21. Hukuk Dairesi 2018/3154 E. , 2019/2987 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, 03/03/1988-24/01/2013 tarihleri arasında SSK’lı çalışmaları dışında 1479 sayılı Yasaya göre zorunlu sigortalı sayılması gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Davacı, 03/03/1988 tarihinden itibaren SSK"lı çalışmaları haricinde 1479 sayılı Yasa kapsamında zorunlu sigortalı sayılması gerektiğinin tespitini, aksi halde primlerini düzenli ödemesi ndeniyle isteğe bağlı sigortalı olduğunun tespitini istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile; davacının 01/01/1990- 04/03/2004, 01/06/2008- 21/04/2011 tarihleri arasında 01/03/1991- 05/12/1991 tarihleri arasındaki 263 gün 15/06/1995- 02/10/1995 tarihleri arasındaki 108 günlük SGK hizmeti dışlanmak suretiyle esnaf bağ kur sigortalısı sayılması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 06/03/1989 tarihli giriş bildirgesi ile vergi mükellefiyeti bulunması nedeniyle 03/03/1988 tarihi itibariyle Kurumca resen 1479 sayılı Yasa kapsamında tescil edildiği, davacının 03/03/1988-11/02/1989, 31/12/1989-31/12/1989 ve 05/03/2004-31/05/2008 tarihleri arasında vergi kaydı, 16/05/2006-31/03/2011 tarihleri arasında ...Esnaf ve Sanaatkarlar Sicil Memurluğu ile Esnaf Odası kaydı bulunduğu, 31/03/2011 tarihli hizmet döküm cetvelinde davacının 03/03/1989 tarihinden itibaren kesintisiz şekilde 1479 sayılı Yasa kapsamında Esnaf Bağ-Kur sigortalısı olarak kabul edildiği, davacının 01/03/1991- 05/12/1991 tarihleri ve 15/06/1995- 02/10/1995 tarihleri arasında 506 sayılı Yasa kapsamında çalışmaları bulunduğu, Kurumca davacının 1479 sayılı yasa kapsamındaki bir kısım sigortalılığı iptal edilerek davacının 03/03/1988-31/12/1989 ve 05/03/2004-31/05/2008 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa kapsamında tescil edildiği anlaşılmaktadır.
01/04/1972 tarihinde yürürlüğe giren 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesinde zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için esnaf sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kaydı aranırken 04/05/1979 tarihinde yürürlüğe giren 2229 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesinin öngördüğü meslek kuruluşlarına kayıtlı olma koşulu kaldırılmış sadece yasanın temel ilkesi olan kendi ad ve hesabına çalışma koşulu getirilmiş, 20/04/1982 tarihinde yürürlüğe giren 2654 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesi değiştirilecek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olması şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için meslek kuruluşuna kayıtlı olma yeterli görülmüş, 22/03/1985 tarihinde yürürlüğe giren 3165 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için vergi kaydı veya esnaf sicil kaydı veya oda kaydının bulunması yeterli görülmüş, 02/08/2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olma şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için esnaf sicil kaydı ve oda kaydının bir arada bulunması yeterli görülmüş, 17/04/2008 tarihli 5754 sayılı Yasa ile değişik 5510 sayılı Yasa’nın 4/b maddesinde hizmet aktine bağlı olmaksızın kendi adı ve hesabına bağımsız çalışanların sigortalılıkları için gelir vergisi mükellefi olma şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için esnaf sicil kaydı yeterli görülmüştür.
Somut olayda , Mahkemece, davacının meslek kuruluşu ve esnaf sicil kaydı bulunan 31/05/2008-31/03/2011 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa kapsamında Esnaf Bağ-Kur sigortalısı kabul edilmesi yerindedir. Ancak davacının vergi, meslek kuruluşu ve esnaf sicil kaydı olmayan 01/01/1990-04/03/2004 ve 01/04/2011-21/04/2011 tarihleri arasında zorunlu sigortalılık şartları bulunmayan davacı bu tarihler arasında 1479 sayılı Yasa kapsamında (5510 sayılı Yasa"nın 4/1-b maddesi) zorunlu sigortalı kabul edilemez. Ancak 1992 yılından itibaren prim ödemesi bulunduğundan yapılan ödemelerin ödeme tarihinden itibaren ileriye yönelik olmak üzere ödemenin karşıladığı süre kadar isteğe bağlı sigortalı kabul edilmesi gerekmektedir.
Yapılacak iş, davacının 03/03/1988-31/12/1989 ve 05/03/2004-31/03/2011 tarihleri arasında zorunlu sigortalı kabul edildiği halde, 506 sayılı Yasa kapsamındaki çalışmaları haricinde 1992 yılından itibaren yaptığı prim ödemelerinin ödeme tarihinden itibaren ileriye yönelik olmak üzere 1479 sayılı Yasa kapsamında isteğe bağlı sigortalı kabul edilmesi halinde ne kadar süreyi karşıladığı sorularak sonucuna göre karar vermekten iberettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 16/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.