Taraflar arasında birleştirilerek görülen davada;
Davacılar G...M...K...2859 Sayılı Yasa gereğince çekişme konusu 14 sayılı parselin davalılar F...N.. M...adlarına tescil edildiğini, davalılar F.., N.., M..R..Ö..de birleşen davalar ile 15 sayılı parselin anılan yasa gereğince davalı D..D..adına tescil edildiğini, ancak yenileme kadastrosunun fiili kullanımlarına uymadığını ileri sürüp, tapu iptal ve tescil isteğinde bulunmuşlardır.
Davalı D..D..davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacı iddiaları sabit görülerek, davaların kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davalı D..D...velayeten D...K....tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ..raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
-KARAR-
Dava, ve birleşen davalar ,tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, davaların kabulüne karar verilmiş, hüküm yalnız davalı Dilek velisi tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu ..ile ..sayılı parsellerin, 2859 Sayılı Yasa uygulaması sonucu oluştuğu, 739 sayılı kadastral parsele davacılar F.. M..ve N.."in miras bırakanları adına kayıtlı iken 2859 Sayılı Yasa uygulaması sonucu 25.10.2000 tarihinde ...sayılı parsel olarak anılan davacılar adına tescil edildiği yargılama sırasında birleşen dosya davacısı R.. Ö.. satıldığı, 738 kadastral parsel ise, dava dışı Döndü"ye ait iken aynı yasa uygulaması ile . Sayılı parsel olarak 25.10.2000 tarihinde Döndü adına sicil oluşturulduktan sonra onun tarafından da 23.6.2003 tarihinde dava dışı A..Z..ondanda 26.6.2003 tarihinde davalı D..D..satıldığı anlaşılmaktadır.
Davacılar, 2859 Sayılı Yasa uygulaması ile oluşan sınırların, fiili kullanımlarına uygun düşmediğini gerçekte .. parsel sayılı taşınmaz yerini kullandıkları halde, adlarına ..sayılı parsel taşınmazın tescil edildiğini ileri sürerek, eldeki davayı açmışlardır.
Keşfen elde edilen 19.7.2006 tarihli bilirkişi raporunda 738 ve 739 nolu kadastral parsellerin sınırları gösterilmiş, fiilen davacıların kullandıkları yerin .sayılı parsel yerine uyduğu oysa adlarına ..sayılı parselin tescil edildiği, dolayısıyla zemin ile tapu sicilindeki kaydın birbirini yansıtmadığı, hatanın kadastro çalışmaları sırasında kaydırmadan kaynaklandığı bildirilmiştir.
Mahkemece, bu fiili kullanıma itibar edilerek taşınmazların kesinleşmiş kadastral sınırlarını bozacak şekilde hüküm kurulmuştur.
Hemen söylemek gerekirki 2859 Sayılı Yasanın 4.maddesi uyarınca Yasadan kaynaklanan uygulama ile mülkiyet değişikliği yaratılmasına olanak bulunmamaktadır.
O halde, anılan uygulama ile mülkiyet değişikliği yapılamayacağına göre, kurulan hükmün yasal olduğunu söyleyebilme olanağı yoktur.
Bilindiği üzere; tapulama ve kadastro çalışmaları sırasında taşınmazların hukuksal ve geometrik durumlarını tesbit eden görevlilerin, ölçü hesaplama ve çizimlerde hata yaptıkları, kadastral kroki ve paftaların her zaman mülkiyet durumunu doğru olarak yansıtmadığı uygulamada bilinen bir gerçektir. Zamanımızda, kadastral ölçü ve hesaplamalarda kullanılan araç, gereç ve cihazların çok gelişmiş olmasına rağmen bu tür hatalara yine rastlanılmaktadır. İşte bu hataların düzeltilmesi zorunluluğu düzeltilmesi zorunluluğu karşısında daha önce bazı yasal düzenlemeler yapılmışsa da; yetersiz kaldığından 25.6.1983 tarihinde 2859 Sayılı Tapulama ve Kadastro paftalarının yenilenmesi hakkındaki yasa yürürlüğe konulmuştur.
Söz konusu yasanın 1. maddesinde belirtildiği üzere “teknik nedenlerle yetersiz kalan uygulama niteliğini kaybeden veya eksikliği görülen ve en az bir mevki yada ada biriminde zemindeki sınırları gerçeğe uygun göstermediği tesbit edilen tapulama ve kadastro paftaları...” yenilenir.
Yenilemenin yapılış biçimi uygulanacak teknik yöntemler uygulanması gereken usul ve kurallar ise bu yasanın 6. maddesi hükmü uyarınca çıkarılan yönetmelikte daha detaylı olarak açıklanmıştır.
Hemen belirtmek gerekir ki; yenileme işlemi, önceki kadastro ile saptanan mülkiyet ve geometrik durumu yok sayan veya tamamen hükümsüz kılan yeni bir kadastro çalışması değil mümkün olduğu ölçüde aslına sadık kalınarak onun eksikliklerini tamamlayan sınırlarında ve yüzölçümlerinde görülen yanlışlıkları “orantı” ve “dengeleme” kurallarına göre düzelten bir önceki kadastroya ek bir işlemdir. Bunun doğal sonucu olarak yözölçümünde ve sınırlarında herhangi bir yanlışlık ve eksiklik bulunmayan parseller yenileme dışı bırakılır, üzerinde hiçbir değişiklik yapılamaz.
Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde gerekli inceleme ve araştırmanın yapılması ayrıca yenilemenin ..sayılı parselini satın alan D...n Türk Medeni Kanununun 1023.maddesinin koruyuculuğu altında bulunup, bulunmadığı üzerinde durulması ve değerlendirilmesi, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanların kadastro öncesi fiili kullanım durumları esas alınarak, yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş olması doğru değildir.
Davalı Dilek velisinin temyiz itirazları yerindedir.Kabulü ile hükmün açıklanan nedenden ötürü HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 2.7.2007 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Paftaların yenilenmesinin amacı, 2859 Sayılı Yasanın yenileme başlıklı birinci maddesine göre, teknik nedenlerle yetersiz kalan, uygulama niteliğini kaybeden veya eksikliği görülen ve enaz bir mevkii yada ada biriminde zemindeki sınırlara ve gerçeğe uygun şekilde göstermediği tespit edilen tapulama ve kadastro paftalarının düzeltilmesidir.Dördüncü maddesinde ise yenilemenin yalnız teknik çalışmaları kapsadığı, tapu siciline geçmiş veya geçmemiş mülkiyet ve mülkiyete ilişkin hakların inceleme konusu yapılamayacağı, yenileme işlemi sırasında ilk kadastro ve tapulamanın tahdit ve tespit ettiği parsel sınırlarına itibar olunacağını hükme bağlanmıştır.
Yukarıda da kısaca izah edildiği gibi yenileme çalışmaları ile mülkiyet durumunu değiştirecek biçimde yeni bir pafta oluşturulamaz.
Nevar ki mahkemece yapılan uygulama çoğunluk kararında açıklandığı şekilde yeterli, fenni ve teknik esasları içermemektedir.Özellikle, yenileme işleminin mümkün olduğu kadar önceki mülkiyet ve geometrik durumu koruyan, başka bir anlatımla önceki kadastral durumun aslına sadık kalınarak onun eksiklerini tamamlayan sınırlarda ve yüzölçümlerinde görülen yanlışlıkları orantı ve dengeleme kurallarına göre düzelten bir önceki kadastroya ek bir işlemdir.Sınırlarda bir değişiklik mevcut ise, kadastro haritaları yenileme haritaları ile çakıştırılıp uygulanması, bu uygulamada özellikle parsel köşelerinin hesaplanacak koordinatlarına göre tersim edilmesi, sınırların tespit edilememesi halinde sabit noktalardan (sınırlardan) yararlanılması, tüm bulguların arz üzerinde işaretlenip rapor edilmesi ve gerekçelerinin gösterilmesi asıldır.Ancak, mahkemece böyece bir uygulama yapılmadığından uygulamaya yönelik bozmaya iştirak edilmiştir.
İyiniyete gelince, ilk kadastro 1973 te yenileme 1999 da yapılmıştır.Temyiz eden D... yenileme sonucu oluşan kayıttan 26.6.2003 yılında satın almış kayden malik olmuştur.Yukarıda değinildiği ğibi yenilemede mülkiyet değişikliği yapılamayacağı, yenileme sonucu alınan yerin başka bir parsele kaymış olabileceği yada denk geleceği düşünüldüğünde iyiniyete değer verilmesi halinde mülkiyet durumunda değişiklik yaratacağı kaçınılmazdır.Bu durumun ise yenilemenin amacına uygun olamıyacağı ve pafta sistemini bozacağı zarar vereceği kuşkusuzdur.Bu bakımdan yenileme durumlarında iyiniyet kuralı uygulanmaz.Çünkü, yenileme işlemi yukarıda etraflıca değinildiği gibi yeni bir mülkiyet değil eski mülkiyet durumunun (kadastro ile oluşan) güvence altına alınmasıdır.Yenilemeden satın alanın hakkı çakıştığı ve elverdiği ölçüde önceke kadastral durum dikkate alınarak değerlendirilebilir.Diğer bir deyişle orantı ve dengeleme kuralıda gözetilerek önceki kadastral parsele yansıması oranında hak sahibi olabilir.Yenilemeden sonra taşınmazı satın alan kayıt malikinin hakkı, taşınmaz yenileme işlemine tabi tutulmuşsa lehe sonuç doğursa bile yukarıda açıklanan ilkeler karşısında iyiniyet kuralından yararlanamaz.Varsa hak kaybından dolayı tazminat isteği ayrı bir dava konusu yapılabilir.
Açıklanan gerekçe ile sayın çoğunluğun iyiniyetle ilgili değerlendirmesine katılmıyorum.
