MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tescil

... ile Hazine ve Irmakboyu Köyü Tüzel Kişiliği, müdahil davalı ... aralarındaki tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Bozova Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 26.01.2011 gün ve 418/25 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine temsilcisi tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR

Davacı; köyü, mevki ve sınırları dava dilekçesinde yazılı yaklaşık 15 dönümlük yeri 40 yıldan fazladır, içerisindeki taşları toplayarak, emek ve masraf edip, ihya etmek suretiyle tarım arazisi haline getirdiğini, bu yere arpa, buğday, mercimek ekerek kendi tapulu malı gibi zilyet ve tasarrufunda bulundurduğunu, bu yerde köy tüzel kişiliğinin ve Hazinenin hiç bir hak ve alakası bulunmadığını açıklayarak 3402 sayılı Yasanın 14 ve 17. maddeleri ile TMK 713 maddesi uyarınca adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Hazine vekili davanın reddini savunmuştur. Davalı köy tüzel kişiliği temsilcisi olan köy muhtarı ile azalar tarafından imzalanan cevap dilekçesinde; dava konusu yer üzerinde köy tüzel kişiliğinin hiçbir hakkı bulunmadığını, taşınmazın köy orta malı olmadığını, dava konusu yer; özel mülkiyete konu olabilecek yerlerden olup, davacı ve murisleri tarafından bedeli ödenerek satın alındığını, zilyetlik ve tasarruflarının 50 yılı aşkın süredir devam ettiğini beyan etmişlerdir.
Mahkemece; dava konusu taşınmazın tapulama çalışmaları sırasında taşlık niteliğiyle tespit harici bırakıldığı, davacının bu yeri yaklaşık 30 yıldır kullanmakta olduğu, mahalli bilirkişiler tarafından beyan edildiği, taşınmazın davacı tarafından üzerindeki taşların sürülüp temizlenerek tarıma elverişli hale getirildiği gerekçesiyle davacının davasının kısmen kabulü ile teknik bilirkişi Recep Sürücü ile harita teknikeri Burak Kahraman"ın 06/08/2010 tarihli krokili raporlarında (A) harfi ile gösterilen 9574,22 m2 yüzölçümündeki taşınmazın tarla vasfı ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Toplanan deliller, tüm dosya kapsamından; tescile konu taşınmaz, 1975 yılında yapılan tapulama çalışmasında “taşlık” niteliğiyle tespit dışı bırakılmıştır. Bu tür davaların başarıya ulaşabilmesi için imar-ihya işleminin tamamlanmasından sonra en az 20 yıl süre ile koşullarına uygun olarak zilyet olunması gerekmektedir. Mahkemece, davacı lehine kazanma koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı şekilde kabul kararı verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğini belirlemekten uzak olduğu gibi hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgeye ilişkin 1975 ve 1999 tarihli hava fotoğrafları dosya arasında bulunmakta ise de, araziye uygulanması ve dava konusu taşınmazın hava fotoğrafındaki niteliğinin belirlenmesi süre bakımından yetersizdir. Bir arazinin kullanım süresi, niteliği ile üzerinde imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihin en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Bu nedenle, davanın açıldığı 25.12.2006 tarihinden geriye doğru en az 20 yıl öncesine ait (1976-1985 yılları arası) iki ayrı zamanda çekilmiş hava fotoğrafları bulundukları yerden getirtilerek dosya arasına konulması, keşifte uzman bilirkişi aracılığıyla zemine uygulanması, hava fotoğraflarının stereoskopik aletle üç boyutlu olarak incelemeye tabi tutulması, hava fotoğraflarının çekildikleri tarihlere gören taşınmazın gerçek niteliğinin saptanması kültür arazisi olup olmadığının belirlenmesi gerekir. Dava tarihine göre 1999 tarihli hava fotoğrafı süre bakımından yetersiz olup, somut olguyu çözmekte kullanılamaz. 1975 tarihli hava fotoğrafı ise tek başına yeterli olmayıp, sapma göstermeyen Daire uygulaması uyarınca iki ayrı zamanda çekilmiş hava fotoğrafları gereklidir. Bu yolla ekilemeyen bakir alanların net bir biçimde tespiti mümkün olabilmektedir. Mahkemece, yapılacak iş; ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak 3 kişilik bilirkişi kurulu aracılığıyla hava fotoğrafının stereoskopik aletle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak öncelikle çekişme konusu taşınmazın yeri hava fotoğrafında gösterilmeli, daha sonra; niteliğinin, imar-ihyasının tamamlanması tarihinin, kullanım süresinin ve ne zaman kullanılmaya başladığının belirlenmesine çalışılmalıdır. Tanık ve diğer bilirkişi sözleri bilirkişi raporuyla denetlenmeli, taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerinin başladığı ve tamamladığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başlangıç tarihi ayrı ayrı belirlenmelidir. Tüm bu eksiklikler giderildikten sonra istek hakkında bir karar verilmesi gerekirken işin uzmanı olmayan fen bilirkişisinin hava fotoğrafı uygulaması ile yetinilerek eksik araştırmaya dayanılarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bundan ayrı 3402 sayılı Kadastro Kanununun 17.maddesi uyarınca imar ve ihya koşullarının araştırılıp belirlenmesi gerekmektedir.
Davalı Hazine temsilcisinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, 13.02.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.