiyle dava açmış, Uyuşmazlık Hakem Heyeti 56.984,65 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar vermiştir. Kanun maddeleri ise, Yaralanan veya ölen kişilere sorumluluk belirleyen 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 87/1. maddesi ve zarar görenin hizmet içi taşımadan kaynaklanan zararlarına ilişkin Türk Borçlar Kanunu'nun 52. maddesidir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki sigorta tahkim davasının Uyuşmazlık Hakem Heyetince yapılan yargılaması sonunda başvurunun kabulüne dair verilen kararın davalı vekili başvurusu üzerine yapılan itiraz incelemesinde İtiraz Hakem Heyetince itirazın reddine dair verilen kararın süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, 12.12.2018 günü davacının yolcu olduğu davalıya trafik sigortalı (...) araç ile meydana gelen tek taraflı trafik kazasında davacının yaralandığını belirterek belirsiz alacak olarak açtıkları davada tazminat miktarı belirlendikten sonra artırılmak üzere 4.800,00 TL daimi iş göremezlik, 100,00 TL geçici iş göremezlik ve 100,00 TL geçici dönem bakıcı gideri olmak üzere toplam 5.000,00 TL maddi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ve 600,00 TL rapor ücretinin davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı vekili, geçici iş göremezlik ve bakıcı giderinden müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını, müterafik kusur ve hatır taşıması nedeni ile indirim yapılması gerektiğini belirterek başvurunun reddini savunmuştur.
Uyuşmazlık Hakem Heyetince, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; başvurunun kabulü ile 5.701,04 TL geçici iş göremezlik, 1.717,34 TL geçici dönem bakıcı gideri, 49.566,27 TL bakiye sürekli iş göremezliği olmak üzere toplam 56.984,65 TL maddi tazminatın 06.02.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara, davalı vekili tarafından itiraz edilmiştir. İtiraz Hakem Heyetince; itirazın reddine karar verilmiş; itirazın reddine dair karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, kararın gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazının reddi gerekmiştir
2-)Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeni ile maddi tazminat istemine ilişkindir.
2918 sayılı KTK'nun 87/1. maddesinde "Yaralanan veya ölen kişi, hatır için karşılıksız taşınmakta ise veya motorlu araç, yaralanan veya ölen kişiye hatır için karşılıksız verilmiş bulunuyorsa, işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğu ve motorlu aracın maliki ile işleteni arasındaki ilişkide araca gelen zararlardan dolayı sorumluluk, genel hükümlere tabidir" düzenlemesine yer verilmiş; aracın hatır için verildiği ya da hatır için taşıma yapılan durumda oluşacak zararlarla ilgili değerlendirmenin genel hükümlere tabi olduğu belirtilmiştir. Anılan kanun hükmünün atıf yaptığı genel hükümler, Türk Borçlar Kanunu'nun sorumluluğa ilişkin hükümleri olup, böylesi durumda 6098 sayılı TBK 51. maddesi (818 sayılı BK md. 43) uygulama alanı bulacaktır.
Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK’nin 43.(6098 sayılı TBK’nin 51.) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır.
Hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.
Somut olayda, davacı davalıya trafik sigortalı araçta yolcu konumundadır. Davalı vekili cevap dilekçesinde; olayda hatır taşıması olduğunu savunmuş; Uyuşmazlık Hakem Heyetince; hatır savunmasına yer verilmeden ve tartışılmadan hatır indirimi uygulanmamış, İtiraz Hakem Heyetince ise; dosya kapsamından davacının hangi amaçla taşındığı belirsiz olduğundan hatır taşıması indirimi yapılmaması yerinde görülmüş davalı tarafın hatır indirimi yapılmasına yönelik itirazı reddedilmiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 52. maddesine (818 sayılı BK 44) göre zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir.
Somut olayda, davalı vekili davacının yolcu olduğu davalıya trafik sigortalı araç sürücünün alkollü olduğu, davacının alkollü sürücünün aracına bilerek bindiği iddiası ile müterafik kusur indirilmesi gerektiği savunmasında bulunmuş; Uyuşmazlık Hakem Heyetince; müterafik kusur tartışılmamış ve müterafik kusur indirimi uygulanmamış, İtiraz Hakem Heyetince ise; davacının koruyucu tertibat kullanmadığı hususunun tespit edilememesi ve ispat yükü kendinde olan davalı tarafın da bu hususu yasal deliller ile ispat edemediği gerekçesi ile müterafik kusur indirimi yapılmaması yerinde görülmüş davalı tarafın müterafik kusur indirimi yapılmasına yönelik itirazı reddedilmiştir.
Eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru değildir. Bu durumda, İtiraz Hakem Heyetince, ceza dosyasının tamamının celbi, buna ilişkin taraf delilleri toplanmak suretiyle davalı vekilinin hatır taşıması ve müterafik kusur savunması üzerinde durularak, davacının müterafik kusuru olup olmadığı, taşımanın hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartları göz önüne alınarak, tazminattan %20 oranında hatır taşıması ve %20 müterafik kusur indirimi yapılıp yapılmaması gerektiği hususları tartışılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile kararın BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 21/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.