Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/8753 Esas 2022/5167 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ(İLK DERECE SIFATIYLA)

Uluslararası Tahkim Mahkemesince verilen 23.07.2019 gün ve 1675/59-17 sayılı kararın iptali istemi ile İlk Derece Mahkemesi sıfatıyla Bölge Adliye Mahkemesine açılan davanın yargılaması sonucunda davanın usulden reddine ilişkin verilen 02.10.2019 gün ve 2019/6-2019/6 sayılı karar, yasal sürede davacı vekilince temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Başvurucu, taraflar arasında taze meyve, sebze, kuruyemiş ve yeşillik ihracatı için sözleşme akdedildiğini, sözleşmenin 5.6. maddesi uyarınca belgelere istinaden peşinat olarak 58.550 USD'nin davalıya ödendiğini, sözleşmenin 2. maddesi uyarınca 56.187,60 USD ürünün gönderildiğini, ancak gönderilen malların kalitesiz olduğunu, elektronik posta ile malın kalitesi ve sayısı açısından maili atıldığını, fakat davacı tarafından cevap verilmediğini, kalitesiz malın teslim edildiğine dair kanıtta bulunmak amacıyla "LarsKrogiusBalticLtd." şirketinin çağırıldığını, çürümüş meyve, koyu lekeli meyveler, çok yumuşamış meyveler, çatlakları olan meyveler ve mekanik delikler gibi kalitesiz mallar ile ilgili açıklamaların yapıldığını ileri sürekek kalitesiz mal tesliminden dolayı toplam 76.152,55 USD zararın tazmini ile tahkim mahkemesi masrafları ve tescil işlemleri bedelinin ödemesini talep etmiştir.
Tahkim dosyasında davalının cevap ve kendi iddialarını ifade eden diğer belgeleri tahkim mahkemesi heyetine göndermediği, dava talebine itiraz etmediği ve bu konuda herhangi bir iddia öne sürmediği belirtilmiştir.
Belarus Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde Uluslararası Tahkim Mahkemesince verilen 23/07/2019 tarih ve 1675/59-17 sayılı kararı da, başvurucunun 31 Ocak 2019 tarihli dilekçesiyle talep miktarını azalttığı, davacıdan talep edilen dava dilekçesi kapsamındaki zarar karşılama bedelinin 57.968.07 USD olarak belirlendiği, bunun dışında davacıdan 2.312,4 USD miktarında mal gönderildikten sonra artan paranın gönderilmesin ve ODO "KlasAudit" denetleme şirketinin sonuç raporu düzenlemesi hizmetinden ötürü 442,14 USD'nin karşılanması talebinde bulunduğu, rakamı düşürdükten sonra toplam talep 60.280,47 (57.968,07+2.312,4) USD olarak belirlenerek davanın kabulüne karar verilmiş, kararı tahkim dosyası davalısı kararın iptal edilerek kaldırılmasını talep etmiştir.
İlk derece mahkemesi sıfatıyla bakılan davada mahkemece, Milletlerarası Tahkim Kanununun (MTK) 15. maddesi uyarınca iptal davası açılabilmesi ve bu davaya bakılabilmesi için aynı Kanun'un 1. maddesi uyarınca tahkim yerinin Türkiye olarak belirlenmesi veya taraflarca Milletlerarası Tahkim Kanununun hükümlerinin uygulanacağının (Türk Hukukunun uygulanacağının) taraflarca kararlaştırılmış olması gerektiği, belirtilen yasa hükmünün emredici nitelikte ve davanın dinlenme şartı olduğundan resen her aşamada dikkate alındığı, somut olayda tahkim yerinin Türkiye olarak belirlenmediği gibi taraflarca Türk Hukukunun uygulanacağına ilişkin de bir anlaşma olmadığından Milletlerarası Tahkim Kanununun uygulanması dolayısıyla Türkiye'de iptal davası açılması mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, kararı iptal davası davacısı temyiz etmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi'nce ilk derece mahkemesi sıfatıyla yapılan yargılama ve HMK’nın hakem kararlarının iptaline ilişkin 439. maddesi hükmü gözetildiğinde, verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 36,30 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 22/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.