Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/12326 Esas 2022/5971 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle maddi tazminat davasının Uyuşmazlık Hakem Heyetince yapılan inceleme sonucunda; başvurunun kabulüne dair verilen kararın taraf vekillerinin başvuruları üzerine yapılan itiraz incelemesinde; İtiraz Hakem Heyetince davalının itirazının reddine, davacının itirazlarının kabulü ile UHH kararı kaldırılarak başvurunun kabulüne dair verilen 07/11/2020 tarih ve 2020/İHK-23079 sayılı kararın davalı vekili ile katılma yoluyla adli yardım istemli olarak davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelenerek gereği görüşüldü.
K A R A R
Davacılar vekili; 10/07/2017 tarihinde davalıya trafik sigortalı kamyonet sürücüsünün, davacıların desteği olan yaya ... ’a çarparak ölümüne sebebiyet verdiğini, 28/06/2019 tarihinde Sigorta Komisyonuna yaptıkları ilk başvuruya ilişkin 2019.E.56681 sayılı tahkim dosyasında ıslah dilekçesi sunma imkanı bulamadan davacılar lehine destek tazminatı olarak 2.000,00’er TL ve cenaze defin gideri olarak 500,00’er TL olmak üzere toplam 5.000,00 TL'ye hükmedildiğini, işbu karar uyarınca davacı baba ...’a 4.600,00 TL ve anne ...’e 6.889,00 TL ödemenin 09/10/2017 tarihinde yapıldığını, ancak bu ödemelerin gerçek zararı karşılamadığını, davalıya yaptıkları başvurudan sonuç alamadıklarını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, her bir davacı için 2.450,00’er TL den toplam 4.900,00 TL destek tazminatı ve 50,00’şer TL den toplam 100,00 TL cenaze defin giderinin 06/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; dosyada bulunmayan ve hakem kararı içeriğine göre ıslah dilekçesiyle talebini toplam 155.970,42 TL'ye artırmıştır.
Davalı vekili; davacılara ödeme yapılıp ibraname alındığını savunarak, başvurunun reddini istemiştir.
Uyuşmazlık Hakem Heyetince; başvurunun kabulü ile toplam 155.970,42 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve cenaze masrafının 04/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara karşı taraf vekilleri itiraz yoluna başvurmuştur.
İtiraz Hakem Heyetince; aracın kullanım amacı ticari nitelikte bulunduğundan avans faizine hükmedilmesi gerektiği, uyuşmazlık hakemince cenaze masrafı dahil edilmeksizin davacılar lehine vekalet ücretine hükmedildiğinden, cenaze masrafı eklenmiş hali ile tam vekalet ücretinin hesaplandığı belirtilerek, davalının itirazının reddine, davacının faiz türü ve vekalet ücretine yönelik itirazlarının kabulü ile Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararının kaldırılmasına, başvurunun kabulü ile destekten yoksun kalma tazminatı ve cenaze masrafı
olarak toplam 155.970,42 TL'nin 04/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı vekili ile katılma yoluyla davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
1- Davacıların adli yardım isteminin incelenmesinde;
6100 sayılı HMK madde 334'de ''(1) Kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin, gereken yargılama veya takip giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olan kimseler, iddia ve savunmalarında, geçici hukuki korunma taleplerinde ve icra takibinde, taleplerinin açıkca dayanaktan yoksun olmaması kaydıyla adli yardımdan yararlanabilirler. (2) Kamuya yararlı dernek ve vakıflar, iddia ve savunmalarında haklı göründükleri ve mali açıdan zor duruma düşmeden gerekli giderleri kısmen veya tamamen ödeyemeyecek durumda oldukları takdirde adli yardımdan yararlanabilirler. (3) Yabancıların adli yardımdan yararlanabilmeleri ayrıca karşılıklılık şartına bağlıdır.'' hükmü getirilmiştir. Aynı kanun madde 336'da ise ''(2) Talepte bulunan kişi, iddiasının özeti ile birlikte, iddiasını dayandıracağı delilleri ve yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali duruma ilişkin belgeleri mahkemeye sunmak zorundadır. (3) Kanun yollarına başvuru sırasında adli yardım talebi bölge adliye mahkemesine veya Yargıtaya yapılır. (4) Adli yardım talebine ilişkin evrak, her türlü harç ve vergiden muaftır.'' şeklinde düzenleme yapılmıştır. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30. maddesinin (23) nolu fıkrasında, kanunda hüküm bulunmayan hallerde HUMK hükümlerinin sigortacılıktaki tahkim hakkında da kıyasen uygulanacağı düzenlenmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacıların yukarıda belirtilen kanun hükmünün öngördüğü şartları taşıdığı anlaşıldığından, adli yardım talebinin kabulüne karar verilerek işin esasının incelenmesine geçilmiştir.
2- Davacıların temyiz itirazının incelenmesinde;
İtiraz Hakem Heyetince verilen kararın gerekçesinde, davalıya trafik sigortalı kamyonetin ticari özelliğe sahip olması nedeniyle avans faizine hükmedilmesi gerektiği belirtilerek davacılar vekilinin itirazının kabul edilmesine ve Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararının düzeltilmesine karar verilmişken, hüküm fıkrasında ise yasal faize hükmedilmiş, böylece hükmün gerekçesi ile hüküm fıkrası arasında açık çelişki oluşmuştur. İtiraz Hakem Heyetince hükmün gerekçesi ile hüküm fıkrası arasındaki çelişkinin giderilmesi için kararın bozulması gerekmiştir.
3- Davalı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a) Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, İtiraz Hakem Heyeti kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
b) Somut olayda; İtiraz Hakem Heyetince; kendisini vekille temsil ettiren davacı ... lehine 11.567,32 TL ve davacı ... lehine 10.315,34 TL tam vekalet ücretine hükmedilmiştir.
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30. maddesinin (17) numaralı fıkrası ve 19/01/2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 6. maddesi ile adı geçen Yönetmelik'in 16. maddesine eklenen 13. fıkra uyarınca tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.
Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 17. maddesi (2) numaralı fıkrasına göre de Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Tarifenin üçüncü kısmına göre nisbi avukatlık ücretine hükmedilen durumlarda da talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine tarifeye göre hesaplanan nisbi ücretin beşte birine hükmedilir.
Açıklanan nedenlerle; İtiraz Hakem Heyeti'nce davacı lehine hükmedilecek vekalet ücretine ilişkin olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16. maddesinin (13) numaralı fıkrasının uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 13. maddesi ve AAÜT'nin 17. maddesi gereğince, maktu vekalet ücretinin altında kalmamak kaydıyla, hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, fazla vekalet ücretine karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (3-a) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı yararına ve (3-b) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı yararına İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 28/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.