3. Hukuk Dairesi 2013/7592 E. , 2013/8561 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen suya müdahalenin önlenmesi davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacılar vekili dava dilekçesinde, davacıların kadimden beri yararlandıkları içme, sulama ve kullanma suyuna davalı köy muhtarlığının kâr amaçlı su temini için el attığını belirterek, davalının suya müdahalesinin önlenmesini talep etmiştir.
Davalı Köy Muhtarlığı cevabında, dava konusu suyun proje kapsamında köye ait olduğunu beyan etmiştir.
Mahkemece; davalı Köy Tüzel Kişiliğinin idari bir tasarruf ile bahse konu suyun kullanılması için yaptığı eylem ve işlem nedeniyle idare mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı ile davanın HMK 114/1-c ve 115/2-"ye göre usulden reddine karar verilmiş, hükmü davacılar vekili temyiz etmiştir.
İçme Suyu Tahsis ve Tevzii Komisyonu"nun 15.12.2000 tarihli kararı ile ... köyü, ... yaylası için içme suyu getirilmesine ilişkin tahsis kararı bulunduğu, tahsis edilen suyun 175 parsel nolu taşınmazdan çıktığı ve 175 parselin davalı ... Köy Tüzel Kişiliğine ait olduğu anlaşılmaktadır.
Davacılar, dava konusu ettikleri suyun 182 parselden çıkan su ile ilgili olduğunu iddia etmiştir. 182 parselin davacılar adına kayıtlı olduğu açıktır.
İdarenin, yürütmekle yükümlü bulunduğu kamu hizmetine ilişkin olarak uygulamaya koyduğu plan ve projenin hukuka aykırı olması nedeniyle menfeatleri ihlal edilenler tarafından açılacak iptal davaları ile idarenin aynı plan ve projeye göre meydana getirdiği yol, kanal, baraj, su yolları, su şebekesi gibi tesislerin kurulması, işletilmesi ve bakımı sırasında kişilere verdiği zararların tazmini istemiyle idari işlem ve eylemlerinden dolayı kişisel hakları ihlal edilenler tarafından açılacak davaların görülmesi ve çözülmesi, iptal ve tam yargı davaları kapsamında yargısal denetim yapan idari yargı yerine aittir.
İdarenin, herhangi bir ayni hakka müdahalede bulunması, özel mülkiyete konu taşınmaza kamulaştırmasız el atması veya plan ve projeye aykırı iş görülmesi nedeniyle meydana gelecek zararların tazmini ve müdahalenin önlenmesine ilişkin davaların haksız fiile ilişkin özel hukuk hükümlerine göre adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği yerleşik Yargıtay Kararları ile kabul edilmiştir.
Dosyada,...Müdürlüğü"nün İçme Suyu Tahsis ve Tevzii Komisyonuna ait 15.12.2000 tarihli kararında "... Köyü ... Yaylasının müstakbel insan ve hayvan içme suyu ihtiyacının karşılanması için zorkun 1-2 membaının Q:1.40 lt/sn"lik kısmının tahsisine" karar verildiği, buna karşılık davacıların talebinde söz konusu tahsis kararının haricinde bulunan kaynağa müdahale edildiği iddia edilmiştir.
Bu durumda, mahkemece, dava konusu su kaynağının ve tahsis kararına ilişkin su kaynağının bulunduğu yerde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre dava konusu (müdahale edilen) suyun tahsis kararı kapsamında kalıp kalmadığının saptanması gerekir.
Davalı köy muhtarlığı tarafından müdahale edilen su kaynağının tahsis kararı kapsamı dışında kalan, davacıların kadimden beri yararlandıkları su olduğu anlaşılması halinde, suya ilişkin müdahalenin önlenmesi amacıyla açılan davanın haksız fiillere ilişkin özel hukuk hükümlerine göre Adli Yargı yerinde çözümlenmesi gerektiğinden mahkemece, davanın esasına girilerek inceleme yapılması; aksi halde, davacıların dava konusu su kaynağının "tahsis kararı"na konu kaynak ile aynı olduğu anlaşıldığı takdirde şimdiki gibi karar verilmesi gerekirken, belirtilen hususlarda inceleme yapılmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 28.05.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.