BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
...
DAVA TÜRÜ : YARGILAMANIN YENİLENMESİ

...

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili ve diğer müvekkilleri adına davalı idarede geçici işçi olarak çalışırken sürekli işçi pozisyonuna geçmeleri sebebiyle intibaklarının tespiti ile bu intibaklarına uygun ücret farkı, ikramiye farkı, ilave tediye farkı, yıpranma primi farkından oluşan alacaklarının tahsili için dava açtıklarını, açılan davaların bir kısmının ... 1. İş Mahkemesi"ne diğer kısmının ... 2. İş Mahkemesi"ne tevzi olduğunu, her iki mahkemece davalarının kabulüne karar verildiğini, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesi" tarafından yapılan temyiz incelemesinde hükümlerin bozulduğunu, 1. İş Mahkemesi tarafından direnme kararı, müvekkilinin de içinde bulunduğu 2. iş mahkemesi tarafından ise uyma kararı verilerek davanın reddine karar verildiğini, 2. iş mahkemesi"nin bu kararının Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesi tarafından onandığını, 1. İş Mahkemesi"nin direnmesi üzerine de Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesi tarafından önceki bozma kararının kaldırılarak önceki kabul yönündeki hükmün onandığını, emsal dosyalarda köy hizmetleri genel müdürlüğü nezdinde geçen hizmetlerin davalı işverendeki intibakta dikkate alınması gerektiğinin tespit edildiğini, çalışanlar arasında eşitliğe aykırı ve adaletsiz bir durumun ortaya çıktığını, hukuka aykırılığın yargılamanın yenilenmesi ile ortadan kaldırılabileceğini ileri sürerek, yargılamanın yenilenmesi yoluyla olması gereken derece ile kademesinin tespitine ve müvekkilinin ücret farkı, ikramiye farkı, ilave tediye farkı, yıpranma primi farkından oluşan alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, şartları oluşmadığından yargılamanın yenilenmesi talebinin reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 375/ğ maddesinde “karara esas alınan bir hükmün kesinleşmiş başka bir hükümle ortadan kalkması" halinin yargılamanın yenilenmesi nedenleri arasında sayıldığını, hukuk devletinin gerekleri arasında hukuki belirlilik ve hukuk güvenliği ilkelerinin olduğunu, birbiriyle uyuşmayan mahkeme kararlarının yargı sistemine güveni azaltarak yargısal bir belirsizliğe yol açabileceğini, Anayasa Mahkemesi"nin benzer bir olayda (başvuru numarası: 2013/6717), başvurucuların davalarının ne şekilde sonuçlanması gerektiğine dair herhangi bir çıkarım yapmamasını, benzer nitelikteki davaların karara bağlanması sürecinde hukuki belirsizliğe yol açtığını ve başvurucular için öngörülemez olduğunu değerlendirdiğini, Yargıtay"ın ... 1. İş Mahkemesi"nin direnme kararı üzerine yapmış olduğu incelemede, iş bu davada yargılamanın yenilenmesine de konu olan dosyada esas alınan Yargıtay bozma ilamının ortadan kaldırıldığı, ayrıca bu hususun davacı tarafından öngörülebilir olmadığı gerekçesiyle, davacının yargılanmanın yenilenmesine yönelik talebi yerinde görülmüş ve dava esas yönünden incelenerek, emsal kesinleşen kararlar çerçevesinde ve bilirkişi raporu alınarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge adliye mahkemesince, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 375. maddesinin (ğ), (ı) ve (i) bentlerinde yer alan nedenler somut olay bakımından yol gösterici niteliktedir İddia ve savunma hakkı, Anayasa"nın Hak Arama Hürriyeti başlıklı 36. maddesinde "herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir" düzenlemesi ile açıkça hüküm altına alınmıştır. önemle belirtilmelidir ki, “Adil Yargılanma Hakkı” yalnızca Anayasa ve yargılama hukukunun önemli bir parçası olmakla kalmamış, Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası antlaşmalarla da güvence altına alınmıştır.
Bilindiği üzere, 1982 Anayasası"nın 90. maddesine göre, usulünce yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar kanun hükmünde olup, kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma hükümlerinin esas alınacağı belirtilmiştir.
Öte yandan, AİHS’nin ek 1 no’lu protokolü mülkiyet hakkını garanti altına almış ve bu düzenlemede herkesin mülkiyetine saygı gösterilmesini isteme hakkına sahip olduğu açıklanmıştır. buna göre ancak; kamu yararı nedeniyle ve kanunda öngörülen koşullarla ve uluslararası hukukun genel ilkelerine uygun olmak şartıyla, kişi mülkiyet hakkından yoksun bırakılabilecektir.temel hak ve özgürlüklerin sağlanması kadar, bu hakların etkin bir şekilde korunmasını isteme hakkının güvence altına alınması da büyük önem taşımaktadır.
Anayasa"nın 10. maddesi eşitlik ilkesini belirlemiş olup, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 5. maddesine göre de işverenin işçilere eşit davranması gerekmektedir.
Davanın konusu sadece işçilik alacağına ilişkin olmayıp, yevmiye tespitini de içerdiğinden, somut olayda aynı yerde çalışmaya devam eden ve hukuki durumları tamamen aynı olan işçiler arasında yevmiyelerinin tespiti noktasında farklı yargı kararları ortaya çıkmış ve iş bu yargılamanın yenilenmesi talebi kabul görmediği taktirde intibak kabul edilen işçilerle yargılamanın yenilenmesine konu bu davanın davacısı arasında farklı ücret ödenmesi söz konusu olacaktır. Davacının yargılamanın iadesi talebi kabul görmediği taktirde, işyerinde çalışmakta olan işçiler arasında farklı yevmiye uygulamasına bağlı eşitsizlik ortaya çıkacak ve bu durum çalışma barışını olumsuz etkileyebilecektir.
Sorunun temel hak ve özgürlükleri ilgilendiren yapısı sebebiyle, davacının yargılamanın yenilenmesi talebini yerinde görülmesine dair ilk derece mahkemesi kararının isabetli olduğu düşünülmüştür.
İlk Derece Mahkemesi tarafından davacının, geçici işçilikte geçen hizmetlerinin derece ve kademe intibakında dikkate alınması yönünde alınan bilirkişi hesap raporu denetime elverişli olup dosya içeriğine de uygundur. Şeklindeki gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğuna ve istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yargılamanın yenilenmesi şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
Yargılamanın yenilenmesi koşulları Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 375. maddesinde;
"a)mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması.
b) davaya bakması yasak olan yahut hakkındaki ret talebi, merciince kesin olarak kabul edilen hâkimin karar vermiş veya karara katılmış bulunması.
c) vekil veya temsilci olmayan kimselerin huzuruyla davanın görülmüş ve karara bağlanmış olması.
ç) yargılama sırasında, aleyhine hüküm verilen tarafın elinde olmayan nedenlerle elde edilemeyen bir belgenin, kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması.
d) karara esas alınan senedin sahteliğine karar verilmiş veya senedin sahte olduğunun mahkeme veya resmî makam önünde ikrar edilmiş olması.
e) ifadesi karara esas alınan tanığın, karardan sonra yalan tanıklık yaptığının sabit olması.
f) bilirkişi veya tercümanın, hükme esas alınan husus hakkında kasten gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun sabit olması.
g) lehine karar verilen tarafın, karara esas alınan yemini yalan yere ettiğinin, ikrar veya yazılı delille sabit olması.
ğ) karara esas alınan bir hükmün, kesinleşmiş başka bir hükümle ortadan kalkmış olması.
h) lehine karar verilen tarafın, karara tesir eden hileli bir davranışta bulunmuş olması.
ı) bir dava sonunda verilen hükmün kesinleşmesinden sonra tarafları, konusu ve sebebi aynı olan ikinci davada, öncekine aykırı bir hüküm verilmiş ve bu hükmün de kesinleşmiş olması.
i) kararın, insan haklarını ve ana hürriyetleri korumaya dair sözleşmenin veya eki protokollerin ihlali suretiyle verildiğinin, avrupa insan hakları mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması.
(2) birinci fıkranın (e), (f) ve (g) bentlerindeki hâllerde yargılamanın iadesinin istenebilmesi, bu sebeplerin kesinleşmiş bir ceza mahkûmiyet kararı ile belirlenmiş olması şartına bağlıdır. delil yokluğundan başka bir sebeple ceza kovuşturmasına başlanamamış veya mahkûmiyet kararı verilememiş ise ceza mahkemesi kararı aranmaz. bu takdirde dayanılan yargılamanın iadesi sebebinin, yargılamanın iadesi davasında öncelikle ispat edilmesi gerekir" şeklinde açıklanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta yukarıda belirtilen yargılamanın yenilenmesi koşulları oluşmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatalıdır.
Sonuç:
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 23.12.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

















...