El Atmanın Önlenmesi - Harici Satışın Bozulması - Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2009/1518 Esas 2009/4845 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi 2009/1518 E., 2009/4845 K.

1. Hukuk Dairesi 2009/1518 E., 2009/4845 K.

• EL ATMANIN ÖNLENMESİ
• HARİCİ SATIŞIN BOZULMASI

• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 81 ]
• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 213 ]
• 1512 S. NOTERLİK KANUNU [ Madde 60 ]
• 3194 S. İMAR KANUNU [ Madde 18 ]

"İçtihat Metni"

Taraflar arasında görülen davada;

Davacı, maliki bulunduğu 734 sayılı parseldeki villalarından biri hakkında davalı ile satış vaadi sözleşmesi düzenlediklerini, ancak sözleşmenin yerine getirilmesi imkanı kalmadığını ileri sürerek, davalının elatmasının önlenmesini istemiştir.

Davalı, açmış olduğu 2004/346 esas sayılı davada satış vaadine konu bağımsız bölümün kendisine aidiyetinin tespit edildiğini belirtip, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, imar durumu itibariyle satış vaadi sözleşmesinin ifa edilemeyeceği gerekçesiyle davalının davacıya ödediği 25.500.-YTL bedel üzerinden hapis hakkı tanınmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Karar, davalı tarafından süresinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 17.04.2009 C.... günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden vekili Avukat E…

…. Ö…

…. ile temyiz edilen vekili Avukat S…

… S…

…. Ç…

….. geldiler, duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi M…

…. A…

….. tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:

-KARAR-

Dava, çaplı taşınmaza elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir.

Mahkemece, davalı yararına hapis hakkı tanınmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Getirtilen kayıt ve belgeler ile keşif sonrası düzenlenen bilirkişi raporundan, arsa vasfındaki dava konusu 734 (yeni 14) sayılı parselin davacı adına kayıtlı olduğu, üzerinde üç adet bitişik nizam tripleks villa bulunduğu, çekişmeli villada, davacı ile aralarında düzenlenen 7.6.2000 tarihli noter satış vaadi sözleşmesine dayanarak davalının oturduğu; 20.12.2000 tarihli harici sözleşmeden de, bu satış dolayısıyla davalı tarafından davacıya 25.500.-YTL. ödeme yapıldığı görülmektedir.

Davacı ile davalı arasında düzenlenen satış vaadi sözleşmesi B.K."nun 213. ve 1512 Sayılı Noterlik Kanunu"nun 60. madde hükümleri uyarınca şeklen geçerli ise de, davacının açmış olduğu 2004/346 esas sayılı ferağa icbar davasında, anılan sözleşmenin 3194 Sayılı İmar Kanunu"nun 18/son maddesi hükmü karşısında madden ve içerik bakımından yerine getirilme olanağı bulunmadığı, başka bir deyişle yasal açıdan sonuç doğurmayacağı anlaşıldığından, taraflar arasındaki hukuki ilişkinin ancak harici satış gibi değerlendirilebileceği ve 1940 tarih 2/77 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı"na göre de harici satışın bozulması halinde B.K."nun 81. maddesi çerçevesinde tarafların aldıklarını iade ile yetinecekleri kabul edilmelidir.

Yukarıda değinilen açıklamaların ışığında somut olaya bakıldığında, uyarlama yapılmaksızın salt harici satış bedeli üzerinden hapis hakkı tanınmak suretiyle el atmanın önlenmesine karar verilmesinde ve hapis hakkı nedeniyle davalı yararına vekalet ücreti tayin edilmemesinde bir isabetsizlik yoktur. Davalının bu hususlara yönelik temyiz itirazları yerinde değildir, reddine.

Ne var ki, satış vaadi sözleşmesine dayalı olarak taşınmazı kullandığı için haksız işgalci konumunda bulunmayan; öte yandan, davadan önce kendisine satış bedelinin ödeneceğini bildiren bir ihtar da gönderilmeyen davalının davanın açılmasına sebebiyet verdiği söylenemeyeceğinden, harç, yargılama masrafı ve vekalet ücreti ile sorumlu tutulması isabetsizdir. Davalının temyiz itirazı bu nedenden ötürü yerindedir. Kabulüyle, hükmün HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 19.12.2008 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Ücret Tarifesinin 14. maddesi gereğince gelen temyiz eden vekili için 625.00.-TL. duruşma avukatlık parasının temyiz edilenden alınmasına ve alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 28.04.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.