10. Hukuk Dairesi 2015/22495 E. , 2016/9845 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, 5510 sayılı Yasa"nın 20/3. maddesi uyarınca iş kazası meslek hastalığı sigorta kolundan gelir bağlanması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurum avukatının, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Somut olayda; 14.05.2010 tarihinde boşandığı anlaşılan davacının babası ......’ın tutulduğu meslek hastalığı nedeniyle %26,20 oranında sürekli işgöremezlik durumuna girmesi nedeniyle kendisine sürekli işgöremezlik geliri bağlanmış olup, 04.05.2007 tarihinde vefat etmiştir. Davacı, 5510 sayılı Yasa"nın 20/3 fıkrasına göre, meslek hastalığı nedeni ile sürekli iş göremezllik derecesinin %50"nin altında olan sigortalıların meslek hastalığına bağlı olmaksızın ölümleri halinde hak sahiplerine gelir bağlama imkânının getirilmesi nedeniyle, kendisine ölüm aylığının yanında ölüm geliri de bağlanması gerektiğinin tespiti ile aksine Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, talep doğrultusunda, Kurum işleminin iptali ile 5510 sayılı Yasa’nın 97’nci maddesi de dikkate alınarak 03.03.2015 tarihli başvuruya göre davacıya 01.04.2010 tarihinden itibaren iş kazası ölüm geliri bağlanmasına karar verilmiştir.
Bazı hükümleri dışında 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa"nın 20/3 maddesi “İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü % 50 oranının altında kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerin, ölümün iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmaması halinde sigortalının almakta olduğu sürekli iş göremezlik geliri, 34"üncü madde hükümlerine göre hak sahiplerine gelir olarak bağlanır.” hükmünü getirmiştir.
5510 sayılı Yasa"nın 17. maddesi, iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde ilgililere ödenecek ödenekler ve bağlanacak gelire esas teşkil edecek günlük kazancın hesaplama yöntemini düzenlemiştir. Aynı Yasa"nın 19. maddesinde ise, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurullarınca meslekte kazanma gücünü en az %10 oranında kaybetmiş olanlara, sürekli işgöremezlik geliri bağlanacağı, sigortalının işgücünü tam kaybetmesi halinde, 17. maddeye göre hesaplanan aylık kazancının %70"i oranında, kısmi kaybetmesi halinde ise, tam aylığının hesap edilerek, bunun işgöremezlik derecesi oranındaki tutarının ödeneceği, başka birinin bakımına muhtaç ise, hesap edilen gelirin %100"nün bağlanacağı düzenlemesi getirilmiş, 20. maddenin birinci ve ikinci fıkrasında, iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalılarla, iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü %50 veya daha fazla oranda kaybetmesi nedeniyle gelir bağlanan sigortalıların ölmesi halinde, ölümün iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olup olmadığına bakılmaksızın, sigortalının 17. maddeye göre tespit edilen aylık kazancının 55"inci maddenin ikinci fıkrasına göre güncellenerek 34. madde hükümlerine göre aylık bağlanacağı düzenlemesi getirilmiştir,
Davanın yasal dayanağı olan 20"nci maddenin üçüncü fıkrasında ise, 55"inci maddenin ikinci fıkrasındaki güncellemeden sözedilmeksizin, sigortalının almakta olduğu sürekli işgöremezlik gelirinin 34. madde hükümlerine göre hak sahiplerine gelir olarak bağlanacağı hükme bağlanmıştır.
5510 sayılı Yasa"nın, Gelir ve aylıkların düzeltilmesi, yükseltilmesi, alt sınırı, ödenmesi ve yoklama işlemleri başlıklı 55. maddenin ikinci fıkrası, Bu Kanuna göre bağlanan gelir ve aylıklar, her yılın Ocak ve Temmuz ödeme tarihlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki altı aylık döneme göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranı kadar artırılarak belirlenir, düzenlemesini getirmiş, anılan maddenin üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkraları, bağlanacak gelir ve aylıkların alt sınırlarına ilişkin hükümler getirmiştir.
Bütün bu düzenlemeler ışığında, sigortalı Temel’in meslek hastalığı nedeniyle %26,20 oranında sürekli işgöremezlik durumuna girmesi nedeniyle sürekli işgöremezli geliri almakta iken, 04.05.2007 tarihinde ölmesi nedeniyle, 5510 sayılı Yasa"nın 20"inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre, aynı Yasa"nın 55/2 fıkrasındaki güncelleme işlemi yapılmaksızın, ancak üçüncü fıkrasında belirtilen alt sınır gözetilerek, 34. madde hükümlerine göre aylık bağlanması gerektiğinin, ayrıca bağlanan gelirde 5510 sayılı Yasa"nın 54’üncü maddesinin de dikkate alınması gerektiğinin tespitine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde, gelirlerin güncellenmesine meydan verecek şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Diğer taraftan, davacının 14.05.2010 tarihinde boşanmış olduğu ve buna göre en erken bu tarihte hak sahipliği sıfatının doğacağı, her ne kadar 5510 sayılı Yasa’nın 97’nci maddesindeki düzenleme mahkemece dikkate alınmış ve 02.03.2015 tarihli tahsis talebine göre 01.04.2010 tarihinden itibaren gelirin başlangıç tarihi belirlenmiş ise de, aslen bu tarihte davacının henüz hak sahipliği sıfatının bulunmadığı ve en erken 01.06.2010 tarihinden itibaren gelirlerin başlayabileceği hususunun dikkate alınmaması usul ve yasaya aykırı olup bomza nedenidir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi, yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, hüküm bozulmamalı, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun Geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Hüküm fıkrasının içeriğinin silinerek, yerine;
“1-Davanın kabulü ile davacıya 5510 sayılı Yasa"nın 20/3 fıkrasına göre, aynı Yasanın 55/3 fıkrasındaki alt sınır gözetilerek, 34"üncü madde hükümlerine göre ve güncelleme işlemi yapılmaksızın 01.06.2010 tarihinden itibaren gelir bağlanmasına, bağlanan gelirde 5510 sayılı Yasa"nın 54’üncü maddesinin “c” bedinde yer alan “Malûllük, yaşlılık, ölüm sigortaları ve vazife malûllüğü ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler birleşirse, sigortalıya veya hak sahibine bu aylık veya gelirlerden yüksek olanın tamamı, az olanın yarısı, eşitliği halinde ise iş kazası ve meslek hastalığından bağlanan gelirin tümü, malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığının yarısı bağlanır.” Hükmünün gözetilmesi gerektiğinin tespitine, aksine Kurum işleminin iptaline,
2-Kurum harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına; davacı tarafça yatırılan harcın davacıya iadesine,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 1.500 TL avukatlık ücretinin davalı Kurumdan tahsili ile davacıya verilmesine
4-Davacı tarafından yapılan 36,00 TL tebligat yargılama giderinin davalı Kurumdan alınarak davacıya verilmesine” ibaresinin yazılmasına ve kararın bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 13.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.