16. Hukuk Dairesi 2014/21622 E. , 2015/12818 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “Mahkemece, iki ayrı zamana ilişkin hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığı"ndan tarih aralıkları açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulması, bundan sonra, ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi ve fotogrametri uzmanından oluşacak 3 kişilik bilirkişi kurulu aracılığıyla yapılacak keşifte, belirlenen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aleti ile yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlandığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine en erken ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı bundan sonra tüm deliller değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, bilirkişinin 02.06.2005 tarihli fen bilirkişisi krokisinde (C) harfi ile kırmızıya boyalı olarak gösterilen 12.658 metrekare yüzölçümündeki narenciye bahçesi niteliğindeki taşınmazın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, TMK"nın 713/1. maddesinde belirtilen zilyetlikle tescil koşullarının davacı yararına gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozmaya uyulmakla bozma ilamı lehine olan taraf lehine usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Yargıtay bozma ilamında çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlandığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine en erken ne zaman başlanıldığının belirlenmesi için ziraat bilirkişisinden rapor alınması gereğine değinilmiş olmasına rağmen keşfe ziraat bilirkişisi götürülmeden hüküm kurulmuş, jeolog bilirkişisinin çekişmeli taşınmazın aktif çay yatağında kalıp kalmadığına ilişkin değerlendirme içermeyen yetersiz raporuyla yetinilmiş, hava fotoğrafları üzerinde inceleme yapılması için jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi görevlendirilmemiştir. Ayrıca bozma ilamından önce yapılan keşif sonucunda jeolog - zirai bilirkişi kurulunca düzenlenen raporda çekişmeli taşınmaz bölümü ile dere arasında 4-8 metre kot farkı olduğu bildirildiği halde dosyaya sunulan fotoğraflardan bu husus anlaşılamamaktadır. O halde doğru sonuca ulaşılabilmesi için, öncelikle hüküm tarihinden önce 30.03.2014 tarihi itibariyle yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun"un 1. maddesi uyarınca ... Büyükşehir Belediyesinin sınırlarının tüm ilin milli sınırları haline geldiği nazara alınarak ilgili kamu tüzel kişisi olması nedeniyle ... Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı da davaya dahil edilmeli, ardından taşınmazın bulunduğu yöreyi iyi bilen, elverdiğince yaşlı, yansız, yerel bilirkişi ve taraf tanıkları, fen bilirkişi, 3 kişilik ziraat mühendisi, jeolog bilirkişi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerindeki zilyetliğin kimden kime ne zaman intikal ettiği, zilyetliğin süresi ve şekli, 2001 yılında meydana gelen taşkında taşınmazın etkilenip etkilenmediği hususları maddi olaylara dayalı olarak etraflıca sorulup açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmelidir. Ziraat bilirkişi kurulundan, taşınmazın komşu taşınmazlarla mukayeseli şekilde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığı, taşınmaz üzerinde ekonomik amaca uygun şekilde zilyetlik bulunup bulunmadığı, taşınmazın toprak yapısı, eğimi, niteliğini açıklar nitelikte ayrıntılı rapor alınmalı, jeolog bilirkişiden taşınmazın aktif dere yatağı olup olmadığı, derenin etkisinde bulunup bulunmadığına ilişkin rapor alınmalı, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmalı, fen bilirkişisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli, taşınmazın keşif sırasında çektirilecek fotoğrafları üzerinde sınırları fen bilirkişisine kabaca işaretlettirilmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden ... Belediye Başkanlığına iadesine,
02.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.