MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, yıllık izin, fazla mesai ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar vekilleri tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davanın belirsiz alacak davası olduğunu belirterek, davacının yemek ücreti dahil 1.000,00 TL ücretle çalıştığını ve iş sözleşmesini ödenmeyen işçilik alacakları sebebi ile haklı olarak feshettiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ile yıllık izin, fazla çalışma ve genel tatil alacaklarını istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının asgari ücretle çalıştığını ve iş sözleşmesinin devamsızlık haklı sebebine dayanılarak feshedildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının asgari ücret + 190,00 TL yemek yardımı karşılığı çalıştığı ve iş sözleşmesini fesihte haklı olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraflarca temyizi üzerine Dairemizce sair temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, kıdem tazminatı ve izin alacakları yönünden belirsiz alacak davası açılamayacağından davanın usulden reddine karar verilmesi ve emsal ücret araştırması yapılması gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Bozmaya uyan mahkemece, kıdem tazminatı ve izin alacakları yönünden davanın usulden reddine, fazla çalışma ve genel tatil alacakları yönünden ise yapılan emsal ücret araştırmasına göre ücretin net 1.800,00 TL + 190,00 TL yemek yardımı olarak esas alındığı bilirkişi raporuna dayanılarak ve taleple bağlı kalınarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 25 ve 26. maddeleri uyarınca hakim, dava veya cevap dilekçesinde bildirilen vakıalarla bağlı olup, tarafların bildirmediği vakıaları kendiliğinden inceleyemez ve onları hatırlatabilecek davranışlarda dahi bulunamaz. Tarafların talep sonuçları ile bağlıdır, ondan fazlasına veya başka şeye karar veremez.
Somut olayda, davacı işçi dava dilekçesinde yemek dahil 1.000,00 TL ücretle çalıştığını ileri sürmüştür. Bozma sonrası hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise davacının net 1.800,00 TL +190,00 TL yemek yardımı karşılığı çalıştığı kabul edilerek hesaplama yapıldığı, mahkemece taleple bağlı kalınarak fazla çalışma ve genel tatil alacaklarının hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır. Bozma öncesi aldırılan bilirkişi raporunda davacının ücreti seneçekli olarak hesaplanmıştır. Davacının ıslaha esas aldığı hesaplamada davacının ücreti 1.000,00 TL + asgari geçim indirimi olarak kabul edilmiş ve bu tutar üzerinden dava konusu alacaklar belirlenmiştir. Öncelikle, davacı dava dilekçesinde yemek dahil 1.000,00 TL ücretle çalıştığını ileri sürmüş olup, taleple bağlılık ilkesi gereğince 1.000,00 TL"den yemek yardımı çıkartılarak kalan tutarın davacının brüt çıplak ücreti olduğu kabul edilmeli ve dava konusu fazla çalışma ve genel tatil alacakları tespit edilen bu ücret üzerinden hesaplanmalıdır. Asgari geçim indirimi, ücretin eki niteliğinde olmadığından çıplak ücretin hesabında dikkate alınamayacağı da göz önünde bulundurulmalıdır. Taleple bağlılık ilkesine aykırı olarak tespit edilen ücrete göre yapılan hesaplamaya itibarla sonuca gidilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Fazla çalışmaların uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtayca son yıllarda taktiri indirim yapılması gerektiği istikrarlı uygulama halini almıştır. Ancak fazla çalışmanın tanık anlatımları yerine yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir. Yapılacak indirim, işçinin çalışma şekline ve işin düzenlenmesine ve hesaplanan fazla çalışma miktarına göre taktir edilmelidir. Hakkın özünü ortadan kaldıracak oranda bir indirime gidilmemelidir.
Genel tatil alacağı bakımından da aynı ilke geçerlidir.
Somut olayda, davacının fazla çalışma ve genel tatil ücreti alacakları tanık anlatımına göre hesaplanıp hüküm altına alınmıştır. Bozma sonrası kurulan hükme göre anılan alacaklardan takdiri indirim yapılmadığı anlaşıldığından, dava konusu fazla çalışma ve genel tatil alacaklarından hakkın özünü etkilememek üzere uygun bir takdiri indirim yapılması gerekir. Bu yön gözetilmeden sonuca gidilmesi de hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 03.05.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.