MAHKEMESİ : Denizli 2. İş Mahkemesi
TARİHİ : 14/11/2012
NUMARASI : 2011/571-2012/640

Davacı, 01/12/2007-28/03/2011 tarihleri arasındaki tarım Bağ-Kur sigortalılığının iptali ile bu dönem yönünden borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalının sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 01.12.2007 - 28.03.2011 tarihleri arasındaki Tarım Bağ-Kur sigortalılığının iptali ile bu dönem yönünden prim borcunun olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulü ile, davacının 01.12.2007 – 28.03.2011 tarihleri arasında 506 Sayılı Yasaya tabi (5510 Sayılı yasanın 4/1-a ) tabi çalışmalarıyla çakışan dönemlerdeki 2926 Sayılı Yasaya tabi tarım Bağ-Kur (5510 sayılı Yasanın 4/1-b) sigortalılığının iptaline, bu dönemler yönünden davacının prim borcu bulunmadığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 06.02.2001 tarihinden beri ziraat odasına kayıtlı olduğu, davacının sattığı ürünlerden 30.11.2007 tarihinde prim kesintisi yapıldığı, Kurumca davacının 01.08.1995 – 31.12.1995 ve 01.12.2007 – 28.03.2011 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalı kabul edildiği, ayrıca davacının 01.08.1985 – 30.08.1985, 01.01.1988 – 20.07.1988, 01.06.2006 – 30.07.2006, 02.08.2006 – 30.09.2006, 01.10.2006 – 28.02.2007, 29.03.2007 – 30.05.2007, 01.06.2007 – 01.07.2007, 04.04.2009 – 08.05.2009, 20.05.2009 – 18.06.2009, 01.07.2009 – 30.08.2009, 09.09.2009 – 31.05.2010, 01.06.2010 – 30.6.2010, 01.07.2010 – 10.08.2010, 12.08.2010 – 22.11.2010, 23.11.2010 – 01.12.2010, 03.12.2010 – 30.01.2011 tarihleri arasında ve 01.02.2011 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanun (5510 sayılı Kanun 4-a maddesi) kapsamında zorunlu sigortalı, 01.08.2007 – 30.11.2007 tarihleri arasında 506 sayılı Kanun kapsamında isteğe bağlı sigortalı olduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda; Kurumca davacının 01.12.2007 tarihinden itibaren tarım Bağ-Kur sigortalı kabul edildiği, bu tarih aralığında davacının başka sigortalılığının olmadığı, ancak 04.04.2009 – 28.03.2011 tarihleri arasında davacının tarım Bağ-Kur sigortalılığı ile 5510 sayılı Kanunun 4-a maddesi kapsamındaki sigortalılığının çakıştığı görülmüştür.
01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa"nın 4/b-4 maddesi ile "tarımsal faaliyette bulunanların bu kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulaması bakımından sigortalı sayılacağını", 5510 sayılı Yasanın 8/3 maddesi "tarımsal faaliyeti bulunanların kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıt tarihinden itibaren ilgili Kurum ve Kuruluş ve birliklerin sigortalı işe giriş bildirgesi düzenleyerek en geç bir ay içinde Kuruma vermekle yükümlü olduklarını, ayrıca tarımla uğraşanların kendilerinin de bildirim yapabileceklerinin belirtildiği" 5510 sayılı Yasanın 9/b-5 maddesi "Kısa ve uzun vadeli sigorta kolları bakımından tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için, tarımsal faaliyetlerinin sona erdiği veya 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamına girdiği tarihten itibaren sigortalılığının sona ereceği” bildirilmiş, ihtilaflı dönem itibariyle uygulanması gereken 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasanın 53/1 maddesinde "Sigortalının, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tâbi olmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde; öncelikle (c) bendi kapsamında, (c) bendi kapsamında çalışması yoksa ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak sigortalı sayılacağı" bildirilmiştir. 03.02.2011 tarihli 6111 Sayılı Yasanın 33 maddesi ile değiştirilen ve 01.03.2011 tarihinde yürürlüğe giren 5510 Sayılı Yasanın sigortalılık hallerinin birleşmesi başlıklı 53/1 maddesinde ise "Sigortalının, 4. maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çakışması halinde, öncelikle aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında, (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde Kanun kapsamına girmesi halinde ise aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacağı" belirtilmiş ve aynı yasanın Geçici 33 maddesinde ise "Kanunun 53 üncü maddesinin birinci fıkrasında bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla yapılan değişiklikler, bu değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten öncesi için uygulanmaz ”hükmü getirilmiştir.
Uyuşmazlık davacının 01.12.2007 – 01.03.2011 tarihleri arasındaki dönemde, 5510 sayılı Kanunun 4-a maddesi kapsamında çalıştığı zamanlardaki 5510 sayılı Kanunun 4-b kapsamındaki tarım Bağ-Kur sigortalılığının iptal edilip edilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
01.10.2008 tarihinden önce yürürlükte bulunan 2926 sayılı Yasanın 6/b maddesi ile "diğer sosyal güvenlik kuruluşları kapsamına tabi bir işte çalışanların, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren sigortalılıkları sona ereceği" düzenlemesi ile Tarım Bağ-Kur sigortalılığı ile 506 Sayılı Yasa kapsamında zorunlu sigortalı çalışmaların çakışması halinde 506 sayılı Yasa kapsamında çalışmalara üstünlük tanınacağı açıkça düzenlenmiştir.13.02.2011 tarihli 6111 Sayılı Yasanın 33 maddesi ile 01.03.2011 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasanın 53. maddesinde yapılan değişiklikle de aynı ilke benimsenmiş olup aynı yasanın Geçici 33 Maddesiyle 01.03.2011 tarihli 5510 sayılı Yasanın 53 üncü maddesinin birinci fıkrasında bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla yapılan değişiklikler, bu değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten öncesi için uygulanmayacağı hükmünün getirilmiş olmasına göre ihtilaflı dönem olan 04.04.2009 – 08.05.2009, 20.05.2009 – 18.06.2009, 01.07.2009 – 30.08.2009, 09.09.2009 – 31.05.2010, 01.06.2010 – 30.6.2010, 01.07.2010 – 10.08.2010, 12.08.2010 – 22.11.2010, 23.11.2010 – 01.12.2010, 03.12.2010 – 30.01.2011 ve 01.02.2011 – 28.02.2011 tarihleri arasında 01.10.2008 tarihli 5510 sayılı Yasanın 53/1 maddesi kapsamında uygulama yapılmalı ve bu kapsamda da çakışan sigortalılıklarda daha önceden başlayan sigortalılığa değer verilmelidir. İhtilaflı dönem olan 04.04.2009 – 08.05.2009, 20.05.2009 – 18.06.2009, 01.07.2009 – 30.08.2009, 09.09.2009 – 31.05.2010, 01.06.2010 – 30.6.2010, 01.07.2010 – 10.08.2010, 12.08.2010 – 22.11.2010, 23.11.2010 – 01.12.2010, 03.12.2010 – 30.01.2011 ve 01.02.2011 – 28.02.2011 tarihleri arasında davacının Tarım Bağ-Kur sigortalılık şartlarını taşıdığı ve önden başlayan sigortalılığın tarım Bağ-Kur sigortalılığı olduğu açıktır. Prim cetvelinden de somut olayda 5510 sayılı Yasanın Geçici 17.maddesinin uygulanma olanağının bulunmadığı anlaşılmaktadır. Ancak 5510 sayılı Yasanın 6/1-ı maddesinde; Kamu idarelerinde ve Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında sayılanlar hariç olmak üzere, tarım işlerinde veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz işlerde çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğunu belgeleyenler ile 65 yaşını dolduranlardan talepte bulunanların sigortalı sayılmayacağı ve aynı Yasanın 6/2 maddesinde ise birinci fıkranın (ı) bendinin uygulanmasında Türkiye Ziraat Odalar Birliğinin görüşünün alınacağı bildirilmiştir.
Somut olayda; Mahkemece, ihtilaflı dönem yönünden 5510 sayılı Yasanın 6/1-ı maddesi kapsamında araştırma yapmadan karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
Yapılacak iş; 5510 sayılı Yasanın 82 maddesi uyarınca, Türkiye Ziraat Odalar Birliğinden davacının çiftçi kayıt sisteminde belirtilen 4410 m2 kiraz bahçesi ile 3018 m2 Trabzon hurması bahçesinden elde edilecek gelirini tespit ettirmek, tarımsal faaliyeti nedeniyle başka kazancı olup olmadığını araştırmak, bu tarımsal faaliyetlerine ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan aylık ortalamasının prime esas günlük kazanç alt sınırının 5510 sayılı Yasanın geçici 16. maddesindeki tutarından az olup olmayacağını tespit etmek ve sonucuna göre ihtilaflı dönemde davacının Tarım Bağ-Kur sigortalılığı hakkında karar vermektir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde hatalı değerlendirme sonucu hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 11/03/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.