11. Hukuk Dairesi 2017/2061 E. , 2019/1078 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada ... .... Asliye Ticaret Mahkemesince bozmaya uyularak verilen .../.../2016 tarih ve 2015/880-2016/936 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş olduğu anlaşılmakla, duruşma için belirlenen ....02.2019 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, yönetimi davalı elinde olan ve ... Limanı işletme hakkını elinde bulunduran ...nin hisselerinin %99.99"unun 31...2006 tarihli hisse devir sözleşmesi uyarınca aynı alanda faaliyet gösteren ... Liman İşletmeleri A.Ş. tarafından satın alındığını, daha sonra hisseleri devir alınan şirketle hisseleri devir alan şirketin hisseleri devir alınan şirket nezdinde birleştiğini, öncesinde hisseleri devir alınan şirketin borçlarından dolayı yönetimine davalı tarafından el konulduğunu, bu şirketin davalıya borçlarını muhtelif tarihlerde ödeyerek tasfiye ettiğini, hatta davalı tarafından atanan yönetim kurulunun davalıya ....07.2006 tarihinde bir yazı yazarak borçların tamamen ödendiğini, mutabakatın yapılmasının bildirildiğini, tasfiye sonrasında 31...2006 tarihli hisse devrinden çok kısa bir süre önce ....2006 tarihinde kur farkından kaynaklandığı tahmin edilen 313.072 USD"nin ödenmesinin davalı tarafından istendiğini, zaten davalı tarafından atanan yöneticilerin kayıtsız şartsız olarak anılan USD"nin TL karşılığı 452.094.27 YTL"yi hemen ödediklerini, fazladan ödeme yaptıklarını, ayrıca sözleşme öncesi doğmuş ecrimisil borcunu müvekkili tarafından ödendiğini, hisse devir sözleşmesi uyarınca bundan da davalının sorumlu olduğunu, isteme rağmen ödeme yapılmadığını ileri sürerek, 313.072 USD"nin aynen olmadığı takdirde YTL karşılığının ve 48.800.00 YTL"nin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, ... A.Ş"nin hakim ortaklarına ait ...nin müvekkiline devredildiğini, öncesinde Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş"ye ait ... Limanı işletme hakkının 30 yıllığına ...ye devir edildiğini, anılan şirketin önceki hissedarları ile müvekkili arasında ....08.2004 tarihli hisse devir sözleşmesi imzalandığını, hisselerin %99.99"unun müvekkili ..."ye
geçtiğini, müvekkilinin de 31...2006 tarihli sözleşmeyle hisselerini ... Liman İşletmeleri A.Ş"ye devir ettiğini, ilk protokol uyarınca ...nin müvekkiline olan borcunun ....827.410 USD olarak belirlendiğini, protokol gereğince TL olarak yapılan tahsilatlarda USD"ye dönüşüm tahsil tarihindeki TCMB döviz alış kurundan, yabancı para üzerinden yapılan tahsilatlarda ise USD"ye dönüşüm tahsil tarihindeki TCMB çapraz kurlarının esas alınacağının kararlaştırıldığını, ....2006 tarihine kadar yapılan ödemelerin incelendiğini, ....08.2004 tarihli protokol uyarınca döviz alış kuru ve döviz satış kuru üzerinden yapılan hesaplamalar sonucu müvekkilinin 313.072 USD daha alacağının ortaya çıktığını, karşılığı TL"nin müvekkiline ödendiğini, bir ihtirazi kayıt konulmadığını, ayrıca su kuyusu ve su naklinin gerçekleştiği taşınmaz malikinin talebinin yazılı olarak 28.09.2006 tarihinde davacıya bildirildiğini, durumun bilindiğini, talebin yerinde olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama, iddia, savunma, benimsenen bilirkilşi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı tarafından dava konusu fazla tahsil edildiği iddia edilen 313.072,00 USD"lik tutarın nasıl hesaplandığına ilişkin dayanağı gösterilen açıklama sunulmadığı, ... nezdinde muhasebe kayıtlarının yeniden ve mahallinde incelenmesi suretiyle denetlemeye ve hükme elverişli ....2016 tarihli .... ek rapor kapsamına göre, davacı muhasebe kayıtları hiç dikkate alınmadan yapılan hesaplamada, davalının eksik kalan tahsilatının ....346,00 USD olarak belirlendiği, ancak bu farkın Türk Lirası tahsilatlarda davacının dikkate aldığı kur ile davalının dikkate aldığı kur arasındaki fark olması nedeniyle ve bilirkişi tarafından, taraflarca imzalanan protokolde belirtilen şekilde kurlar dikkate alınarak hesaplama yapıldığında, aradaki kur farkının 1.889,56 USD olarak hesaplandığı ancak bu farkın dikkate alınmaması, ihmal edilebilir bir miktar olduğu, bu durumda davalı yanın tahsil ettiği ve dava konusu edilen 313.072,00 USD fazla tahsilat olmadığı, tahsil edilen bu miktarın davalı tarafından eksik hesaplanan ana para tutarı olduğu kabul edilmekle davacı yanın alacak taleplerinin reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle, evveliyatta ecrimisil bedeli olarak dava konusu edilen miktar yönünden verilen karar kesinleşmiş olmakla, bu hususta yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına, davacının sair alacak taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, taraflar arasında düzenlenen hisse devir protokolüne dayalı alacak istemine ilişkin olup, mahkemece yazılı olduğu şekilde karar verilmiştir.
Ancak, ... Limanı işletme hakkını elinde bulunduran ... ... Liman İşletmeleri A.Ş."ne davalı tarafından el konulduğu, %99,99 oranındaki hisselerinin ihale suretiyle satışa çıkarıldığı, taraflar arasında 31...2006 tarihli protokolün düzenlenerek hisselerin devrinin sağlandığı, bu protokolde bir takım hak ve yükümlülüklerin belirlendiği hususları uyuşmazlık konusu değildir. Daha sonraki süreçte, dava dışı ... Liman İşletmeleri A.Ş. ile hisseleri devir alınan şirketin birleştiği ve birleşmenin hisseleri devir alınan şirketin ... Liman İşletmeleri A.Ş."ni devir alması suretiyle gerçekleştiği yönleri de dosya kapsamıyla sabittir.
Davacı tarafça işbu davada, hisse devrinden önce davalı tarafından ... Liman İşletmeleri A.Ş."nin borçlarından dolayı yönetimine el konulduğu ve yönetime davalının atadığı yöneticilerin getirildiği, devir öncesi 06.01.2006-18...2006 tarihleri arasında şirketin borcunun ödenmesi amacıyla ....745.746.06 USD karşılığı 4.004.707,62 TL ödeme yapıldığı, ödemelerin sonuncusunun 18...2006 tarihinde 313.072,00 USD karşılığı 452.094,27 TL olarak yapıldığı, 31...2006 tarihli devri müteakip devralınan şirket kayıtlarında yapılan incelemede devralınan şirketin davalıya borcunun 14.07.2007 tarihinde yapılan ödeme ile
sona erdiği, 14.7.2002 tarihi itibariyle devralınan şirketin borcu için davalıya ....432.674,06 USD karşılığı ....552.613,35 TL ödeme yapıldığı ve bu şekilde borcun tasfiye edildiği, devralınan şirkete ... tarafından atanan yöneticiler tarafından yazılan yazı ile borcun tamamının ödenerek şirket kayıtlarının tasfiye edildiği, gerekli mutabakatın yapılmasının bildirildiği, şirketin borçlarının tasfiyesini müteakip 31...2006 tarihinde yapılan devirden çok kısa bir süre önce ....2006 tarihinde davalı tarafından yazılan yazı ile kur farkından kaynaklandığını tahmin ettikleri 313.072 USD alacakları olduğu ileri sürülerek ödenmesi talebinde bulunulduğu, bu yazı üzerine davalı tarafından atanan yöneticilerce herhangi bir araştırma yapılmaksızın 18...2006 tarihinde belirtilen bedelin ödendiği, fazladan ödenen bu bedelin iadesi gerektiği ileri sürülmüştür.
Davalı tarafından da, davalıya 27...2006 tarihli hisse devir sözleşmesi ile devredilen ... ... Liman İşletmeleri A.Ş."nin hisselerinin, 31...2006 tarihli hisse devir sözleşmesi ile ... tarafından devreden sıfatıyla yapılan ihale sonucunda % 99,99"nun ... Liman İşletmeleri A.Ş."ne devir ve teslim edildiği, ... Grubu ile ... arasında yapılan ....8.2004 tarihli protokolün 4.1. madddesi gereğince ... ... Liman İşletmeleri A.Ş."nin ..."ne borcunun 31...2003 tarihi esas olmak üzere ....827,410 USD olarak hesaplandığı, protokolün .... maddesi gereğince TL olarak yapılan tahsilatlarda USD"ne dönüşümünde tahsil tarihindeki... Bankası döviz alış kurunun esas alındığı, borca esas alınan tarih olan 31...2003 tarihi ile protokolün yapıldığı tarih olan ....8.2004 tarihi arasında yapılan ödemelerde .... madde ile getirilen esasın kabul edildiği ve yapılan TL ödemelerde USD"ne dönüşümün tahsil tarihindeki... Bankası döviz alış kurunun esas alındığı, ....2006 tarihinde yapılan mutabakat nedeniyle bu tarihe kadar olan ödemelerin incelendiği ve ....8.2004 tarihli protokol gereğince prptokolün imzalanması tarihinden sonra TL olarak yapılacak olan tahsilatlarda USD "ne dönüşüm tarihindeki... Bankası döviz satış kurundan hesaplama yapıldığı, döviz alış ve satış kuru üzerinden yapılan hesaplamalarda çıkan ve kur farkından kaynaklanan işbu ödemenin yapılması gerektiğinin şirkete bildirildiği, kur farkının da borca esas alınan tarih olan 31...2003 tarihi ile ....08.2004 tarihinde yapılan protokole kadar yapılan ödemelerde protokol gereğince... Bankası döviz alış kurunun esas alındığı, protokolün imzalanmasından sonra ise yapılan ödemelerde döviz satış kurunun esas alındığı, döviz alış ve satış kuru nedeniyle oluşan farkın 313.072 USD olarak hesaplandığı savunulmuştur.
Mahkemece Dairemiz bozma ilamına uyularak bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve hükme esas alınan bilirkişi raporu uyarınca da, davacı tarafından dava konusu fazla tahsil edildiği iddia edilen 313.072,00 USD"lik tutarın nasıl hesaplandığına ilişkin dayanağı gösterilen bir açıklama sunulmadığı, davacı muhasebe kayıtları hiç dikkate alınmadan yapılan hesaplamada, davalının eksik kalan tahsilatının ....346,00 USD olarak belirlendiği, ancak bu farkın TL tahsilatlarda davacının dikkate aldığı kur ile, davalının dikkate aldığı kur arasındaki fark olması nedeniyle ve bilirkişi tarafından, taraflarca imzalanan protokolde belirtilen şekilde kurlar dikkate alınarak hesaplama yapıldığında, aradaki kur farkının 1.889,56 USD olarak hesaplandığı, ancak bu farkın dikkate alınmaması gerekmekte olup, ihmal edilebilir bir miktar olduğu, bu durumda davalının tahsil ettiği ve dava konusu edilen 313.072,00 USD" nin fazla tahsilat değil davalı tarafından eksik hesaplanan ana para tutarı olduğundan bahisle hüküm tesisi cihetine gidilmiş ise de, işbu bilirkişi raporu denetime elverişli ve yeterli olmadığı gibi, uyuşmazlık konusunun 313.072,00 USD"nin haksız tahsil edildiği iddiasına dayalı olduğunun anlaşılması karşısında, yukarıda belirtilen iddia ve savunma kapsamında, davacı tarafça anılan miktar kadar fazla ödeme yapıldığının iddia edildiği, davalı tarafça da ödemenin yersiz bir ödeme olmayıp kur farkından kaynaklandığı savunulduğuna göre, davacı
tarafından fazla ödeme yapılıp yapılmadığı, kur farkından kaynaklı bir ödeme olup olmadığı net bir şekilde belirlenip, gerektiğinde taraflardan yapılan ödemenin kaynağı konusunda açıklama da istenilerek, iddia, savunma, taraflar arasında akdedilen protokol hükümleri, taraf kayıt, belge ve delilleri göz önünde bulundurulup denetime elverişli bir bilirkişi incelemesi yaptırılarak sonucuna göre karar vermek gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeye dayalı yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, takdir olunan ....037,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, .../02/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.