MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki taşınmaza yapılan yararlı masrafların tespiti davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı dava dilekçesinde; kendisi ile davalıların ... ili ... ilçesi ... mah. 102 ada 19 parsel, 104 ada 2 parsel ve 136 ada 1 parsel sayılı taşınmazlarda paydaş olduklarını; davalılardan...Eml. İnş….Ltd Şti’ nin diğer davalıların akrabaları olan Serpil Kilit’ in hissesini alarak taşınmazda paydaş olduğunu, tarafların miras bırakanları ...’ ın vefatından sonra iş bu taşınmazlar ile ilgili olarak kendi aralarında 08.08.1990 tarihli yazılı sözleşmeyi yaparak fiili olarak paylaştıklarını, sözleşme gereğince kendisine arazilerin en kötü, en taşlı yeri verildiğini, bu nedenle kendisine 5-10 dönüm fazla yer verildiğini, iş bu sözleşme gereğince tarafların hissesine düşen yeri kullanmaya başladıklarını, taraflardan kimisinin hissesine düşen kısma zeytin dikmiş kimisinin ekip biçtiklerini, sözleşme gereğince kendi hissesine düşen kısma zeytin diktiğini, zeytin dikmeden önce taşınmazda çok fazla taş olması nedeni ile taşları temizlemek istediğini, çünkü arazinin çok fazla taşlı olması nedeni ile çalışma yapmanın çok zor olduğunu ve zeytinlerin işlenmesinin zorlaştırdığını, bu nedenle taşları temizlemek istediğini, taşların temizlenmesi ile taşınmazın daha kullanışlı hale geldiğini, yıllarını harcayarak ve binlerce lira parasını dökerek, masraf yaparak araziyi temizledikten ve kullanışlı hale getirdikten sonra, davalılardan...Eml. İnş….Ltd Şti. tarafından ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/209 Esas sayılı dosyası ile ortaklığın giderilmesi davası açıldığını; taşınmazların alanları büyük olması nedeni ile aynen taksiminin mümkün olduğunu; bu nedenlerle, dava konusu taşınmazlarda, kendisinin yaparak taşınmazın değerini artırdığı işlerin ve işlerin bedelinin fazlaya ilişkin hakları saklı tutarak tespit edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... cevap dilekçesinde; taşınmazın tamamında ehlileştirme işlemi yapılmamış olup 20 dönüm kadar boş ve işlenmemiş arazinin de mevcut olduğunu, davacının bu boş ve ekilmeyen araziyi de işlenmiş gibi göstermek istediğini, bunun da hakkaniyete aykırı olduğunu; davanın açılmasında hukuki yarar bulunmadığını; zaten bir takım işlemlerin yapılmış olduğunun tüm taraflarca Sulh Hukuk Mahkemesinde kabul edildiğini; davacı tarafından, yapılmış olan işlerin olduğundan çok çok fazla gösterildiğini savunarak; davanın reddini istemiştir.
Davalılar...Eml. İnş.Tur. Oto. Bil. Tük. Gıda Tic. Ltd. Şti., ..., ..., ..., ... cevap dilekçesinde; davacı ile aralarında ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/209 Esas sayılı dosyasında derdest ortaklığın giderilmesi davası olduğunu, bu davada tüm davalıların ve davacının taşınmazlarda bir kısım yere zeytin diktiğini kabul ve beyan ettiğini, yine davacı ve diğer paydaşların da kendilerinin zeytin diktiğini kabul ettiğini; davacının tespit davası açmasında hukuki yararı olmadığını; davanın açılmasının gereksiz olduğunu, davacı taksim sözleşmesinin tescili için ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2013/332 E. dava açtığını, davanın dava şartı yokluğundan reddedildiğini, bu nedenlerle açılan davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesini istemişlerdir.
Mahkemece; ortaklığın giderilmesine konu iş bu taşınmazlara davacının yapmış olduğunu iddia ettiği yararlı giderler ancak paydaşlığın satış yoluyla giderilip satış bedelinin kendisine verilmesinden sonra sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre isteyebileceği, taraflar arasında görülen ortaklığın giderilmesi davası derdest olup henüz karar verilmediği; bu nedenle, davacı tarafından açılan iş bu davanın dinlenme olanağı olmadığı gibi davacının iş bu davayı açmasında hukuki yararı da bulunmadığı gerekçesiyle, davanın usulden reddine karar verilmiş; hüküm, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
HMK’nun 114/1.maddesinde; davacının, dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartları arasında sayılmıştır. Aynı kanunun 115.maddesinde ise, mahkemenin, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı, tarafların da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebileceği, dava şartı noksanlığının tespiti halinde davanın usulden reddine karar verileceği açıklanmıştır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; dava konusu 102 ada 19 parsel, 104 ada 2 parsel ve 136 ada 1 parsel sayılı taşınmazlarla ilgili ortaklığın giderilmesi için, ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/209 Esas sayılı dosyasında dava açıldığı, ancak dosyanın henüz karara çıkmadığı, derdest olduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda; davacı, dava dilekçesinde; mirasçılarla yaptıkları fiili taksim sonucu dava konusu taşınmazda kendisine düşen kısma yaptığı işlerin ve bu işler nedeniyle harcadığı masrafların tespitini talep etmiş olmasına rağmen; mahkemece, yanılgılı değerlendirme de bulunularak davayı alacak davası olarak nitelendirip, hukuki yarar yokluğundan bahisle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Öte yandan; henüz ortaklığın giderilmesi davası sonuçlanmamış olsa dahi davacının yaptığı bu işlerin ve bedelinin tespitini istemesinde hukuki yararı bulunduğu açıktır.
O halde, mahkemece; ortaklığın giderilmesi davasında verilen karar sonrasında, davacının, yaptığı giderler dolayısıyla taşınmazda değer artışı meydana getirebileceği ve satışa etkisi olacağı göz önüne alındığında; tespit davası açmasında hukuki yararı olup, mahkemece işin esasına girilip oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken; yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş ; bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.