8. Hukuk Dairesi 2012/332 E. , 2012/5667 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katılma alacağı, ziynet ve eşya alacağı
Davacı-karşı davalı ... ... ile davalı-karşı davacı ... aralarındaki katılma alacağı, ziynet ve eşya alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Bakırköy 6. Aile Mahkemesinden verilen 27.07.2011 gün ve 454/657 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı-karşı davalı vekili ile davalı- karşı davacı vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı-karşı davalı ... ... vekili, boşanma dosyasına verdiği dava dilekçesi ve harcını yatırmak suretiyle sunduğu 31.03.2008 tarihli ıslah dilekçesinde, tarafların 2005 yılında evlendiklerini, evlilik sırasında takılan ziynet eşyaları ile muhtelif ev eşyasının davalı tarafta kaldığını açıklayarak, ziynet eşyaları için 13.500 TL, ev eşyalarından dolayı 5.000 TL"nın davalı taraftan alınmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı–karşı davacı ... vekili, asıl davanın yersiz açıldığından reddine karar verilmesini savunmuş, harcını yatırmak suretiyle açtığı karşı dava dilekçesinde, boşanma dosyasında ziynet eşyaları ile ilgili karar verildiğini, dava konusu 34 BR 4177 plakalı otomobilin ortak birikimleriyle alındığını, ayrıca karşı davalı ... ...’in banka hesabında bulunan 4.000 TL üzerinde alacağı bulunduğunu ileri sürerek, araç nedeniyle 9.500 TL., banka hesabından dolayı 2.000 TL.alacağın dava tarihinden geçerli yasal faiziyle birlikte karşı davalıdan alınmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, asıl davanın kabulüne, davacı ... ...’in ev eşyalarına ilişkin talebinin kabulü ile fırın dışında kalan ev eşyalarının müşterek olduğunun tespitine, karşı davacı ...’in bankada bulunan 4.000 TL"ye yönelik davasının reddine, karşı davacının araca yönelik talebinin kabulü ile, araç değerinin yarısı üzerinden belirlenen 8.250 TL"nın karşı davalı ... ...’den alınmasına karar verilmesi üzerine; hükmün ev eşyaları ile otomobile ilişkin bölümü davacı-karşı davalı ... ... vekili, banka hesabındaki 4.000 TL ile vekalet ücreti ve faiz başlangıç tarihine yönelik bölümü davalı-karşı davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar, 25.09.2005 tarihinde evlenmişler, 28.01.2008 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün 24.07.2009 tarihinde kesinleşmesi üzerine boşanmışlardır. Sözleşmeyle başka mal rejimi seçilmediğinden eşler arasında yasal “edinilmiş mallara katılma” rejimi geçerlidir (TMK. m. 202). Söz konusu mal rejimi, boşanma davasının açıldığı 28.01.2008 tarihinde sona ermiştir (TMK.nun 225/son).Karşı davaya konusu 34 BR 4177 plakalı otomobil 12.01.2007 tarihinde satın alınarak davacı-karşı davalı ... ... adına tescil edilmiştir.
Dava ve ıslah dilekçesindeki açıklamalara göre asıl dava; evlilik sırasında alınan ev eşyalarının tasfiyesinden kaynaklanan alacak, karşı dava; yasal edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde alınan otomobil ile banka hesabından kaynaklanan katılma alacağı isteğine ilişkindir.
Dosya kapsamına, dava evrakı ile yargılama tutanakları içeriğine, her ne kadar karşı davacı vekili tarafından davalının banka hesabındaki 4.000 TL üzerinde 2.000 TL alacağı bulunduğu ileri sürülmüş ise de, yapılan araştırma ve inceleme sonunda karşı davalı ...’nın banka hesabında tasfiyeye tabi bir para bulunmadığı belirlendiğine göre karşı davacı ... vekilinin bu yöne ilişkin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle hükmün bu bölümünün açıklanan nedenlerle ONANMASINA,
Davacı ... ... vekili dava dilekçesinde, evlilik birliği sırasında alınan ve listede yazılı ev eşyalarının tasfiyesi ile 5.000 TL eşya alacağının karşı taraftan alınmasını istemiştir. Mahkemece fırın dışındaki ev eşyaların müşterek olduğunun tespitine karar verilmiştir. Davacının amacı ev eşyalarının tasfiyesine yönelik eda davası niteliğinde olup tespite yönelik bir talep ve istekte bulunulmamıştır. Ev eşyaları TMK.nun 683.maddesi çerçevesinde mülkiyet hakkına dayalı olarak açılan istihkak davası niteliğinde bir dava olup, kural olarak eşyalar mevcut ve aynen iadesine, değilse bedelin tahsiline karar verilmesi istenir. Ne varki davacı ... isteğini alacak olarak belirlemiştir. O halde değerlendirmenin buna göre yapılması gerekir. Uyuşmazlık konusu eşyalar liste halinde tespit edilmiş ve fırın dışında kalan eşyaların müşterek olarak alındığı belirlenmiş ve eşya değerleri bilirkişi tarafından açıklanmıştır. HUMK.nun 74.maddesi (6100 sayılı HMK.nun 26 m.) uyarınca hakim tarafların iddia ve savunmaları ile bağlı olup ondan fazlasına veya başka bir şeye hükmedemez. Eda davası açılması gerektiği konularda mülkiyetin tespiti davası açılamayacağı gibi, somut olayda talep dışına çıkılarak eşyaların müşterek olduğunun tespitine şeklinde karar verilmesine olanak bulunmamaktadır. O halde; mahkemece istek dikkate alınarak davacı ...’nın eşyalardan kaynaklanan alacağı belirlenerek bu alacağa karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bundan ayrı, dava konusu otomobil, 12.01.2007 tarihinde satın alınarak karşı davalı ... ... adına tescil edilmiştir. Toplanan deliller ve tanıkların beyanlarına göre, dava konusu otomobilin alınması sırasında, karşı davalı ... ...’in kişisel malı niteliğindeki 6 adet bileziğini bozdurmak suretiyle aracın alınmasında kullanıldığı, kalan bölümün ise taraflarca karşılandığı anlaşılmaktadır. Bu açıklamalara göre, karşı davalı ... ...’in kişisel malı niteliğindeki 6 adet bilezik bedeli araç bedelinden düşüldükten sonra kalan artık değer üzerinden karşı-davacı ...’in katılma alacağı belirlenmesi gerekmektedir. Bu tür davalarda, eklenecek değerlerden (TMK.m.229) ve denkleştirmeden (TMK.m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere edinilmiş malın (TMK.m.219) toplam değerinden mala ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK.m.231) yarısı üzerinden (TMK.m.236/1) tarafların kazanılmış hakları da dikkate alınarak katılma alacağının hesaplanması ve TMK nun 227. maddesi hükümleri uyarınca; eşlerden biri, diğerine ait malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun bir karşılık almaksızın katkıda bulunmuş ise, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında değer artış payı alacağının belirlenmesi gerekir. O halde; otomobil yönünden karşı
davalının Seda’nın kişisel malı niteliğindeki 6 adet bilezikle yapmış olduğu katkı dikkate alınmaksızın karşı davacı lehine 1/2 katılma alacağına hükmedilmesi doğru olmamıştır.
Karşı davacı ... vekilinin faiz başlangıç tarihi ve vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarına gelince; karşı davacı vekili dilekçesinde talep ettiği alacağa dava tarihinden geçerli olmak üzere yasal faiz yürütülmesini istemiştir. Ayrıca, karşı davacı yargılama oturumlarında vekil ile temsil olunmuştur. Mahkemece, karar tarihindeki avukatlık ücret tarifesi uyarınca karşı davacı ... lehine avukatlık ücreti takdir ve tayini gerekirken vekalet ücreti ve faiz başlangıç tarihi konusunda olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş olması isabetli görülmemiştir.
Davacı–karşı davalı ... ... vekili ile davalı-karşı davacı vekili ... vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile hükmün 9.000 TL"ya ilişkin bölümünün açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3.maddesi yollamasıyla HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK. nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK. nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, ve aşağıda dökümü bulunan 18,40 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 2,75 TL"nin temyiz eden davalı-karşı davacıdan alınmasına ve istek halinde 18,40 TL peşin harcın temyiz eden davacı-karşı davalıya iadesine 18.06.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.