10. Hukuk Dairesi 2016/3568 E. , 2016/8925 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, ... ve yaşlılık aylığının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma üzerine ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemenin, 30.06.2014 tarihli önceki hükmüyle davanın kısmen kabulüne, davacının 01.05.1998-31.12.1998 tarihleri arasında toplam 8 ay (240 gün) 2926 sayılı kanuna tabi hizmetinin, tahakkuk edecek fark prim borçlarının ödenmesi kaydıyla geçerli sayılması gerektiğinin tespitine, diğer taleplerinin reddine karar verilmiş, anılan karar Dairemizin 2014/22683-25093 sayılı ilamıyla davacının 01/05/1998-31/12/1998 tarihleri arasında 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılığın tespitine ilişkin Mahkeme hükmü yerindeyse de; şarta bağlı olarak hüküm kurulması ve 1999-2011 yıllarına ilişkin araştırmanın hüküm kurmaya elverişli olmadığı gerekçeleriyle bozulmuştur.
Eldeki dava dosyasına konu olayda, davacının Kurumca 0105.1998"de başlatılan sigortalılığı ve 01.07.2011 tarihi itibariyle bağlanan yaşlılık aylığı usulüne uygun ziraat odası kaydı bulunmadığı gerekçesiyle Kurum tarafından iptal edilmiştir.
Mahkemece, öncelikle, hükümden sonra 11.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanunun 58. maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 54. maddede “Mülga 4355 sayılı... ve ... Kanunu, mülga 5373 sayılı ... ve ... Birlikleri Kanunu ve mülga 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununa göre; esnaf ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden kayıtları bulunmakla birlikte üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine, Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, 4"üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalılardan 22/03/1985 tarihinden sonraki sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla 4"üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır.
4"üncü ve 7"nci maddeler ile 2926 sayılı Kanunun 2"nci, 5"inci ve 9"uncu maddelerine göre kayıt ve tescili yapılanların, sigortalılık tescil ve sürelerine esas tarımsal faaliyetleri ile ilgili kurum ve kuruluş üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine sigortalılıkları geçersiz sayılarak iptal edilenlerin, tescillerinin yapıldığı tarihten 31/12/2010 tarihine kadar geçen sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla, 4"üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır. Ancak, tevkifat kesintisine binaen geriye dönük yapılan tescillerden, tevkifatın yapıldığı tarihte ziraat odası kaydı bulunmayan, daha sonra geriye dönük tesis edilen kayıtlar geçerli kabul edilmez.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra birinci ve ikinci fıkralar uyarınca hizmet iptali yapılmaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.” düzenlemesine yer verildiğinden, davacı sigortalının anılan düzenlemeden yararlandırılıp yararlandırılmayacağı taraflardan sorularak ve davacının anılan düzenlemeden yararlandırılması durumunda davanın taraflar arasında ihtilaf konusu olmaktan çıkan dönem yönünden konusunun kalmayacağı gözetilmelidir.
Öte yandan, ihtilaf konusu 1999-2011 yıllarına yönelik yapılan araştırma, hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Mahkemece yapılacak iş, davaya konu tevkifatın bulunmadığı yıllara yönelik olarak, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde, davacının 2926 sayılı Yasaya tabi sigortalılık iradesini ortaya koyacak herhangi bir başvurusu, prim ödemesi, ürün satışı ve bu satışlardan yapılan prim tevkifatı bulunup bulunmadığı hususları ayrıntılı olarak araştırılarak sigortalılık süresini belirlemektir döneme yönelik ise, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde, davacının 2926 ve 5510 sayılı Kanun kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyetinin varlığı ve ürün satışı veya bu satışlardan yapılan prim tevkifatı (özel şirketçe yapılmış ise Kurum kayıtlarına intikalinin) bulunup bulunmadığı hususları ayrıntılı olarak araştırılarak, yapılacak değerlendirme sonucuna göre karar vermektir.
Mahkemece belirtilen maddi ve hukuki esaslar göz önünde tutulmadan eksik inceleme ve araştırmayla hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem hâlinde davacıya iadesine, 31.05.2015 günü oybirliği ile karar verildi.