9. Hukuk Dairesi 2014/12026 E. , 2015/24580 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, fazla mesai ücreti ve % 5 fazlası, hafta tatili ücreti ve % 5 fazlası, ulusal bayram, genel tatil ücreti ve % 5 fazlası, ikramiye alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti
Davacı, davalıya ait işyerinde, Basın İş Kanunu kapsamında ve spor muhabiri olarak net 2.500,00 TL ücretle çalıştığını, her gün günde 3 saat fazla çalışma yapıp hafta tatilleri ve genel tatillerde çalışmasına rağmen karşılığının ödenmediğini iddia ederek, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti, % 5 fazla ve ikramiye alacaklarının ödetilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti
Davalı Star Medya Şirketi vekili, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz
Kararı, davalı Star Medya Şirketi vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe
1-Mahkemece davacının yaptığı harç masrafının diğer yargılama giderlerine katılarak kabul ve redde göre oranlanması davacı temyizi olmadığından bozma sebebi yapılamıştır.
2-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanunî gerektirici sebeplere göre davalı Star Medya Şirketinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
3-Davanın açılmasının Vergi Usul Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku açısından sonucu, talep edilen işçilik alacağı dolayısıyla Devletin vergi ve sigorta primi alacaklarının şüpheli alacak hâline gelmesidir.
Vergiye tâbi işçilik alacaklarında vergi mükellefi işçi, vergiyi kesip vergi dairesine yatırmakla sorumlu kişi (vergi sorumlusu) ise işverendir. Yine sigorta primi işçi payının ve işsizlik sigortası primi kesintisinin mükellefi işçi, sorumlusu ise işverendir.
Gelir vergisinde vergiyi doğuran olay, vergiye tâbi gelirin elde edilmesidir. Sigorta prim borcunu doğuran olay, prime tâbi işçilik alacağının işçiye ödenmesidir. İşçilik alacağı işçiye ödendiğinde, işverence, buna ilişkin bordro düzenlenip bordroda söz konusu vergi ve prim kesintileri ayrı ayrı gösterilmeli, yöntemince muhasebeleştirilme yapılmalıdır.
Mahkemelerle icra dairelerinin, işçilik alacaklarından vergi ve prim kesintisi yapıp vergi dairesine yatırmak veya bu hususu takip etmek gibi bir görevi bulunmamaktadır. Bu sebeple dava konusu işçilik alacağının brüt tutardan hesaplanması, alacağa ilişkin ilamın brüt tutar üzerinden icraya konulması, icra dairesince veya haricen takip konusu borç tahsil edildiğinde, işverenin, tahsil tarihindeki tarife ve oran üzerinden ilgili vergi ve prim kesintilerini vergi dairesine yatırarak bakiyesini işçiye ödemesi, buna dair muhasebeleştirme işlemlerini yapması gerekmektedir. Alacak davası devam ederken bilirkişi tarafından yapılan net hesaplamaya dayanılarak alacağın net tutar üzerinden hüküm altına alınması durumunda, mahkemeler ve icra daireleri aracı kılınarak Devletin vergi ve prim kaybı oluşabilmektedir. Bu nedenle davacı, dava konusu işçilik alacağının net tutardan hüküm altına alınmasını açıkça talep etmediği sürece, bütün işçilik alacakları brüt tutar üzerinden hüküm altına alınıp bu tutar üzerinden de icraya konulmalıdır.
Mahkemece, infazda tereddüte yol açılmaması için hüküm altına alınan işçilik alacağının net mi brüt mü olduğunun kararda belirtilmesi gerekir.
Basın İş Kanunu"nda, bu Kanundan doğan alacaklara mevduat faizi uygulanacağına dair bir hüküm bulunmamaktadır. Dairemizin yerleşik kararlarına göre, 5953 sayılı Basın İş Kanunu"ndan doğan işçilik alacaklarına, temerrüt tarihinden itibaren yasal faiz uygulanması gerekir.
Mahkemece; hükmedilen alacağın net mi brüt mü olduğunun kararda belirtilmemesinin infazda tereddüte yol açacağının düşünülmemesi, yine Basın İş Kanunu"ndan doğan dava konusu alacaklara yasal faiz yerine en yüksek mevduat faizi uygulanması hatalı olup bozma sebebi ise de bu yanlışlıkların giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün, 6100 sayılı yasanın geçici 3/1 maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK"un 438/7 maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
F) Sonuç
Kararının hüküm kısmının tamamen çıkartılarak yerine;
“Davanın kısmen kabulü ile;
10.000,00 TL net fazla çalışma ücretinin dava tarihi olan 20.01.2011"nden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, 8441,67 TL net fazla çalışma ücretinin ıslah tarihi olan 24/06/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
3.960,00 TL net hafta tatili ücretinin dava tarihi olan 20.01.2011"den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
2.506,67 TL net genel tatil ücretinin dava tarihi olan 20.01.2011"den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
10.000 TL net fazla çalışma %5 fazla alacağının dava tarihi olan 20.01.2011"den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, 15.980,92 TL net fazla çalışma % 5 fazla alacağının ıslah tarihi olan 24/06/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
3.601,32 TL net genel tatil ücreti %5 fazla alacağının dava tarihi olan 20.01.2011"den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4.937,54 TL net hafta tatili % 5 fazla alacağının dava tarihi olan 20.01.2011"den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
Davacının ikramiye alacağı talebinin reddine,
Davacının fazlaya dair taleplerinin reddine,
Peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 2.807,63 TL karar ilam harcının davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
Davacının yargılama gideri olarak yaptığı harç dâhil 1.804,90 TL masraftan, kabul-ret oranına göre belirlenen 1.774,93 TL"nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davacı davada kendini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihindeki AAÜT. sine göre kabul edilen miktar üzerinden belirlenen 6.837,10 TL nispî vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
Davalı davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihindeki AAÜT.sine göre reddedilen miktar üzerinden belirlenen 120,00 TL nispî vekâlet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
Tarafların yatırdığı gider avansından artan kısmın karar kesinleştikten sonra iadesine”
Hükmünün yazılmasına, hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 07/09/2015 gününde oybirliği ile karar verildi.