16. Hukuk Dairesi 2014/20106 E. , 2015/11912 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “Tespitte saptanan hukuksal olgu ile yargılama sırasında saptanan hukuksal olgu birbirine aykırı düştüğü halde tespit bilirkişilerinin tümünün taşınmaz başında dinlenmesi, dava konusu taşınmaza komşu 117 ada 23 ve 25 parsel sayılı taşınmazlara ait tutanak örnekleri ve varsa dayanak kayıtları getirtilip keşif mahallinde uygulanması ve 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan rapor alınmak suretiyle usulüne uygun kadim mera araştırması yapılması” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; davanın reddine, çekişmeli taşınmazın tespit gibi tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozmaya uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozmada işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Çekişmeli taşınmazın komşuları 117 ada 23 ve 25 parsel sayılı taşınmazların davalı oldukları anlaşıldığı halde ilgili dava dosyaları getirtilmemiş, kesinleşme durumları tespit edilmemiş, komşu 117 ada 188 sayılı mera parseli ile arasındaki ayırıcı unsurlar belirlenmemiş, yöntemince mera araştırması yapılmamıştır. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için, öncelikle çekişmeli taşınmazın komşuları 117 ada 23 ve 25 parsel sayılı taşınmazlar hakkındaki dava dosyaları getirilmeli, tespitlerinin kesinleşmiş olması halinde oluşan tapu kayıtları dosya içine konulmalı, bundan sonra taşınmazın bulunduğu yerde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, komşu köylerde ikamet edip, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve aynı yöntemle belirlenecek taraf tanıkları ve hayatta olan tespit bilirkişileri, fen bilirkişisi ve üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu hazır olduğu halde yeniden keşif yapılmalı, sınırda bulunan mera parselinin ve taşınmazın öncesinin geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı, çekişmeli taşınmaz ile komşu mera parseli arasında ayırıcı nitelikte unsur bulunup bulunmadığı, mahkemenin taşınmaz ve çevresi ile ilgili gözlemi tutanağa geçirilmeli, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri, ne suretle kullanıldığı, öncesinin mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı, zaman içinde taşınmazların sınırlarında mera yönünde genişleme olup olmadığı hususunda yerel bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, yerel bilirkişi ve tanık sözlerinin tutanaktaki beyanlara aykırı düşmesi halinde tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilerek beyanlar arasındaki çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli; ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan komşu parsellerle karşılaştırılmalı biçimde çekişmeli taşınmazların toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden komşu mera parsellerinden nasıl ayrıldığını, doğal ya da yapay bir sınır bulunup bulunmadığını açıklayıp, tarımsal niteliklerini belirten, taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş ve üzerlerine çekişmeli taşınmaz ve komşu taşınmazların (özellikle mera parselinin) işaretlendiği fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli çekişmeli taşınmaz ile komşu mera parselinin konumlarını yan kesit krokisi ile gösteren rapor ve harita düzenlettirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davacı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 15.10.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.