İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul 14. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 07/03/2013
NUMARASI : 2013/171 - 2013/111
TALEP EDEN : B.. M..
KORUMA KARARI
VERİLEN : S.. G..

Koruma kararı talebine ilişkin olarak, İstanbul 17. Sulh Hukuk ile İstanbul 10. Asliye Hukuk ve İstanbul 14. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Talep, S.. G.. hakkında verilmiş bulunan koruma kararı süresinin uzatılması istemine ilişkindir.
İstanbul 17. Sulh Hukuk Mahkemesince, S.. G.. hakkında eski Şişli 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 1994/139 E. - 28 K. sayılı kararı ile koruma kararı verildiği, süre uzatım kararı talebinin asliye hukuk mahkemesinin görevine girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
İstanbul 10. Asliye Hukuk Mahkemesince, talebin HMK"nın 382. maddesi gereğince çekişmesiz yargı işi olduğu gerekçesi ile karşı görevsizlik kararı verilmiştir.
İstanbul 14. Sulh Hukuk Mahkemesince ise, dosyanın merci tayini için Yargıtaya gönderilmesi ile yetinilmesi gerekirken, mahkemenin görevsizliğine ve talep hakkında çocuk mahkemesinin görevli olduğuna karar verilmiştir.
Aile Mahkemelerinin kuruluşuna dair 4787 sayılı Kanunun 1. maddesinde “Amaç ve Kapsam” başlığı altında; “Bu Kanunun amacı, aile mahkemelerinin kuruluş, görev ve yargılama usûllerini düzenlemektir.
Bu Kanun, aile hukukundan doğan dava ve işleri görmek üzere kurulan aile mahkemelerine dair hükümleri kapsar.”
Hükmüne;
Yine 4. maddesinde de “Aile Mahkemelerinin Görevleri” başlığı altında;
“Aile mahkemeleri, aşağıdaki dava ve işleri görürler:
1. 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun (Ek ibare: 14/04/2004 - 5133 s.k. 2. m.) Üçüncü Kısım hariç olmak üzere İkinci Kitabı ile 03/12/2001 tarihli ve 4722 sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanuna göre aile hukukundan doğan dava ve işler,
2. 20/05/1982 tarihli ve 2675 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usûl Hukuku Hakkında Kanuna göre aile hukukuna ilişkin yabancı mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizi,
3. Kanunlarla verilen diğer görevler.” düzenlemesine yer verilerek aile mahkemelerinin görevi düzenlenmiştir.
Maddede hariç tutulan Üçüncü Kısım ise 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 396 ilâ 494 maddelerini içermektedir.
4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 366. maddesi uyarınca korunmaya muhtaç kişilerin bakımı, bununla yükümlü kurumlar tarafından sağlanır.
2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanununa göre ise, korunmaya muhtaç çocuk engelli, bakıma muhtaç engelli ve muhtaç yaşlılar koruma kapsamında bulunmakta olup, korunmaya, bakıma, yardıma muhtaç aile, çocuk, engelli ve yaşlılar ile sosyal hizmetlere muhtaç diğer kişileri tespit ve incelemekle Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu görevlidir.
07.07.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5378 sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun ile Türkiye’de bakım hizmetlerinin sunumu Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğüne verilmiştir. Bu Kanunun 30. maddesi ile 2828 Sayılı Kanun"a eklenen ve 5579 sayılı Kanunla değişikliğe uğrayan Ek 7. maddeyle, sosyal güvenlik kurumlarına tâbi olmayan bakıma muhtaç engellilerden ailesini kaybetmiş olanlar ile ailesi ekonomik veya sosyal yoksunluk içerisinde bulunanlara bakım hizmetinin resmî veya özel bakım kurumlarında ya da ikametlerinde verilmesi hükme bağlanmıştır. Bu uygulamaya istinaden engelli bireyler arasındaki ayrımı ortadan kaldırmak ve daha geniş kapsamlı hizmet verebilmek amacıyla 5579 sayılı Kanunun 2. maddesi ile sosyal güvenlik kurumlarına tâbi olanların da bakım hizmetinden yararlanması hükme bağlanmıştır. 2828 sayılı Kanunun 2014 yılında 6518 sayılı Kanunla değiştirilen Ek 7. maddesinin birinci fıkrasına göre de "Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı, asgarî ücretin aylık net tutarının 2/3’ünden daha az olan bakıma ihtiyacı olan engellilere, resmî veya özel bakım merkezlerinde bakım hizmeti ya da sosyal yardım yapılmak suretiyle evde bakımına destek verilmesi sağlanır."
2828 sayılı Kanunun (6518 sayılı Kanunla değişik) 22. maddesinin birinci fıkrasında; "Korunmaya ihtiyacı olan çocukların reşit oluncaya kadar bu Kanun hükümlerine göre Kurumca kurulan sosyal hizmet kuruluşlarında bakılıp yetiştirilmeleri ve bir meslek sahibi edilmeleri hususundaki gerekli tedbir kararı 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununa göre yetkili ve görevli mahkemece alınır. Bu karar için gerekli belgeler kurumca düzenlenir ve ilgili mahkemeye gönderilir." düzenlemesine yer verilmiş, ayrıca korunmaya, bakıma, yardıma muhtaç sakat, yaşlı ve diğer kişilere ilişkin hususların yer aldığı 26. maddesinde ise; “Korunmaya, bakıma, yardıma ihtiyacı olan aile, engelli, yaşlı ve diğer kişilerin tespiti, incelenmesi ve bunların sosyal hizmetlerden yararlandırılmasına ilişkin esasların bir yönetmelikle düzenleneceği" belirtilmiştir. 2828 sayılı Kanunun Ek 7. maddesi hükmüne dayanılarak hazırlanan "Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tesbiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik", "Bakıma Muhtaç Özürlülere Yönelik Resmî Kurum ve Kuruluşlar Bakım Merkezleri Yönetmeliği" ve "Bakıma Muhtaç Özürlülere Yönelik Resmî Kurum ve Kuruluşlar Bakım Merkezleri Yönetmeliği" 30.07.2006 tarihli ve 26244 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
Dosya kapsamından, hakkında verilen koruma kararı süresinin uzatılması istenen S.. G.. hakkında, İstanbul İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğünün talebi üzerine Şişli 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1994/139 E. - 28 K. sayılı kararı ile 2828 sayılı Kanunun 11. maddesi gereğince korunmaya alınmasına karar verildiği, Bilecik Valiliği Aile ve Sosyal Politakalar İl Müdürlüğünün 19/01/2012 tarih ve 172 sayılı yazısı ile 2828 sayılı Kanunun 24/a-1 maddesi uyarınca koruma süresinin uzatılmasının talep edildiği, yazı ekindeki 13/01/2012 tarihli psikolog Habip Ateş tarafından düzenlenen sosyal inceleme raporundan, S.. G.."ün kimsesiz olarak çocuk yetiştirme yurduna yerleştirildiği, son olarak Bozüyük Saffet Şeker Kız Yetiştirme Yurduna nakledildiği, üniversite sınavına yönelik çalışmasını sürdürdüğü, 2828 sayılı Kanunun 24/a-1 maddesi uyarınca orta öğrenimine devam edenlerin 20 yaşına kadar korunma kararı uzatılabilir düzenlemesi kapsamında korunma kararının uzatılmasının S.. G.."ün yararına olacağının bildirildiği, herhangi bir suçun faili olmadığı, 5395 sayılı Kanunun 3. maddesinde belirtilen suça sürüklenen çocuk kategorisine girmediği anlaşılmaktadır.
Talebin dayanağı 2828 sayılı Kanunun gerek 22. gerekse 26. maddelerinde görevli ve yetkili mahkemenin hangi mahkeme olacağı gösterilmemiş ise de korunmaya muhtaç engellinin bakımının sağlanması için koruma kararı verilmesi talebinin ve davacı SHÇEK’in muhtaç engellinin bakımına ilişkin sorumluluğunun 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 366. maddesinden kaynaklanması ile bakım görevinin 2828 sayılı Kanun ile Kuruma verilmiş olması karşısında talep konusunun hukukî nitelikçe aile hukuku hükümleriyle sıkı sıkıya bağlantılı olduğu açıkça görülmektedir.
Öte yandan, 4787 sayılı Kanunun 6/1-c maddesi uyarınca, aile mahkemeleri, görev alanına giren konularda, yetişkinler hakkında, sosyal hizmet kurumlarına, huzurevlerine veya benzeri yerlere yerleştirme şeklindeki tedbirleri alabileceklerinden koruma kararı talebi ile ilgili davalar aile mahkemesinin görevi kapsamındadır.
Bu durumda, mahkemelerce, aile mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi gerekirken sulh hukuk mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi arasında karşılıklı görevsizlik kararı verilmiş olması usûl ve kanuna aykırı olup, aile mahkemesi tarafından verilen görevsizlik kararı yoksa da, sulh hukuk ve asliye hukuk mahkemelerince verilen görevsizlik kararları ile davadan çekildikleri ve işin görülmesinin sürüncemede bırakılmaması ve Yargıtayca yargı yeri belirlenmesi gerektiği anlaşılmakla, bu durumda uyuşmazlığın İstanbul Nöbetçi Aile Mahkemesi"nde görülüp sonuçlandırılması gerektiğinden, bu mahkemenin yargı yeri olarak belirlenmesi gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince İstanbul Nöbetçi Aile Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 21/12/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.