MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Yargıtay bozma ilamında özetle; "mahkemece, tek ziraatçı bilirkişi tarafından düzenlenen rapor esas alınarak karar verildiği ve uyuşmazlığın çözümünde hava fotoğraflarından yararlanılmadığı belirtilerek, mahallinde yerel bilirkişiler, taraf tanıklarının tamamı, teknik bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve 3 kişilik ziraatçı bilirkişi kurulunun katılımıyla keşif yapılması, taşınmaz bölümünün öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, zilyetliğin hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği hususlarının belirlenmesi, çekişmeli taşınmaz hakkında ihdasen tapu kaydının oluştuğu 2005 yılından 15-20-25 yıl ait üç ayrı döneme ve taşınmazların bulunduğu yere ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları getirtilerek, bu fotoğrafların jeodezi mühendisi bilirkişiye stereoskopla incelettirilmesi, 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan, taşınmazın niteliğinin ve kullanım durumunun ne olduğuna ilişkin olarak ayrıntılı rapor aldırılması, bundan sonra toplanan deliller uyarınca karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda dava ve temyize konu bölüm yönünden davanın kabulüne, çekişmeli 1701 parsel sayılı taşınmazın, fen bilirkişisinin 12.04.2016 tarihli rapor ve krokisinde (A1) ile gösterdiği 6.304,93 metrekarelik kısmının Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile bu yerin davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, fen bilirkişisinin 12.04.2016 tarihli rapor ve krokisinde (A1) harfi ile gösterdiği temyize konu taşınmaz bölümü üzerinde davacı taraf yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Mahkeme tarafından Yargıtay bozma ilamına uyulduğuna göre, bozma ilamında işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamının gereklerinin yerine getirilmesi zaruridir. Hükmüne uyulan bozma ilamında "ihdasen tapu kaydının oluştuğu 2005 yılından önceki 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarından yararlanılması” gereğine işaret edildiği halde, bu dönemi kapsamayan 1988 ve 2001 tarihli hava fotoğrafları üzerinde inceleme yaptırılmış olup, 1988 tarihli hava fotoğrafının incelenmesi neticesi sunulan bilirkişi raporunda, temyize konu taşınmaz bölümünün "sürülü" olduğu belirtilmiştir. Ne var ki, imar-ihyanın bu tarihte tamamlanmış olduğunun kabul edilmesi halinde dahi, tapu kaydının ihdasen oluştuğu 2005 yılına kadar geçen sürenin, zilyetlikle taşınmaz iktisabı için aranan 20 yıllık süreden az olduğu göz önüne alındığında, yapılan hava fotoğrafı incelemesinin hüküm vermek için yeterli ve elverişli olmadığı anlaşılmaktadır. Öte yandan, ziraatçı bilirkişi kurulu tarafından hazırlanan raporda da taşınmazın imar-ihya edildiği tarihe değinilmemiştir. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırmaya dayanılarak hüküm kurulması mümkün değildir.
Hal böyle olunca; mahkemece doğru sonuca ulaşılabilmesi için; dava konusu taşınmazın idari yoldan Hazine adına tescil edildiği 2005 yılından önceki zilyetlik durumunun tespiti amacıyla, bu tarihten 15-20-25 yıl öncesine (1980-1985-1990 yıllarına) ilişkin hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından getirtildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinin katılımıyla mahallinde yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kim tarafından ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; çekişme konusu taşınmazın kadastro paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı ve jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisine bu hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılarak, dava konusu edilen bu yerin Hazine adına idari yoldan tapunun oluştuğu 2005 yılından 20 yıl önceki ve hali hazırdaki niteliği, konumu, bitki örtüsü, zirai amaçlı zilyetliğin hangi tarihte başladığı, ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğin var olup olmadığı var ise ne zaman başlayıp ne zamandır devam ettiği hususlarının belirlenmesine çalışılmalı; ziraatçı bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümünün niteliğini, kullanıp kullanılmadığını, kullanılmıyor ise ne zamandır kullanılmadığını, toprak yapısını, eğimini, bitki desenini ve imar-ihyaya konu edilip edilmediğini, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamladığını bilimsel verilere dayalı olarak açıklayan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, taşınmazın dört taraftan fotoğrafları çektilerek, bu fotoğraflar üzerinde sınırlarının ve ekilip-sürülen bölümleri ile boş kalan bölümlerinin işaretlenerek gösterilmesi istenilmeli; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.