MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yerel mahkemece verilen gün ve sayısı yukarıda yazılı kararın; Dairemizin 20/05/2019 gün ve 2019/1373-2019/2933 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmiştir. Süresi içinde davalı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla HUMK’un 440-442. maddeleri uyarınca tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, İİK’nın 89/3. maddesinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; karar, Dairemizin 20/05/2019 tarihli ve 2019/1373-2019/2933 sayılı ilamı ile onanmıştır. Davalı tarafından kararın düzeltilmesi talep edilmiştir.
Davacı vekili, davalının alacaklısı olduğu ... 1. İcra Müdürlüğünün 2008/12306 sayılı takip dosyasında ... ve ... Taah. İnş. Yapı Ürn. Tur. Gıda İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin borçlu olduğunu, davacı kooperatife ..."nın alacağından dolayı İcra İflas Kanunu"nun 89. maddesi uyarınca haciz ihbarnamelerinin gönderildiğini belirterek, ..."nın kendilerinden alacağı olmadığının ve davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen ilk karar Dairemizin 02/11/2016 tarihli 2016/8908 esas ve 2016/10736 karar sayılı ilamı ile bozulmuş; bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda davalının borçluları olan yüklenici ... ve ... Taah. İnş. Yapı Ürn. Tur. Gıda İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin davacı kooperatifin inşaatındaki imalatları nedeniyle alacaklı olduğu, ancak yüklenicinin talebi üzerine kooperatif tarafından altı adet dairenin yüklenicinin belirttiği kişilere tahsisinin yapıldığı, tahsisi yapılan altı adet dairenin bedeli göz önüne alındığında artık yüklenicinin kooperatiften alacaklı olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından temyizi üzerine de Dairemizin 20/05/2019 tarihli ve 2019/1373-2019/2933 sayılı ilamı ile onanmıştır.
Dosyanın incelenmesinde, ... Taah. İnş. Yapı Ürn. Tur. Gıda İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından eldeki davanın davacısı kooperatif aleyhine alacağının tespiti istemi ile ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2013/117 (2009/528 eski) esas sayılı dosyası ile dava açıldığı, söz konusu davada alınan bilirkişi raporlarında yüklenicinin, kooperatifin inşaatında yaptığı imalatlar nedeniyle alacaklı olduğunun belirlendiği, kooperatif tarafından verilen dilekçelerde yükleniciye avans mahiyetinde altı adet daire verildiği ve yüklenici tarafından belirtilen kişilere bu dairelerin tahsislerinin yapıldığının bildirildiği, buna karşın yüklenici vekili tarafından ise yalnızca iki adet dairenin avans mahiyetinde verildiğinin belirtildiği, ancak davanın takipsiz bırakılması nedeniyle açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Eldeki davada da mahkemece verilen ilk kararın Dairemizce bozulması üzerine davacı kooperatif vekili tarafından 19/03/2018 tarihli dilekçe ile davalının borçluları olan yükleniciye hak edişinden düşülmek üzere avans mahiyetinde altı adet daire ve üyelik kaydı verildiği ve tahsislerin yapıldığı belirtilmiştir. Mahkemece bilirkişilerden alınan raporda ise ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2013/117 esas sayılı dosyasında düzenlenen rapora göre yüklenicinin davacı kooperatiften alacaklı olduğu, ancak davacı tarafından sunulan belgelere göre yükleniciye avans mahiyetinde altı adet dairenin verildiği, kat karşılığı inşaat sözleşmesinde her bir dairenin değeri olarak belirlenen bedel dikkate alındığında kooperatifin yükleniciye borcu kalmadığı bildirilmiştir. Mahkemece de bu rapor hükme esas alınarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Her ne kadar davacı kooperatif vekili yükleniciye avans mahiyetinde altı adet daire ve üyelik kaydı verildiği, tahsislerin de yapıldığını iddia etmiş ise de; ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2013/117 esas sayılı dosyasında yüklenici vekili, kooperatif tarafından avans mahiyetinde iki adet dairenin verildiğini belirtmiştir. Davacı kooperatif tarafından gerek eldeki dava dosyasına gerekse ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2013/117 esas sayılı dosyasına tahsislerin yapılmasına dair yüklenicinin talep dilekçesi dışında herhangi bir belge sunulmamıştır. Davalı ... tarafından dosyaya sunulan olağan genel kurul toplantılarına ilişkin hazirun cetvellerinde de adına tahsis yapıldığı belirtilen kişilerin isimleri bulunmamaktadır.
Mahkemece, davacı kooperatif tarafından iddia edilen tahsis işlemlerinin kooperatifin genel kurul ya da yönetim kurulu kararına dayanıp dayanmadığı araştırılmadığı gibi tapu kayıtları da celp edilip incelenmemiştir. Ayrıca davacının tahsis iddiası dava tarihinden sonraki bir aşamada ileri sürülmüştür. Belirtilen hususlar üzerinde durulmaksızın eksik inceleme ile hüküm tesis edilmesi doğru değildir.
Şu durumda mahkemece iddia edilen tahsis işleminin kooperatifin genel kurul ya da yönetim kurulu kararına dayanıp dayanmadığının araştırılması, güncel tapu kayıtlarının celp edilerek incelenmesi ve davacı vekilinin 19/03/2018 tarihli dilekçesinde adına tahsis yapıldığı belirtilen kişiler adına tapuda devirlerin yapılıp yapılmadığının belirlenmesi ve davacının tahsis iddiasının dava tarihinden sonraki bir aşamada ileri sürülmesi hususu da göz önüne alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekir. Açıklanan yönler gözetilmeyerek, yerinde olmayan gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekir ise de, bu yön gözetilmeden karar onanmış olduğundan, davalının karar düzeltme istemi kabul edilmeli, Dairemizin 20/05/2019 tarihli, 2019/1373 esas ve 2019/2933 karar sayılı onama kararı kaldırılmalı ve yerel mahkeme kararı açıklanan nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan sebeplerle Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 440-442. maddeleri gereğince davalının karar düzeltme isteminin kabulüne; Dairemizin 20/05/2019 tarihli, 2019/1373 esas ve 2019/2933 karar sayılı onama kararının kaldırılmasına; kararın yukarıda gösterilen nedenle BOZULMASINA ve davalıdan önceki onama kararımızla alınan harç ile peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 17/06/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.