MAHKEMESİ : Sinanpaşa Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 02/10/2013
NUMARASI : 2012/285-2013/392

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 26.02.2012 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 02.10.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalı M.. S.. tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, TMK"nın 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacının maliki olduğu .. ada .. ve .. parsel sayılı taşınmazlar lehine, davalılara ait ... ada .. parsel sayılı taşınmaz aleyhine geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davalı M.. S.. ve davacı vekili temyiz etmiştir.
1- Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre davacı vekilinin tüm, davalı M.. S.."in aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Davalı M.. S.."in temyiz itirazlarına gelince;
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
TMK"nın 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı
taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit ihtiyacının nedeni, taşınmazın niteliği ile bu ihtiyacın nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Bu ilkeler ışığında somut olaya gelince; davacının .. ve .. parsel sayılı taşınmazlarının yola cephesi bulunmadığından mutlak geçit ihtiyacı içinde olduğu anlaşılmaktadır. Dosya içerisindeki bilirkişi raporu ve paftadan en uygun geçit hakkının davacının taşınmazına komşu .. ve .. parsel sayılı taşınmazlardan kurulabileceği belirtilmiştir. Mahkemece, iki ayrı taşınmazdan geçit hakkı kurulmasının uygun olmadığı gerekçesiyle .. parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı tesis edilmiştir. Geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmesi, fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesine göre yüzölçümü daha büyük olan taşınmazlardan geçit hakkı kurulması gerekmektedir. Bu durumda mahkemece,.. ve .. parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtları getirtilip Dairemizin yukarıda açıklanan ilkeleri doğrultusunda gerekli araştırmalar yapılarak ve belirtilen hususlar gözetilerek anılan taşınmazların malikleri de davaya dahil edilmek suretiyle yeniden yapılacak inceleme ve değerlendirme ile oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de; .. ve .. parsel sayılı taşınmazlar lehine geçit hakkı kurulmasına karar verilmiş ise de sadece .. parsel sayılı taşınmaz lehine yol geçit güzergahı gösterilmiş olup.. ve .. parsel sayılı taşınmazlar arasında akdi irtifak tesis edilmemesi de yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte yazılı nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı M.. S.."in diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte yazılı nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde davalı tarafa iadesine, 02.04.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.