20. Hukuk Dairesi 2018/6061 E. , 2019/329 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada ... 2. İcra ve ... İcra Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, istihkak iddiasının reddi istemine ilişkindir.
... 2. İcra Mahkemesince istihkak iddiasının kaldırılması talepli alacaklı tarafından ikame edilen istihkak davasında genel yetkili mahkemenin HMK"nın 6. maddesi gereğince davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğu, davalı şirketin adresinin ".../..." adresi olduğu, davalı şirketin şubesinin de ".../..." adresinde bulunduğu, HMK"nın 14/... maddesi gereğince şubenin bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğu davalı vekilinin yasal süresinde verdiği cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunduğu ve davalı şirketin yetkili mahkeme olarak davalı şirketin şubesinin bulunduğu ... İcra Dairesini yetkili icra dairesi olarak bildirdiği anlaşılmaktadır. HMK"nın 7/.... maddesi birinci cümlesine göre borçlu birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde de dava açılabilir. Bu durumda, diğer davalılar yetki itirazında bulunamazlar. Ancak, anılan hüküm borçlulardan biri için genel yetkili mahkemede dava açılması ve onun hakkındaki yetkinin kesinleşmiş olması hali içindir. Mahkememize açılan davada davalı olarak davalıdan başka davalı bulunmadığı gibi davalı olarak borçlunun hasım gösterilmesinde dahi borçlunun yerleşim yerinin ... olduğu ... Mahkemesinin yetkili olmadığı anlaşılmakla bu hükmün davada uygulama olanağı yoktur. Bu durumda davacı alacaklının istihkak davasını HMK"nın 6 ve 14. maddelerine göre davalı şirketin veya şubesinin bulunduğu yerleşim yeri mahkemesinde açması gerektiği halde yetkisiz ... İcra Hukuk Mahkemesinde dava açtığı, davalının da yaptığı yetki itirazının süresinde ve yerinde olduğu, davacının istihkak istemine ilişkin talepleri bakımından davanın mahkememize açıldığı ve mahkememizin yetkisi bulunmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... İcra Mahkemesi tarafından ise; somut olayda seçimlik hakkını kullanarak davasını asıl icra takibinin yapıldığı yer mahkemesinde, ... İcra Hukuk Mahkemesinde açmıştır. Buna göre davacı alacaklı tarafından İİK"nın 99. maddesi gereği açılan istihkak iddiasının reddi istemine ilişkin davada ... İcra Hukuk Mahkemesi"nin yetkili olduğu, davacı alacaklının yetki konusunda seçim hakkını da davasını asıl icra takibinin yapıldığı yer mahkemesinden yana kullandığı göz önüne alındığında mahkememizin yetkisiz olduğu gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
Somut olayda uyuşmazlık, istihkak iddiasının reddi istemine ilişkindir. Basit yargılama usulüne göre yürütülen taşınır mala ilişkin istihkak davalarında yasaca kesin yetki kuralı öngörülmediğinden yetki itirazı ancak cevap dilekçesinde (HMK m.19/2) ileri sürülmesi gerekir. Kesin yetki kuralı bulunmadığı durumlarda, hâkim doğrudan yetkisizlik kararı veremez. Eldeki dava HMK"nın yürürlüğe girmesinden sonra açılmıştır. HMK"da mahcuz mala ilişkin istihkak davaları ile ilgili usûl ve esaslar belirlenmemiştir. Ancak halen yürürlükte olan İİK"nın 50. maddesi ise yetki konusunu düzenlerken HUMK"ya atıf yaparak kıyas yoluyla tatbik olunacağını öngörmüştür. Dava ve haciz tarihinde yürürlükte bulunan HMK"nın yetkiyi düzenleyen 5 ilâ 19. maddeleri arasında eldeki dava ile ilgili kesin yetki kuralı öngörülmemiştir.
Diğer yandan İİK"nın .... maddesi, icra ve iflas dairelerinin işlemlerine karşı yapılacak itiraz ve şikayetleri incelemeye bu icra ve iflas dairelerinin bağlı bulunduğu icra mahkemesinin yetkili olduğunu bildirmiş, ancak koşullarının oluşması halinde İİK"nın 79. maddesinde yetkiyle ilgili istisnai hüküm olarak getirilmiştir. Buna göre haciz, talimat yoluyla yapılmış ve haciz istemi genel nitelikli olup nokta haciz istemi değilse talimat icrasının işlemine yönelik itiraz ve şikayetleri inceleme talimat icrasının bağlı olduğu icra mahkemeleri yetkili olacaktır. Gözden kaçırılmaması gereken bir konuda haciz talimatla yapılsa bile icra memurunun İİK"nın 96-97 maddeleri uyarınca prosedürün uygulamasına ve haczin 97 veya 99. maddelerine göre yapılmasına yönelik itiraz ve şikayetler takibin yapıldığı yer icra mahkemesinin yetkili olduğudur.
Dosya kapsamında davalı seçimlik hakkını kullanarak davasını asıl icra takibinin yapıldığı yer mahkemesinde, ... 2. İcra Hukuk Mahkemesinde açmıştır. Buna göre uyuşmazlığın ... 2. İcra Mahkemesi tarafından görülüp, çözümlenmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 2. İcra Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 21/01/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.