16. Hukuk Dairesi 2014/21623 E. , 2015/12039 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle "eksik inceleme sonucu verilen hükmün isabetsiz olduğu belirtilerek yöntemine uygun mera araştırması yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davacı ... ve ..."in davalarının reddine; diğer davacı ..."ın davasının kabulü ile fen bilirkişi raporunda 159 ada 14 parsel sayılı taşınmazın (14A) harfi ile gösterilen 9.243.41 metrekarelik bölümü ile 159 ada 19 parsel sayılı taşınmazın (19A) harfi ile gösterilen 52.030.391 metrekarelik bölümünün bu davacı adına tesciline, taşınmazların kalan bölümlerinin tespit gibi tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Yargıtay bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozmada işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Hükmüne uyulan bozma ilamında, çekişmeli 159 ada 14 ve 19 parsel sayılı taşınmazlar ile bitişik 159 ada 53 nolu mera parselinin birbirlerinden ne şekilde ayrıldığının, aralarında ayırıcı nitelikte doğal veya yapay sınır bulunup bulunmadığının, taşınmazın öncesinin mera olup olmadığının araştırılması ve fen bilirkişisinden çekişmeli taşınmaz bölümleri ile komşu mera parselinin konumunu yan kesit krokisiyle gösterir rapor alınması gereğine değinildiği halde mahkemece hükmüne uyulan bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Ziraat bilirkişi raporuna ekli fotoğrafların çekişmeli taşınmazlardan hangisine ait olduğu anlaşılamadığı gibi çekişmeli taşınmazlara bitişik mera parseli ile arasındaki sınırın neresi olduğu belirtilmemiş, 08.07.2014 tarihli ziraat bilirkişi raporunda çekişmeli taşınmazlardan 154 ada 19 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki taşların toplanarak zemininin kısmen temizlenmiş olduğu ancak 2. sınıf tarım arazisi vasfında bulunduğu bildirilmesine rağmen 10.06.2008 tarihli ziraat bilirkişi raporunda aynı taşınmazın yüzeyinin yoğun bir şekilde taşlık olduğu belirtilmiş olduğu halde raporlar arasındaki çelişki giderilmemiş; yetersiz ziraat bilirkişi kurulu raporu hükme esas alınmıştır.
O halde doğru sonuca ulaşılabilmesi için, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi, aynı yönteme göre tespit edilecek ve taşınmazların bulunduğu köyde ikamet eden yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Çekişmeli taşınmazların sınırında bulunan 159 ada 53 parsel sayılı mera parselinin tespitinin kesinleştiği göz önüne alınarak, keşif sırasında bilirkişi ve tanıklardan taşınmazların öncesinin mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı, sınırında bulunan mera parselinden açılıp açılmadığı, mera parseli ile arada doğal ya da yapay ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, hususları sorulup saptanmalı, çekişmeli taşınmazların ilk maliki, intikali ve çekişmeli taşınmazların önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, yargılama sırasında dinlenen bilirkişi ve tanık beyanları arasındaki çelişki yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı, 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulundan önceki keşifler sonucu dosyaya ibraz edilen ziraat bilirkişi raporundaki bulgular da değerlendirilerek davacılar adına tesciline karar verilen bölümler ile taşınmazların geri kalan kısımlarının toprak yapısını mukayese eder şekilde çekişmeli taşınmaz bölümlerinin toprak yapısı ve niteliğinin ne olduğu, komşu parsellere göre arz ettiği özellikler ve taşınmazlar ile komşu mera parseli arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, meranın devamı niteliğinde olup olmadığı hususlarında bilimsel verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, taşınmazları tüm yönleriyle gösterecek fotoğrafları çektirilmeli, fotoğraflar üzerinde çekişmeli taşınmaz bölümleri işaretlenmeli, fen bilirkişisinden keşfi ve uygulamayı izlemeye elverişli rapor ile çekişmeli taşınmaz bölümlerinin komşu mera parseli ile konumunu yan kesit krokisiyle gösteren harita düzenlemesi istenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş olması isabetsiz olup, davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 19.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.