Mahkemesi : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
No : 2019/154-2020/710
İlk Derece Mahkemesi : ... 3. İş Mahkemesi

Dava, 3201 sayılı yasa kapsamında yapılan borçlanma ödemesinin 1980-1990 yılları arasına maledilmesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekilince istinaf yoluna başvurulması üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine dair karar verilmiştir.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı Hollanda’da geçen çalışmalarını 3201 sayılı yasa kapsamında borçlandığını, davalı Kurumun borçlanma sonucu bağladığı yaşlılık aylığında ödenen borçlanma sürelerini 1980-1990 yıllarına maletmemesi nedeniyle aylığın düşük belirlendiği bu nedenle yaptığı yurtdışı borçlanmasının anılan döneme maledilerek bağlanan aylığın bağlandığı tarih itibariyle yeniden hesaplanmasını, aksine işlemin iptalini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum vekili, davacının talebinin reddine dair Kurum işlemlerinde hukuka aykırı bir husus bulunmadığından davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesince “...dosya içerisinde yer alan belgeler ve alınan rapor incelendiğinde, davacı taraf yurt dışı borçlanmasını yurt dışında iken (Kesin dönüş yapmamış olmasına göre) 50 Doların karşılığı 67.50-TL kısmını 22/08/2005 tarihinde, online banka hesabına izleme belgesine göre 12.550 Doların karşılığı 22.303,86-TL kısmını 03/08/2012 tarihinde olmak üzere toplam 12.600 doların karşılığı 22.371,36-TL yatırdığı, bu ödeme 12.600 Dolar (yatırılan borçlanma karşılığı dolar) 3.5 Dolar (günlük borçlanılan kazanç)=3.600 prim gün sayısına tekabül ettiği, davacının yurtdışı borçlanmasında sigortalılık başlangıç tarihinin 31/05/1980 olarak alınması talebinin sigortalılık başlangıç tarihinin bu tarih olduğuna ilişkin kesin karar bulunması, usulüne uygun yürürlüğe konulmuş "Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda Krallığı arasında Sosyal Güvenlik Sözleşmesi" nin 29.maddesinde buna ilişkin düzenleme bulunması, 3201 sayılı Kanunun 5.maddesi gereğince davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 31/05/1980 tarihi olduğunun tespiti gerektiği; 5510 Sayılı Kanu"nun " Yaşlılık aylığının başlangıcı ve kesilmesi" kenar başlığını taşıyan 30 uncu maddesinin birinci fıkrası ) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen sigortalılardan yaşlılık aylığına hak kazananlara, yazılı istek tarihinden sonraki ay başından itibaren aylık bağlanır." hükmünün yer aldığı, davacının 21/12/2015 tarihinde emeklilik talebinde bulunulduğu, yasa gereği davacının emekliliğini talep ettiği tarihi takip eden ay başı olan 01/01/2016 tarihinden itibaren borçlanmanın 31/05/1980 tarihi ve sonrasına mal edilmesine, yeniden hesaplanmasına, aksi yöndeki Kurum işleminin iptali yönünde davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.” gerekçesi ile, “...Davanın kabulü ile;
Davacının, sigortalılık başlangıç tarihinin 31/05/1980 tarihi olduğunun tespitine,
Davacının emekliliğini talep ettiği tarihi takip eden ay başı olan 01/01/2016 tarihinden itibaren borçlanmanın 31/05/1980 tarihi ve sonrasına mal edilmesine, yeniden hesaplanmasına, aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline,..” karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesi 7.Hukuk Dairesince, “...Dosyadaki yazılara,hükmün dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere, bu delillerin takdirinde isabetsizlik görülmemesine göre usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşılan hükme yönelik SGK vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK "nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesi ile, “....İlk derece mahkemesinin kararının yasal ve hukuksal gerekçeleri ile dayanağı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığından davalı SGK vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK "nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine,...” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı vekili, mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosya kapsamı incelendiğinde, davacının, 31.05.1980-31.05.2005 tarihleri arasında Hollanda’da geçen çalışmalarını 3201 sayılı yasa kapsamında borçlanma talebinde bulunduğu, davalı Kurumun 31.05.1980-24.05.2005 tarihleri arasında 5393 gün tahakkuk hazırladığı, davacının 3600 güne karşılık gelecek şekilde 03.08.2012 tarihinde ödeme yaptığı, 12.12.2015 tarihli yaşlılık aylığı tahsis talebine istinaden, 31.05.1980 tarihinde işe başlama, 25.05.2005 tarihinde işten ayrılma bilgilerine göre davacıya 3600 prim ödeme gün sayısına göre 01.01.2016 tarihinden itibaren 506 sayılı kanun kapsamında aylık bağlandığı, davacının bağlanan aylıkta ödenen borçlanmanın ilgili dönemine maledilmesinde hata bulunduğuna dair itirazının reddi üzerine eldeki davanın açıldığı, Mahkemesince davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır. Karar eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Davanın yasal dayanağı 3201 sayılı Yasanın, 17/04/2008 tarih ve 5754 sayılı Yasanın 79. maddesi ile değişik “Süre tespiti ve sigortalılığın başlangıcı ve sürelerin değerlendirilmesi” başlıklı 5.maddesi “Yurt dışındaki sigortalılık sürelerinin tespitinde, bunu belirten ve istek sahibinin ibraz edeceği ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere gün sayıları esas alınır, bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün hesaplanır.
Sosyal güvenlik kanunlarına tabi hizmetleri olanların, borçlandıkları gün sayısı, prim ödeme gün sayıları ile ilgili hizmetlerine katılır. Sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür.
Sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayan istek sahiplerinin sigortalılıklarının başlangıç tarihi, borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülen tarihtir…” hükmünü, 17/7/2019 tarih ve 7186 sayılı Yasanın 11. maddesi ile 5. maddeye eklenen son fıkrası ise “ Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki sürelerin borçlandırılması halinde bu süreler 5510 sayılı kanunun 41 inci maddesinde yer alan hükümler esas alınarak Türkiye’deki sigortalılık başlangıç tarihinden, Türkiye’de sigortalılık yok ise borçlanma tutarının tamamen ödendiği tarihten geriye götürülen sürelere ait ilgili aylara mal edilir.” hükmünü içermekte olup; davalı Kurumca ödenen borçlanmanın dönemine maledilmesi işlemleri bu düzenlemeler doğrultusunda yapıldığından, davanın reddi gerekirken yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 23.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.