22. Hukuk Dairesi 2015/6298 E. , 2016/13176 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, fazla mesai ücreti alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, ... Ormancılık Araştırma Müdürlüğü nezdinde arazi görevlerinde çalıştığını ve çalışması boyunca yaptığı fazla çalışmaların karşılığının ödenmediğini ileri sürerek, fazla çalışma alacağını istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, zamanaşımı ve husumet itirazında bulunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1. 04.07.2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 645 sayılı ...Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 2. maddesi ve 04.07.2011 tarihinde yürürlüğe giren 644 sayılı .... Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri hakkında Kanun Hükmünde Kararname"nin 37. maddesine göre, husumetin ....Bakanlığı’na değil tüzel kişiliği haiz Orman Genel Müdürlüğüne yöneltilmesi gereklidir. Davacının çalıştığı ... Ormancılık Araştırma Müdürlüğü ...Müdürlüğüne bünyesinde bir birim olduğundan, belirtilen mevzuat değişikliği gereği ....Müdürlüğü taraf durumuna gelmiş olup, davada .... Bakanlığı’nın davalı olarak yer alması hatalıdır. Mahkemece dava dilekçesi ve duruşma gününün ....Müdürlüğü’ne tebliğ edilerek yargılamaya devam edilmesi gerekirken, taraf sıfatı olmayan Bakanlık aleyhine hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
2. Yapılan yargılama sonucunda, hükmedilen fazla çalışma alacağının iş yerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmelerinin iş sözleşmesi olarak devam eden 55. maddesi gereğince bilirkişi raporunda belirtilen temerrüt tarihlerinden itibaren tahsiline karar verilmiştir.
Toplu iş sözleşmelerinin “İşin Düzenlenmesi” başlıklı 2. bölümünde, fazla çalışma, hafta ve genel tatil alacaklarının nasıl oluşacağı ve ödenmesi gereken zamlı miktarı düzenlenmiştir.
Aynı toplu iş sözleşmelerinin “Ücretler ve Bazı Sosyal Yardımlar” başlığı altındaki 4.bölümünde yer alan 55.maddesinde ise: özetle, aylık ücretin sonraki ayın 15"ini takip eden bir hafta içinde ödeneceği yazılıdır.
Toplu iş sözleşmesi sona erse de aylık ücretin toplu iş sözleşmesinde belirtilen temerrüt tarihlerinde ödenmesi gerektiği 2822 sayılı Kanun" un 6. maddesi hükmü gereği ihtilafsızdır.
4857 Sayılı İş Kanunu" nun 34. maddesinde yer alan ücret kavramı içine, ücretin ekleri olan ikramiye, prim gibi alacaklarla birlikte geniş anlamda fazla çalışma, hafta ve genel tatil alacaklarının da girdiği dairemizce benimsenmekte ve bu sebeple bu alacaklara da en yüksek mevduat faizinin uygulanması gerektiği kabul edilmektedir.
Ancak mevcut bir toplu iş sözleşmesi içinde aylık ücretin ödenme tarihi açıkça belirtildiği halde, ücretin geniş anlamda eki niteliğinde olan fazla çalışma alacağı için ayrıca bir ödeme tarihi açıkça belirlenmemiş ise toplu iş sözleşmesini aşar şekilde yorum yapılarak, aylık ücret dışındaki alacaklara da aynı tarihten faiz yürütülmesine karar verilmesi sözleşmeye bağlılık ilkesine aykırıdır.
Böyle olunca kabule göre de hükmedilen fazla çalışma alacağının dava ve ıslah tarihlerinden itibaren yürütülecek faizleriyle tahsiline karar verilmesi yerine, yazılı şekilde sonraki her ayın 23" ünden itibaren yürütülecek faizi davalıdan alınmasına karar verilmesi de hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3. 4857 sayılı İş Kanunu"nun çeşitli hükümlerinde faiz konusunda düzenlemelere yer verilmiştir. Anılan Kanun"un 34.maddesinde, gününde ödemeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faizin uygulanacağı hükmü bulunmaktadır. Maddede sözü edilen ücret geniş anlamda ücret olup, çalışma karşılığı ücretlerin yanı sıra, çalışma, fazla mesai ve hafta ücretleri de bu kapsama dahildir.
Ücretin toplu iş sözleşmesinden kaynaklanması halinde dava tarihinde yürürlükte bulunan mülga 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu"nun 61. maddesi uyarınca, uygulanması gereken faiz en yüksek işletme kredisi faizi olmalıdır.
Dosya içeriğine göre, fazla mesai ücreti alacağı uyuşmazlık konusu toplu iş sözleşmesine göre saat ücretinin % 75 artırılması ile hesaplanarak hüküm altına alınmıştır. 4857 sayılı Kanun"un 41. maddesinin ikinci fıkrasına göre fazla mesai ücreti, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının % 50 yükseltilmesi suretiyle hesaplanır. Bu düzenlemeler dikkate alındığında kabule göre de hüküm altına alınan fazla mesai ücretinin % 50’ye isabet eden kısmına İş Kanunu gereği hesaplandığından mevduata uygulanan en yüksek faiz, kalan % 25’lik kısım toplu iş sözleşmesi gereği hesap edildiği için en yüksek işletme kredisi faizi esas alınmalıdır.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, 03.05.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.