Taraflar arasında görülen davada;
Davacılar, ortak miras bırakanları M...B..’ın ..parsel sayılı taşınmazını muvazaalı ve bedelsiz olarak davalıya tapuda satış göstermek suretiyle devrettiğini ileri sürerek, payları oranında iptal ve tescile olmazsa tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, çekişmeli taşınmazın ölünceye kadar bakma akdi ile devredildiğini ve bakım borcunu yerine getirdiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, keşif giderlerinin kesin süre içerisinde yatırılmadığı ve davanın ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacılar vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ....raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
                                                              -KARAR-
Dava, tapu iptal,tescil ve tenkis isteklerine ilişkindir.
Mahkemece, kesin önelin gereğinin yerine getirilmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bilindiği ve l.4.l974 tarih l/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere, temlik bedeli ile gerçek değer arasındaki aşırı oransızlık tek başına muvazaanın kanıtı sayılamaz. Temlikin, mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla yapıldığının temlikte satış değil, bağış amacının üstün tutulduğunun da kanıtlanması gerekir. Bu nedenle keşif yapılmasa dahi mevcut deliller değerlendirilerek bir karar verilebileceği kuşkusuzdur.
Öte yandan, HUMY.nın 364. maddesinde; “keşif, iki taraf usulen davet edildikten sonra vicahlarında ve davete icabet etmedikleri halde gıyablarında mahkeme tarafından yapılır...” denilmiştir. Bu hükme göre, taraflar gelmeseler bile keşif yapılabilir. Tarafların yokluğunda keşfin yapılabilmesi, keşif giderlerinin noksansız yatırılması koşuluna bağlıdır. Giderlerin yatırılması için kesin süre verilirken, bu giderlerin açıkca neler olduğu gösterilmeli ve bir keşfin yapılabilmesi yönünden gerekli bütün giderler sayılıp açıklanmalıdır.
Somut olayda, çekişmeli taşınmazın temlik tarihindeki gerçek bedelinin saptanması amacıyla yapılacak keşif giderlerine değinen kesin önele ilişkin ara kararında hakim-katip gibi görevlilere ödenecek para ile keşif araç ücreti ve davetiye tebliğinin zorunlu kıldığı masraf eksiksiz olarak gösterilmemiş; bu suretle keşif giderini oluşturan kalemler ve tutarları ayrıntılı ve tam olarak belirtilmemiştir. Davacı hangi işler için ne miktar para yatırması gerektiği hakkında tam bir bilgiye sahip değildir.
Mahkeme, yapacağı işe ve gideceği yere göre gerekli gördüğü keşif vasıta ücretini tespit etmeli ve araç için ödenecek para miktarını da keşif avansı kapsamına almalıdır. O halde gerekli tüm giderleri belli etmeyen böyle bir ara kararına dayanılarak kesin süreye uyulmadığı gerekçesiyle davanın reddedilmesi doğru değildir.
Davacıların temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 7.5.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.