İmar kirliliğine neden olma suçundan sanık ..."in, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 184/1. maddesi gereğince 2 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına, 5728 sayılı Kanun"un 562. maddesi ile değişik 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair,.... Asliye Ceza Mahkemesinin 27/05/2014 tarihli ve 2009/993 esas. 2014/181 sayılı kararına karşı sanık müdafii tarafından yapılan itirazın reddine ilişkin, .... Ağır Ceza Mahkemesinin 25/09/2014 tarihli ve 2014/1019 değişik iş sayılı kararının,... Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 21/04/2016 gün ve 145196 sayılı tebliğnamesiyle dava dosyası Dairemize gönderilmekle incelendi:
İstem yazısında: “Usul yönünden yapılan incelemede, 5271 sayılı Kanun"a 6008 sayılı Kanun"un 7. maddesi ile eklenen 231/6-son maddesinde yer alan "Sanığın kabul etmemesi hâlinde, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmez." hükmüne aykırı olarak sanık..."e hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükümlerinin uygulanmasına rızasının bulunup bulunmadığı sorulmaksızın hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği gözetilmeksizin, merciince itirazın bu yönden kabulü yerine, reddine karar verilmesinde,
Esas yönünden yapılan incelemede:
1- Esas yönünden yapılan incelemede, sanık .... hakkında....Cumhuriyet Başsavcılığının 27/10/2009 tarihli ve 2008/6854 soruşturma sayılı ek kovuşturmaya yer olmadığına dair kararı ile, diğer sanık ... hakkında açılan iş bu dava dosyasına konu... Cumhuriyet Başsavcılığının 2008/6854 soruşturma sayılı dosyasında inşaattan sorumlu yönetim kurulu üyesinin ... olduğundan bahisle .... hakkında ek kovuşturmaya yer olmadığına yönelik karar verilmesi karşısında, birleşen dosyalarda sanık ...."in 2863 sayılı Kanun"un 65/b maddesi gereğince cezalandırılması talep edilip bu madde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiğinden 5237 sayılı Kanun"un 44. maddesi gereğince aynı Kanun"un 184/1. maddesi uyarınca cezalandırılması cihetine gidilmesinde isabet görülmediğinden, yapılan itirazın bu yönden kabulü yerine reddine, karar verilmesinde,
2- Sanık .... hakkında 2863 sayılı Yasanın 65/b gereğince cezalandırılması istemiyle kamu davası açıldığı halde ek savunma hakkı tanınmadan TCK"nın 184. maddesi gereğince hüküm kurularak. CMK"nın 226. maddesine aykırı davranılmasında isabet görülmediğinden, merciince yapılan itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesinde, isabet görülmemiştir.” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
1- Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin olarak:
5271 sayılı CMK’nın 231. maddesinde düzenlenen “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” müessesesinin uygulanabilmesi için gereken şartlara, maddenin 6. fıkrasının c bendine 22.07.2010 tarihli 6008 sayılı Yasanın 7. maddesiyle “Sanığın kabul etmemesi hâlinde, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmez.” şartı eklenmiştir.
İnceleme konusu somut olayda; sanık .... hakkında imar kirliliğine neden olma suçundan 2 yıl hapis cezası verildiği ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği görülmektedir. Ancak sanık savunmasını yaptıktan sonra hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması müessesesinin uygulanmasını talep edip etmediği sanıktan sorulmamıştır.
Hükümden önce 25.07.2010 tarihinde yürürlüğe giren 6008 sayılı Kanun’un 7. maddesi ile değişik, 5271 sayılı CMK"nın 231. maddesinin 6. fıkra son cümlesinde yer alan, “sanığın kabul etmemesi halinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmez” hükmü uyarınca, sanığın rızası olup olmadığı sorulmamasına rağmen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi ve sanık müdafiinin karara itiraz etmesi nedeniyle, itiraz merciince itirazın kabulüne karar verilmesi gerekirken, kanuni olmayan gerekçe ile reddine karar verilmesi hukuka aykırıdır.
2- İmar kirliliğine neden olma suçundan sanık .... hakkında daha önce kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesine rağmen sanığın TCK"nın 184. maddesi uyarınca cezalandırılmasına ilişkin yapılan incelemede:
Her ne kadar .... Asliye Ceza Mahkemesi"nce sanık ...."in ve inceleme dışı sanık ..."in sahibi oldukları suça konu parsellerde ruhsata aykırı şekilde inşai faaliyette bulunarak otel yaptıklarından bahisle sanık ...."in, “hakkında 2863 sayılı Yasa"nın 65/b maddesinden dava açılmış olup, bu yasa maddesi Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiğinden TCK"nın 44. maddesi uyarınca sanığın eylemi TCK"nın 184/1. maddesine uyduğu” gerekçesiyle, TCK"nın 184/1 maddesine göre cezalandırılmasına karar verilmişse de, sanığın, dosyadaki bilirkişi raporlarından aynı parseller olduğu anlaşılan suça konu yerde imar kirliliğine neden olma eyleminde bulunduğu iddiasına ilişkin olarak... Cumhuriyet Başsavcılığınca 27.10.2009 tarihinde, “yetkili müdür hakkında dava açıldığı, şüpheliler .... ve..."in suça katılmadığı” gerekçesiyle ek kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği ve bu kararın itiraz edilmeksizin kesinleştiği, ancak daha sonra 24.02.2010 ve 05.03.2010 tarihli iddianameler ile aynı eylemler nedeniyle sanık hakkında 2863 sayılı Yasa"nın 65/b maddesinden cezalandırılması talebiyle ayrı ayrı davalar açıldığı, davaların birleştirilmesi sonrasında sanık...hakkında yukarıda açıklandığı üzere, 2863 sayılı Yasa"nın 65/b maddesinin iptali nedeniyle sanığın imar kirliliğine neden olma suçundan cezalandırıldığı anlaşılmaktadır.
CMK"nın 171/2 maddesi uyarınca kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildikten sonra yeni delil meydana çıkmadıkça, aynı fiilden dolayı kamu davası açılamayacağı hususu gözönünde bulundurulduğunda, mahkemece bu karardan sonra yeni delil meydana çıkıp çıkmadığı araştırılmadan, imar kirliliğine neden olma eylemi nedeniyle cezalandırılmasına karar verilmesi de hukuka uygun görülmemiştir. Merciince bu hususta da değerlendirme yapılmaksızın itirazın reddine karar verilmesi hukuka aykırı bulunmuştur.
3- Ek savunma verilmemesine yönelik yapılan incelemede ise:
İnceleme konusu somut olayda; sanık .... hakkında 2863 sayılı Yasanın 65/b maddesi gereğince cezalandırılması istemiyle kamu davası açıldığı halde ek savunma hakkı tanınmadan TCK"nın 184. maddesi gereğince hüküm kurularak, CMK"nın 226. maddesine aykırı davranılması, hukuka aykırı olmasına rağmen, merciince itirazın bu yönden de kabulü yerine reddine karar verilmesi hukuka aykırı olmuştur.
Sonuç ve Karar: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- ... Ağır Ceza Mahkemesinin 25/09/2014 tarihli ve 2014/1019 değişik iş sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3- Aynı Kanun maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, 13.06.2016 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.