Danıştay 3. Daire 2020/3004 Esas 2020/6122 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/3004
Karar No : 2020/6122

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : Tasfiye Halinde … Kimya Nakliyat İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) :…Vergi Dairesi Müdürlüğü/ …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİNKONUSU:Danıştay Üçüncü Dairesinin bozma kararına uyulmaksızın ilk kararda ısrar edilerek verilen kararın Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu'nca ısrar hükmünün bozulması üzerine bozma kararına uyarak davayı reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, ihtirazi kayıtla verilen katma değer vergisi düzeltme beyannameleri üzerine 2012 yılının Şubat, Mart, Mayıs ve Haziran dönemleri için tahakkuk eden katma değer vergisi ve hesaplanan gecikme faizi ile kesilen vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Yükümlülerin ancak süresi içerisinde verdikleri beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilere karşı ihtirazi kayıt koymak suretiyle dava açabilecekleri, süresinden sonra iradi olarak verilen düzeltme beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergilere karşı dava açamayacakları açık olduğundan dava konusu tahakkuk işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı, davacı tarafından; dava konusu dönemlerine ilişkin olarak kanuni süresi içerisinde katma değer vergisi beyannamesi verildiği, ancak aynı dönem için 10/03/2015 tarihinde ihtirazi kayıtla düzeltme beyannamesi de verildiği, söz konusu düzeltme beyannamesi ile daha önce verilen beyannameden farklı olarak birtakım faturaların kayıtlarından çıkarılması üzerine davalı idare tarafından tahakkuk fişi düzenlenmek suretiyle davacı adına katma değer vergisi tahakkukunun yapıldığı, bu itibarla davacının vergilendirme ile ilgili ödevini zamanında verdiği beyanname ile eksik yerine getirdiği, düzeltme beyannamesini ise süresi içerisinde vermemesi nedeniyle katma değer vergisinin zamanında eksik tahakkuk ettirildiği açık olduğundan kesilen vergi ziyaı cezalarının hukuka uygun olduğu gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Düzeltme beyannamesi üzerine ihtirazi kayıt koyarak yapılan tahakkuklara karşı dava açılmasına engel olmadığı, beyanname verildikten sonra davalı idarenin yazı ile bildirim yapılarak ikinci beyannameye bir vermeye zorlamaya hak ve yetkisi olmadığı, davalı idarece kayıtlarına intikal ettirdiği faturanın sahte olduğu iddia ediliyor ise vergi incelemesi ile her türlü araştırma ve inceleme yapılarak sahteliğinin ortaya konulması gerektiği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ: Mükelleflerce, ihtirazi kayıtla verilen düzeltme beyannameleri esas alınarak yapılan tahakkuk, hesaplanan gecikme faizi ve kesilen vergi ziyaı cezalarına karşı açılan davaların esası incelenmeden reddedilmeleri nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği ileri sürülerek yapılan başvuru üzerine, Anayasa Mahkemesinin 27/02/2019 tarih ve Başvuru No:2015/15100 sayılı kararıyla; başvurucuların mülkiyet haklarına müdahale teşkil eden vergilendirme işlemlerinin yargı yoluyla denetlenebilmesi imkânına sahip olamadıkları dolayısıyla, derece mahkemelerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanun'un 378. maddesinin 2. fıkrasında düzenlenen hukuk kuralını, düzeltme beyannamesine ihtirazi kayıt konulmasının dava açma hakkı vermeyeceği şeklinde yorumlamasının -sürecin bütününe bakıldığında- başvurucuların, müdahalenin hukuka aykırı olduğuna yönelik olarak iddia ve itirazlarını etkin bir biçimde sunamaması sonucuna yol açtığı, buna göre somut olayda mülkiyet hakkının öngördüğü usul güvencelerinin sağlanamamasından dolayı müdahalenin başvuruculara şahsi olarak aşırı bir külfet yüklediği, mülkiyet hakkının korunması ile müdahalenin kamu yararı amacı arasında olması gereken adil dengenin başvurucular aleyhine bozulduğu sonucuna ulaşıldığı, başvurucuların mülkiyet haklarına yapılan müdahale ölçüsüz olduğu gerekçesiyle Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine, kararın bir örneğinin ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere vergi mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Yukarıda "Mevzuat" bölümünde yer verilen tanıma göre açılan bir iptal davasında iptali istenilen işlemin; yetki, şekil, sebep, konu ve maksat unsurları açısından ayrı ayrı hukuka uygun olup olmadıklarının denetlenmesi gerekmekte olup, bu unsurlardan birisinde hukuka aykırılık bulunursa işlem iptal edilmelidir.
Hukuka uygunluk denetiminin yapılması gereken sebep unsuru idari yargıda; idareyi işlemi yapmaya iten saik olarak tanımlanmıştır. İdare tesis ettiği işlemi, gerçek ve hukuka uygun sebeplere dayandırmak zorundadır. Sebebin gerçek olması, varlığının usulüne uygun olarak yapılan tespitlerle ortaya konulmuş olması; hukuka uygun olması ise idarenin işlemi dayandırdığı sebebin, kanunda tesisi için dayanabileceği öngörülen sebeplerden olması anlamına gelmektedir.
Uyuşmazlıkta sebep unsuru, davacı tarafından verilen düzeltme beyannamelerine konulan ihtirazi kaydın idarece kabul edilmemesi olduğundan, dava konusu tahakkuk, hesaplanan gecikme faizi ile vergi ziyaı cezasının sebep unsuru hakkında, yargısal denetim yapılması gerekirken bu husus göz ardı edilmek suretiyle yazılı gerekçeyle verilen kararda hukuka uygunluk görülmediğinden temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun 11/03/2020 tarih ve E:2019/1628, K:2020/398 sayılı kararıyla Dairemize gönderilen dosya ile ilgili Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı şirket adına, ihtirazi kayıtla verilen katma değer vergisi düzeltme beyannameleri üzerine 2012 yılının Şubat, Mart, Mayıs ve Haziran dönemlerine ilişkin tahakkuk işleminin iptali yolunda verilen … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının; Danıştay Üçüncü Dairesinin 29/12/2017 tarih E:2016/5834, K:2017/11040 sayılı kararının dayandığı aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu'nun 27/02/2019 tarih E:2019/182, K:2019/155 kararıyla bozulması üzerine bozma kararına uyarak davayı reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik temyiz istemi Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu'nun 11/03/2020 tarih ve E:2019/1628, K:2020/398 sayılı kararıyla bozmaya uygunluk yönünden reddedilerek karar tahakkuk yönünden kesinleştiğinden, temyiz incelemesi dava konusu dönemlere ilişkin vergi ziyaı cezalarıyla ilgili olarak yapılmış olup vergi ziyaı cezası yönüyle davanın reddine ilişkin hüküm fıkrası ise aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; vergi ziyaı cezası yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
4.2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 24/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.