Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/8343 Esas 2022/435 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine, Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından davanın reddine ve İtiraz Hakem Heyeti tarafından davacı vekilinin itirazının kabulü ile davanın kabulüne dair verilen kararın davalılar vekilleri tarafından süresi içinde temyizi istenilmekle, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
KARAR
Davacı vekili; davalıların trafik sigortacısı olduğu araçların karıştığı kaza sonucunda ... Sigorta tarafından sigortalı araçta yolcu olarak bulunan davacının yaralanıp % 7 oranında malul kaldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000,00 TL. tazminatın yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep etmiş; 03/03/2020 tarihli ıslah dilekçesiyle taleplerini, davalı ... Sigorta için 19.396,96 TL'ye ve ... Sigorta için 58.190,87 TL'ye yükseltmiştir.
Davalı ... vekili; kusur ile maliyete itiraz ederek ve tazminattan hatır taşıması nedeniyle indirim yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Sigorta vekili; kusur ve maluliyete itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından; davaya konu kazada zarar gören davacı taraf ile zarar sorumluları arasında ceza soruşturması kapsamında uzlaşma sağlandığı, CMK'nın 253/19. maddesi gereği uzlaşma olan halde tazminat davası açılamayacağı gerekçesiyle, davanın reddine dair verilen karara davacı vekili tarafından yapılan itiraz üzerine, İtiraz Hakem Heyeti tarafından, davacı vekilinin itirazının kabulü ile UHH kararının kaldırılmasına; davanın kabulüne ve 77.587,84 TL. sürekli işgücü kaybı tazminatının davalı ... Sigorta için 24/06/2019 ve davalı ... için 18/06/2019 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müteselsilen tahsiline (iç ilişkide birbirlerine rücu hakları saklı kalmak kaydıyla) karar verilmiş; karar, davalı ... Sigorta A.Ş. vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine; özellikle, 26/02/2020 tarihli uzman bilirkişi raporunun oluşa ve dosya kapsamına uygun olarak düzenlenmiş ve davalıların sigortaladığı araç sürücülerinin kusur oranlarının belirlenmiş olmasına; davacının kaza nedeniyle oluşan maluliyet oranını, kaza tarihinde yürürlükte olan yönetmelik ile ekindeki
cetvellere uygun biçimde belirleyen 27/05/2019 tarihli uzman doktor heyeti raporunun ve tazminatı usulünce hesap eden 26/02/2020 tarihli aktüer raporunun karara esas alınmasında bir isabetsizlik görülmemesine; davacının babasına ait olan ve sürücü teyzesinin idaresindeki araçta yolculuğu sırasında gerçekleşen kaza sonucu malul kaldığı dikkate alındığında, hatır taşıması şartlarının somut olayda bulunmamasına göre, davalı ... Sigorta A.Ş. vekili ve davalı ... vekilinin diğer bütün temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu oluşan bedensel zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı taraf 5.000,00 TL. işgücü kaybı tazminatı istemiyle açtığı davada, ıslahla talebini davalı ... Sigorta için 19.396,96 TL'ye ve ... Sigorta için 58.190,87 TL'ye yükseltmiştir. Islahta belirtilen bu bedellerin, karara esas alınan aktüer raporunda kusur oranlarına göre belirlenen miktarlar olduğu görülmektedir. Davacı taraf ıslah dilekçesiyle, kusur oranlarına göre belirlenen tutarların davalılardan ayrı ayrı tahsilini isteyerek, yasal olarak müteselsilen sorumlu olan davalılar arasındaki teselsülden açıkça feragat etmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 26/1. maddesindeki "Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir" düzenlemesi göz önünde bulundurulduğunda, davacı tarafın teselsülden feragati içeren ıslah dilekçesindeki talebi aşılarak, tazminatın tamamından davalıların müteselsilen sorumluluğuna karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
3-Davalı taraflar, davacının emniyet kemeri takmayıp zararın doğmasına veya artmasına neden olduğunu, müterafik kusurlu sayılması gerektiğini savunmuş; İtiraz Hakem Heyeti tarafından, bu savunmayla ilgili değerlendirme yapılmadan karar verilmiştir.
Zararın meydana gelmesinde veya artmasında mağdurun da kusurunun bulunması halinde sözkonusu olan müterafik kusur, Borçlar Kanunu'nun 52. maddesinde düzenlenmiştir. Mağdurun kusurunun, zararın meydana gelmesinde başlıca etken olması halinde zarar verenin sorumluluğunun kalkması sözkonusu olabileceği gibi, belirlenen kusura göre zarar ve ziyandan indirim yapılması da gerekebilecektir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 78. maddesinde "belirli sürücülerin ve yolcuların, araçların sürülmesi sırasında koruyucu tertibat kullanmaları zorunludur... kullanma ve yolların özelliği gözetilerek hangi tip araçlarda sürücülerinin ve yolcularının şehiriçi ve şehirlerarası yollarda hangi şartlarda hangi koruyucu tertibatı kullanacakları ve koruyucuların nitelikleri ve nicelikleri ile emniyet kemerlerinin hangi araçlarda hangi tarihten itibaren kullanılacağı yönetmelikte belirtilir" düzenlemesi yapılmıştır.
Koruyucu tertibatlar bakımından yollama yapılan Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin 150/2-b maddesinde "M1 sınıfı otomobillerin... bütün koltuklarında bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (1) sayılı cetvelde yer alan emniyet kemerinin bulundurulması ve kullanılması zorunludur" düzenlemesine; 150/3. maddesinde "bu Yönetmelik hükümlerine göre 1995 yılı itibariyle ülkemizde imali yapılan veya yurt dışından ithaline izin verilen M1 sınıfı araçların arka koltuklarında emniyet kemeri bulundurulması ve kullanılması mecburidir" düzenlemesine; 150/5. maddesinde "M1, M1G, N1, N1G, N2 ve N3 sınıfı araçlarda 150 cm’den kısa ve 36 kg’ın altındaki çocukların taşınması sırasında çocukların ağırlığına uygun bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (1) sayılı cetvelde yer alan çocuk bağlama sistemlerinin kullanılması zorunludur. Ancak, 135 cm’den uzun çocuklar çocuk bağlama sistemleri yerine ön koltukta oturmamak şartıyla diğer koltuklardaki emniyet kemerlerini kullanabilirler"
düzenlemesine ve 150/6. maddesinde "Çocuk bağlama sistemleri olmayan M1, M1G, N1, N1G, N2 ve N3 sınıfı araçlarda üç yaşın altındaki çocuklar taşınamazlar" düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda; davacı çocuğun 2012 doğumlu olup kaza tarihinde 3 yaşında olduğu ve çocuğun araç içinde oturduğu yer ve koruyucu tertibat kullanımı bakımından tespit bulunmadığı; davacının sağ köprücük kemiği kırığı oluşacak biçimde yaralandığı ve maluliyetinin de bu kırığa ilişkin olduğu dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Açıklanan vakıalar karşısında İtiraz Hakem Heyeti'nce; KTK'nun 78. maddesi ve Karayollari Trafik Yönetmeliği'nin anılan hükümleri gereği kullanılması gereken emniyet kemerinin (çocuk bağlama sistemi) takılması halinde de, kaza nedeniyle oluşan maluliyetin (sağ köprücük kemiği kırığı) oluşup oluşmayacağı ve emniyet kemeri (çocuk bağlama sistemi) takılmayışı ile oluşan maluliyet arasında illiyet bağı bulunup bulunmadığı konusunda, uzman doktor bilirkişi heyetinden rapor alınması; koruyucu ekipmanın takılmadığı ve bu durumun maluliyetle illiyeti bulunduğunun saptanması halinde, BK'nın 52. maddesi uyarınca tazminattan müterafik kusur indirimi yapılmak suretiyle karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
4-5684 sayılı Sigortacılık Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13. maddesi ve karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT'nin 17/2. maddesi gereği, davacı yararına hükmedilecek vekalet ücretinin, tarifeye göre belirlenen nisbi vekalet ücretinin 1/5'i tutarında (maktu ücretin altında kalmamak kaydıyla) olması gerektiği gözetilmeden fazla vekalet ücretine karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar vekillerinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE; (2), (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı ... Sigorta A.Ş. vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA; dosyanın, hakem dosyasının saklanması kararını veren İstanbul ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE;
peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar Türkiye (...) Sigorta A.Ş ile ...'ne geri verilmesine 17/01/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.