MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

TÜRK MİLLETİ ADINA


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R
Dava, davacının davalı işyerinde çalışmış olduğu dönemlere ait sigorta primlerinin gerçek ücreti üzerinden yatırılması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece; davacının Kuruma bildirilen günlerin prim miktarlarının tespitine ilişkin isteğinin kabulü ile “davalı işveren tarafından bildirilen gelire göre eksik bildirilen miktarın 45.378,65 TL olduğunun tespitine” şeklinde hükümde yazıldığı gibi karar verilmiş, verilen karara karşı davalı işyeri ve davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz kanun yoluna başvurulmuş, Dairemiz denetiminden geçen hüküm 23/11/2015 tarih ve 2015/16263 Esas ve 2015/20804 Karar nolu ilam ile davalılar lehine bozulmuş, Mahkemece Dairemiz bozma ilamına karşı “uyma” kararı verilmek suretiyle yapılan yargılama neticesi ücret tespiti isteminin kabulü ile “davalı işveren tarafından bildirilen gelire göre eksik bildirilen miktarın 128.681,53 TL olduğunun tespiti” şeklinde hükümde yazıldığı gibi karar verilmiştir.
Usuli kazanılmış hak kavramı anlam itibariyle, bir davada mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir. Usuli müktesep hak müessesesi H.M.K."nda düzenlenmiş olmamakla beraber davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez ana ilkelerinden biri haline gelmiştir.
Usuli kazanılmış hak ilkesi kamu düzeniyle ilgilidir. (09/05/1960 T., 21/9; 04/02/1959 gün 13/5 sayılı İçtihadı Birleştirme kararı)
Usuli kazanılmış hakkın hukuki sonuç doğurabilmesi için; bir davada ya taraflar ya mahkeme ya da Yargıtay tarafından açık biçimde yapılmış olan ve istisnalar arasında sayılmayan bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan bir hakkın varlığından söz edilebilmesi gerekir. (HGK.nun 12/07/2006 T., 2006/4-519 E, 2006/527 K, 03/12/2008 T., 2008/10-730 E., 2008/732 K.)
Yargıtayın bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Çünkü,mahkemenin bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep hak doğmuştur. (09/05/1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı)
Bazı konuların bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmesi durumunda da usuli kazanılmış hak doğmuş olur. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uyan mahkeme, kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez.Yani kesinleşmiş bu kısımlar o kısımlar lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep hak teşkil eder.
Somut olayda, bozma öncesi verilen kararda davacının davalı işyerinde uyuşmazlık konusu dönemde taleple bağlı kalınarak en son ...200 TL ücretle çalıştığının kabul edilmesine ve kararın davacı tarafından temyiz edilmemesine göre bu durum davalı taraf bakımından usuli müktesep hak oluşturacağından bozma sonrası yapılan araştırmalar da dikkate alındığında bozma öncesi karardaki gibi hüküm kurulması gerekirken davalılar yararına oluşan usuli müktesep hakkı dikkate almaksızın hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum ve davalı işyeri vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenLERDEN Sunteks Plastik Kağıt San.Tic.Ltd. Şti"ye iadesine, 16/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.