21. Hukuk Dairesi 2018/4671 E. , 2019/3307 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
f
Davacı, davalılardan iş verenlere ait iş yerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardanf... Tekstil Sanayi Dış Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının ...Tekt. San ve Tic. Ltd. Şti. şirketi sahibi Ali Karataş" a bağlı olarak 1996/7. ay- 2003/10. ay arasında geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, Dairemizin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme neticesinde gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Mahkemece bozmaya uyulduğu halde, bozma gereğinin yerine getirilmediği anlaşılmaktadır. 09/05/1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararına uyan Mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır.
Mahkemenin, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 06.03.2002 gün ve 1/119-135 sayılı kararında da belirtildiği üzere; bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak doğar ve mahkemenin bozma kararı doğrultusunda işlem yapma ve hüküm verme yükümlüğü vardır. Bu ilke Usul Kanunu"nun dayandığı ana esaslardan olup kamu düzeni ile ilgilidir. Yargıtay"ın bozma kararına uymuş olan mahkemenin, bu uyma kararı ile bağlı olup bozma gereğince değerlendirme yaparak yeni hükümünü tesis etme zorunluluğu vardır.
Somut olayda, bozma ilamı öncesindeki kararda 1999 ve 2000 yılları için hizmet tespiti kararı verilmediği ve davacı temyizi de bulunmadığı halde bozma sonrası 1999 ve 2000 yılları için de hizmet tespitine karar verilerek davalılar lehine oluşan usuli kazanılmış hakkın ihlal edilmesi, davacının çalışmasının mevsimlik olup olmadığı net bir şekilde ortaya konulmadan karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, davalılar lehine oluşan usuli kazanılmış hakkı gözeterek davalı işyerinin bulunduğu işçi ve işveren sendikalarından davalı işyerinin bulunduğu bölgede deri işinin mevsimlik olup olmadığını sormak, gerektiğinde tekstil mühendisi bilirkişiden işyeri kayıtları üzerinde inceleme yaptırılarak çalışmanın mevsimlik olup olmadığına dair rapor almak, ihtilaflı dönem bordro tanıklarını dinleyerek davacının usta olup olmadığı, usta ise hangi tarihten itibaren usta olduğunu, ara verme tarihlerinin hangi tarihler arası olduğunu netleştirmek, davacının bildirimleri ile tanık beyanlarını karşılaştırmak ve davacının usta olduğu dönem var ise buna göre tanık beyanlarını yorumlayarak davacının çalışmasının kesintili mi kesintisiz mi devam ettiğini, çalışmasının mevsimlik olup olmadığını somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde tespit ettikten sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Kabule göre de gerekçeli karar başlığında davalı olarak yazılan ...San. Ve Tic. Ltd. Şti. hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesi hatalıdır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum ve davalıf ...Tekstil ve Dış Ticaret Ltd. Şti. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ...Tekstil Sanayi Dış Tic. Ltd. Şti."ne iadesine
30/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.