3. Hukuk Dairesi 2016/3468 E. , 2017/15921 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; torunu adına kayıtlı olup kendi tasarrufunda olan ... İli ... İlçesi ... Mevkiindeki tarlasının tabanına toplayıp koyduğu 8 öbek ayçiçeklerini davalının koyunlarına yedirdiğini, davalının zararını ödeyeceğini söylediğini ancak ödemediğini, zarar ziyan tespitine göre alacağının ve ayrıca yapacağı masrafların tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı; davanın haksız olduğunu, davacının ektiği ayçiçeğini hasat zamanı topladığını, tarlada her hangi bir ürünün kalmadığını, kendisinin boş tarlaya koyunlarını sürdüğünü, ürün olmadığından zarar verilmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davalının koyunlarını davacının ayçiçeği hasadı yapılmış tarlasına soktuğu, hasat edilen tarlada zarar oluştuğu gerekçesiyle bilirkişi raporu doğrultusunda; davanın kısmen kabulü ile 360,00 TL alacağın davalıdan tahsiline karar verilmiş, davacının hükmü temyiz etmesi üzerine mahkemece 06/11/2015 tarihli ek karar ile temyiz isteminin miktardan reddine ilişkin ek karar süresi içerisinde davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Davacının dava açarken alacağını belirlemesinin imkânsız olduğu veya alacağının belirlenmesinin kendisinden beklenmeyeceği hallerde davacının mağduriyetinin giderilebilmesi ve birtakım sakıncaları bertaraf etmek amacıyla Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile birlikte “belirsiz alacak davası” kurumu kabul edilmiştir (...107). Belirsiz alacak davasında alacağın miktarı tam ve kesin olarak belirlendiği anda davacı ıslah veya karşı tarafın muvafakatine gerek olmaksızın iddianın genişletilmesi yasağına takılmaksızın talebini arttırabilir.
Dava dilekçesinde harca esas değer 1.000,00 TL olarak gösterilmekle birlikte; talep sonucunda, ziraat mühendisi tarafından tanzim edilecek zarar ziyan tespitine göre alacağının ayrıca yapacağı masraflarının tahsilini talep ettiği, davacının bilirkişi raporuna da itiraz ettiği dikkate alındığında hükmün kesinlik sınırı içinde kalmadığı anlaşılmakla ek kararın kaldırılarak davacının temyiz itirazlarının incelenmesine karar verilmiştir.
2- Dava; davalıya ait hayvanların davacının ayçiçeği ürününe verdiği zarardan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
HUMK"nun 275. ve devamı maddelerinde; “bilirkişilik" müessesesi düzenlenmiş olup, anılan maddede mahkemenin çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren hâllerde bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar vereceği düzenlendikten sonra 286.maddede de bilirkişinin oy ve görüşünün hâkimi bağlamayacağı düzenlenmiş ise de işin çözümünde teknik bilgi ve birikimin gerekliliğine inanılarak bilirkişi incelemesi yaptırıldığına göre verilen raporlar çelişkili ise mahkeme HUMK"nun 283.maddesi hükmüne dayalı olarak, bilirkişiden açıklama ya da ek rapor isteyebileceği gibi 284.maddesi hükmüne dayalı olarak yeni bir bilirkişi heyeti oluşturularak yeni bir rapor alabilir.
HMK"nun 266.maddesi hükmüne göre, çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren konularda bilirkişi oy ve görüşünün alınması zorunludur. Genel hayat tecrübesi ve kültürünün sonucu olarak herkes gibi hâkimin de bildiği konularda bilirkişi dinlenmesine karar verilemeyeceği gibi, hâkimlik mesleğinin gereği olarak hâkimin hukukî bilgisi ile çözümleyebileceği konularda da bilirkişi dinlenemez. Her hâlde seçilecek bilirkişinin mesleği itibarıyla konunun uzmanı olması gerekir. Bilirkişi raporu, kural olarak hâkimi bağlamaz. Hâkim, raporu serbestçe takdir eder. Hâkim, raporu yeterli görmezse, bilirkişiden ek rapor isteyebileceği gibi gerçeğin ortaya çıkması için önceki bilirkişi veya yeniden seçeceği bilirkişi vasıtasıyla yeniden inceleme de yaptırabilir. Bilirkişi raporları arasında çelişki varsa hâkim çelişkiyi gidermeden karar veremez.
HMK’nun 281. maddesinde, tarafların, bilirkişi raporunda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebililecekleri; mahkeme, bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için, bilirkişiden ek rapor alabileceği; ayrıca gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendireceği bilirkişi aracılığıyla, tekrar inceleme de yaptırabileceği açıklanmıştır.
Dosyanın incelenmesinde; davacının davalıya ait küçükbaş hayvanların ayçiçeklerini yediğini belirterek; Çiftçi Mallarına Koruma Başkanlığına başvuruda bulunduğu, bekçi zabıt varakasına göre davalıya ait 80 adet küçükbaş hayvanın ekili dikili alanda otlatıldığının belirtildiği, ayrıca davalıya 300,00 TL ceza verildiği, yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunun dosya üzerinde inceleme yapılarak hazırlandığı, ziraat mühendisi tarafından ortalama küçükbaş hayvanın günlük yem ihtiyacına göre belirleme yapılarak zarar miktarı tespit edildiği, davacı tarafından zarar miktarının belirlenmesine yönelik itirazda bulunulduğu görülmektedir.
O halde; mahkemece; alanında uzman bilirkişiler aracılığıyla, taraf beyanları ve delillerin değerlendirilmesi suretiyle davacının talep edebileceği zarar miktarının davacının itirazlarını karşılayacak şekilde belirlenmesi için alınacak rapor sonucunda oluşacak sonuca
göre karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve incelemeye dayalı hüküm kurulması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle mahkemece verilen EK KARARIN KALDIRILMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/11/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.