MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 311 ada 57 parsel sayılı 5.393,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı ... adına tespit ve tescil edildikten sonra yargılama sırasında 29.01.2014 tarihinde satış nedeniyle dava dışı ... adına tapuda kayden intikal ettirilmiş; 311 ada 63 parsel sayılı 4.731,18 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ise, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ... adına tespit ve tescil edildikten sonra 22.06.2006 tarihinde satış nedeniyle davalı ... adına tapuda kayden intikal ettirilmiştir. Davacı ..., çekişmeli taşınmazların bir kısım bölümleri hakkında, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak; davacı ... ise, 311 ada 63 parsel sayılı taşınmazın bir bölümü hakkında aynı nedene dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmışlardır. Mahkemece, usule ilişkin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davacıların davalarının kabulüne, çekişmeli taşınmazların tapu kayıtlarının ayrı ayrı iptali ile; fen bilirkişisi Mehmet Durukan"ın 09.07.2014 tarihli rapor ve krokisinde; 311 ada 63 parsel sayılı taşınmazın (A2) ile "kırmızı" renkte taralı olarak gösterilen 2.029,62 metrekare yüzölçümündeki kısmı ile 311 ada 57 parsel sayılı taşınmazın (A1) ile "kırmızı" renkte taralı olarak gösterilen 1.485,67 metrekare yüzölçümündeki kısmının ... adına; 311 ada 63 parsel sayılı taşınmazın (B2) ile "mavi" renkte taralı olarak gösterilen 1.397,37 metrekare yüzölçümündeki kısmı ile 311 ada 57 parsel sayılı taşınmazın (B1) ile "mavi" renkte taralı olarak gösterilen 3.906,67 metrekare yüzölçümündeki kısmının ... adına ve 311 ada 63 parsel sayılı taşınmazın (C) harfiyle gösterilen 1.305,62 metrekare yüzölçümündeki kısmının ise ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1) 311 ada 57 parsele yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; Mahkemece, çekişmeli taşınmazın (A1) ile gösterilen kısmının tapusunun iptali ile bu kısmın davacı ... adına tesciline, taşınmazın geriye kalan ve (B1) ile gösterilen kısmının ise kayıt maliki ... adına tesciline karar verilmiş ise de; verilen karar usul ve yasaya aykırıdır. Davanın açıldığı tarihte çekişmeli taşınmazın maliki davalı olarak gösterilen ... olmakla birlikte, taşınmazın yargılama sırasında bu kişi tarafından satılarak 01.09.2014 tarihinde ... adına tescil edildiği anlaşılmaktadır. 6100 sayılı HMK"nın 125. maddesi uyarınca, yargılama sırasında dava konusunun üçüncü kişiye devri halinde, davacının seçimlik hakkı bulunmakta olup, buna göre davacı, davasını eski malike karşı tazminat davasına dönüştürebileceği gibi, devreden kişiye karşı olan davasından vazgeçerek davaya yeni malike karşı devam da edebilecektir. Nitekim, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 31.05.2013 tarih 2012/1853 Esas, 2013/803 Karar sayılı ilamında da, davada taraflardan birinin müddeabihi başkasına temlik ettiğini öğrenen mahkemenin, bu hali kendiliğinden gözeterek seçimlik hakkına binaen davacıdan talebini sorması ve davacının vereceği cevaba göre işlem yapılması gerektiği açıklanmaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle, dava konusu taşınmazın yargılama sırasında üçüncü kişiye devredildiği gözetilerek, 6100 sayılı HMK"nın 125. maddesi uyarınca davacıya seçimlik haklarından hangisini kullanmak istediği sorulmalı; yeni malike karşı davaya devam etmek istemesi halinde, çekişmeli taşınmazı devralan ...’e husumet yöneltmesi için davacı tarafa süre ve imkan tanınmalı ve taraf teşkili sağlandıktan sonra tarafların iddia ve savunmalarına ilişkin tüm deliller toplanıp değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu husus gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA,
2) 311 ada 63 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası"nın 141/3. maddesi "mahkemelerin her türlü kararlarının gerekçeli olarak" yazılmasını zorunlu kıldığı gibi; bu zorunluluk, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 297. ve 298. maddelerinin de amir hükmüdür. Adil yargılanma hakkının garantileri arasında yer alan "aleni yargılanma ilkesi" ve "hukuki dinlenilme hakkı" da, kararların gerekçeli olmasını zorunlu kılar. Bu prensiplerin amacı, yargılama sürecini ve kararın verilişini kamu denetimine açık tutmak suretiyle adaletin yerine getiriliş biçimini görünür kılmak, kamu eliyle karar verme sürecini denetleyerek kişinin adil yargılanma hakkını güvence altına almak ve adalete güveni korumaktır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 297/1-c maddesi uyarınca gerekçenin; "tarafların iddia ve savunmalarının özetini, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delilleri, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesini, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepleri" göstermesi gerekir. Bir başka anlatımla; gerekçe, hüküm fıkrasında yazılı sonuçlara nasıl varıldığının tereddüte yer bırakmayacak şekilde açıklanmasıdır. Kararın gerekçesi ile hüküm fıkrası birbirine sıkı sıkıya bağlı olup uyumlu bulunması zorunlu olduğu gibi, duruşmada tefhim edilen hüküm sonucuna nasıl ulaşıldığını açıklamayan ifadelerin gerekçe olarak kabul edilmesi de mümkün değildir. Somut olayda mahkemenin kararı incelendiğinde, kararın gerekçe bölümünde, toplanan delillerin tartışılıp değerlendirilmediği, sabit görülen vakıalara nasıl ulaşıldığı, bunlardan çıkarılan sonuçlar ile bunların hukuki sebeplerinin neler olduğu hususlarında açıklama yapılmaksızın, bozma doğrultusunda mahallinde yapılan keşif, keşifte alınan tanık beyanları ve keşif sonrası verilen bilirkişi rapor ve krokilerinin esas alındığı açıklaması ile yetinildiği görülmektedir. Yukarıda yer alan hükümler karşısında böyle bir açıklamanın "gerekçe" olarak kabulü mümkün değildir.
Hal böyle olunca; Mahkemenin kararının gerekçe içermediği açık ve tartışmasız olup, denetime elverişli bir hukuki gerekçe gösterilmeden hüküm kurulmuş olması Anayasa"nın 141. ve HMK"nın 297. maddeleri hükmüne uygun bulunmadığından, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.06.2021 gününde oybirliği ile karar verildi.