MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


TÜRK MİLLETİ ADINA

Davacı murisinin, Kuruma eksik bildirilen çalışmalarının tespitiyle, 01/01/2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ölüm aylığı bağlanmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R

Dava, davacı murisinin 03/08/1975-18/12/1975 ve 11/02/1976-09/09/1976 tarihleri arasında hizmet akdi ile çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, işyeri sahibinin tespit edilememesi nedeniyle davanın reddine karar verilmiş ise de varılan bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16/9/1999 gün 1999/21-510-527, 30/6/1999 gün 1999/21-549-555- 3/11/2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacı murisinin 31/01/1994 tarihinde vefat ettiği, hizmet cetvelinde davalı murisi adına ihtilaf konusu dönem içerisinde 14/06/1975-02/08/1975 ve 19/12/1975-10/02/1976 tarihleri arasında 186157 s.s. no lu işyerince Kuruma kesintili olarak hizmet bildiriminde bulunulduğu, Dairemizin geri çevirme kararından sonra celp olunan belgelerden muris adına 186157 s.s. no lu ...... Yardımlaşma Sandığı tarafından düzenlenmiş 12/06/1975 tarihli işe giriş bildirgesinin Kurum kayıtlarına 31/07/1975 tarihinde intikal ettiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, Kurumda 186157 s.s. no ile kayıtlı olan ...... Yardımlaşma Sandığını taraf haline getirmesi için davacıya önel vermek, taraf haline getirildiğinde davalı işyerinin beyanlarını almak, 186157 s.s. no lu davalı işyerinin Yasa kapsamına alınma tarihi ile tespiti istenen dönem içerisinde Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan bir denetim olup olmadığını sormak, davalı işyerinin dava konusu dönemde faal olup olmadığının belirlenmesi amacıyla vergi kayıtlarını getirtmek, davacı murisinin çalışmalarının kesintili ve kısmi olması nedeniyle ...... İşlemleri Yönetmeliğinin 102.maddesinin 12.bendine göre davacı murisinin ay içerisinde 30 günden az çalıştığını kanıtlayan belgeler ile “Eksik Gün Bildirimine İlişkin Bilgi Formu” ( EK-10) olup olmadığını davalı işyerinden ve Kurumdan sormak, tespite konu döneme ait aylık ücret tediye bordrolarını, sigortalı ve işyeri sicil dosyalarını, dönem bordrolarını var ise puantaj kayıtlarını getirtmek, dava konusu dönemi kapsar biçimde bordro tanıklarını resen tespit edip dinlemek, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde ......... odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle davalı işyerine komşu işyerlerini tespit edip bu işyerlerinin uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı ve süresi yönünde yöntemince beyanlarını almak, çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2, 6, 9 ve 79/8. maddeleri gereğince ortaya koyulduktan sonra sonucuna göre Mahkemece bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine
18/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.