MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil

... ile Hazine, ... ve Kayapınar Belediye Başkanlığı aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının reddine dair .... Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 21.10.2010 gün ve 499/885 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:



KARAR

Davacı vekili dava dilekçesinde mevkii ve sınırlarını açıkladığı taşınmazın 1968 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında "taşlık" niteliğiyle tespit harici bırakıldığını, vekil edeni tarafından imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirildiğini, 40 yıla yakın bir süreden beri vekil edeni tarafından tasarruf edildiğini, üzerine ev yaptığını, taşınmazın bir kısmını ise bahçe olarak kullandığını açıklayarak dava konusu taşınmazın vekil edeni adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, dava konusu yerin imar planlarının kapsamında olduğunu, zilyetlikle edinilecek yerlerden olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuş ve uyuşmazlık konusu yerin Hazine adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili ise dava konusu yerin imar planları kapsamında olduğunu ve zilyetlikle edinilecek yerlerden olmadığını bildirmiştir.
Davalı ... Muhtarlığına yöntemine uygun bir biçimde dava dilekçesi tebliğ edilmesine karşın yargılama oturumlarına katılmamıştır.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın 1968 yılında tespit harici bırakılan yerlerden olduğunu, 1984 yılında ise imar planı kapsamına alındığını, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 17. maddesi uyarınca imar ve ihyaya ilişkin koşulların gerçekleşmediğini gerekçe göstermek suretiyle davanın reddine, ilan bedeli olan 231.28 TL"nin Belediye Başkanlığından alınmasına, belediyenin imar planları hakkında hatalı değişik tarihler bildirmesi nedeniyle beş müzakere gideri olan toplam 25 TL"nin belediyeden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Hükmün, yargılama giderleri ile vekalet ücretine yönelik kısmı davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık konusu taşınmaz, davanın açıldığı 24.06.2008 tarihinden sonra, 7019 parsel numarası ile idari yoldan 01.08.2008 tarihinde Hazine adına tapuya tescil edilmiştir.
Bu şekilde, dava tapu iptali ve tescil isteğine dönüşmüştür. Toplanan deliller, tüm dosya kapsamından: eldeki dava 24.06.2008 tarihinde açılmıştır. Nizalı yer idari yoldan 01.08.2008 tarihinde 7019 sayılı parsel olarak Hazine adına tapuya tescil edilmiştir. Öte yandan dava konusu taşınmazın "taşlık" niteliğiyle 1968 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında tapulama harici bırakılan yerlerden olduğu dava dilekçesinden anlaşılmaktadır. Taraflar arasında bu konuda bir uyuşmazlık da bulunmamaktadır.
Kural olarak, "taşlık" niteliğiyle tapulama harici bırakılan yerlerin imar ve ihyaya muhtaç olduklarının kabulü gerekir. Bu nedenle, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 17. maddesinde imar ve ihya için öngörülen tüm olumlu koşulların davacı yararına gerçekleşmesi halinde böyle bir yerin kazanmayı sağlayan zilyetlik ve imar-ihya yoluyla edinilmesi mümkündür. İlke olarak, imar ve ihyaya muhtaç olan yerlerin imar ve ihyasının tamamlandığı tarihten imar planları kapsamına alındığı tarihe kadar 20 yıllık kazanma süresi dolmuş ise diğer koşulların da varlığı halinde edinilmesi mümkün olabilir. 3402 sayılı Kadastro Kanununun 17/1. maddesinde; “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14. maddedeki şartlar mevcut ise, imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi taktirde Hazine adına tespit edilir” denilmiştir. Aynı maddenin son fıkrasında ise, il, ilçe ve kasabaların imar planının kapsadığı alanlarda kalan taşınmaz mallarda bu hüküm uygulanmaz, denilmektedir.
Görüldüğü gibi imar-ihyaya muhtaç olan bir yer imar planları kapsamına alınmış ise imar ve ihyayla edinilmesi mümkün bulunmamaktadır. Yüksek Yargıtay ve Daire uygulaması uyarınca imar ve ihyanın tamamlandığı tarihten dava konusunun yöntemine uygun bir biçimde uygulanan imar planları kapsamına alındığı tarihe kadar 20 yıllık kazanma süresi dolmuş ise bu tür yerlerin edinilmesi olanaklı olabilir. Gerek davalı ... Belediye Başkanlığı ve gerekse Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından imara ilişkin olarak gönderdikleri yazılarda gün ve ay farklılığı var ise de, her iki Belediye Başkanlığının imara yönelik yazılarında dava konusu yerin 1984 yılında 1/5000 nazım imar planı kapsamına alındığı anlaşılmaktadır. İmar planları kapsamına alındığına ilişkin onaylı imar krokileri de yazı ekinde gönderilmiştir.Dava konusu yerin taşlık olarak tapulama dışı bırakıldığı 1968 yılında imar planları kapsamına alındığı 1984 yılına kadar normal kazanmayı sağlayan 20 yıllık süre henüz dolmamıştır. İmar ve ihyanın tamamlandığı tarihten imar planı kapsamına alındığı tarihe kadar ki sürenin haliyle dolmadığı açıktır. O halde, davanın esastan reddine karar verilmesinde usul ve kanuna aykırı bir yön bulunmamaktadır.
Her ne kadar dava dilekçesinde ... davalı gösterilmiş ise de, taşınmaz belediye sınırları içerisinde yer aldığından tescil davalarında hasım olarak ilgili kamu tüzel kişileri olan belediyeler gösterilir. Mahalle muhtarlıklarının tüzel kişiliği bulunmadığından bu tür davalarda hasım olamazlar. Mahalle muhtarlığına karşı açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekli ise de, temyiz edenin sıfatına göre bu husus bozma sebebi yapılmamıştır.
Davanın açıldığı tarih itibari ile uyuşmazlık konusu taşınmazın tespit harici olarak bırakılan yerlerden olduğu tartışmasızdır. Hal böyle olunca, davalı Belediye Başkanlığının davadaki hukuki durumunun, davanın açıldığı tarihteki tescil davası kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Bu kapsamda, dava açılırken husumet doğru bir şekilde TMK.nun 713/3. maddesi uyarınca ilgili kamu tüzel kişisi olan Kayapınar Belediye Başkanlığına yöneltilmiştir. Davalı Belediye Başkanlığının, imar planları konusunda farklı tarihler bildirmesi nedeniyle 231.28 TL ilan bedeli ile beş müzekkere gideri olan 25 TL"nin Belediyeden alınmasına karar verilmiş, Belediye Başkanlığı yararına vekalet ücreti yönünde bir karar verilmemiştir. TMK. nun 713/3. fıkrası uyarınca Hazine ve ilgili kamu tüzel kişileri aynı maddenin 1. fıkrası gereğince açılan tescil davalarında kanuni hasım durumunda bulunduklarından her türlü yargılama giderleriyle sorumlu tutulamazlar. Maddi hata sonucu farklı müzekkere farklı cevapların verilmesi de kanuni hasım durumunda bulunan davalılara yargılama giderleri yükletilmesinin gerekçesi olamaz. TMK.nun 713/1-3. maddeleri gereğince açılan tescil davalarında, gerekli harcın davacıdan alınmasına, fazla harç var ise davacıya iadesine, tüm yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına, davanın kazanılması halinde dahi davacı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına karar verilir.Yasal olmayan bir gerekçeyle sözü edilen yargılama giderlerinin davalı ... Belediyesine yükletilmesi doğru olmadığı gibi, vekalet ücreti konusunda bir karar verilmemesi de yerinde değildir. Ne var ki, HUMK.nun 438/7. maddesi (HMK. m.370/2) uyarınca bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hüküm fıkrasında “ilan bedeli olan 231,28 TL"nin davalı Belediye Başkanlığınca ödenmesine, (…) taşınmazın imar planına dahil edildiği tarihler bildirilirken önce 17.3.2009 tarihinde 1995 yılı olarak bildirdiği 21.01.2010 tarihinde ise 1984 yılı olarak bildirildiğinden bu tarihler arasında yapılan beş müzekkere gideri toplam 25 TL yargılama giderinin davalı belediyeden alınarak davacıya verilmesine” ibarelerinin hüküm fıkrasından çıkarılmasına bunun yerine “231,28 TL ilan gideri ile 25 TL beş müzekkere giderinin davacı üzerinde bırakılmasına” ibarelerinin yazılmasına, davanın red sebebi aynı (zilyetlik yoluyla kazanma koşulları gerçekleşmediğinden) olduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 3/2. maddesi gereğince mahkemece “Davalı ... duruşmalarda kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince 1.320 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine," ibaresi yerine "1.320 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak yargılama oturumlarında kendilerini vekille temsil ettiren davalı ... ile Kayapınar Belediye Başkanlığına verilmesine,” ibaresinin ilave edilmesine ve yazılmasına, davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne, hükmün düzeltilmiş bu haliyle ONANMASINA, taraflarca HUMK.nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK.nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve aşağıda dökümü bulunan 18,40 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 2,75 TL"nin temyiz eden davalı ... Belediye Başkanlığından alınmasına 12.10.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.