
Esas No: 2018/2241
Karar No: 2019/705
Karar Tarihi: 07.02.2019
Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2018/2241 Esas 2019/705 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı şirket vekili 18.04.2012 tarihli dilekçe ile; ... mahallesi 37 ada 3 parsel sayılı taşınmazın 21.12.1954 tarihinde müvekkili davacı şirket tarafından satın alındığını, yörede 1940 yılında yapılan ... kadastrosuna 37 ada 3 sayılı parselin önceki maliki olan ... n tarafından yapılan itiraz edildiğini, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 04.11.1942 gün 1941/938 - 1942/648 sayılı ilamı ile çekişmeli yerin Devlet Ormanı sayılmayan yerlerden olması nedeniyle tahdidin iptaline karar verildiğini, .... Hukuk Dairesince onanarak kesinleştiğini, bu kararın 37 ada 58 sayılı parseli de kapsadığı, ... olmaktan çıkarılan taşınmazın 4785 sayılı Kanun ile devletleştiğinden söz edilemeyeceği, 1950 yılında 2613 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılan kadastro sırasında 37 ada 3 parsel sayılı 217 hektar 1438 m2 yüzölçümündeki taşınmazın Mayıs 1945 tarih 7 sıra numaralı tapu kaydı uygulanarak Maa müştemilat Tepeseki çiftliği niteliğiyle ... adına tespit ve tescil edildiğini, 21.12.1954 tarihinde şirketleri tarafından satın alındığını, ... sayılmayan yerlerden olduğuna ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararları bulunduğu halde 1980 yılında ... numaralı ... Kadastro Komisyonunca yapılan ... kadastrosunda 37 ada 3 sayılı parselin 300.000 m2 yüzölçümlü bölümünün davacı şirkete ait özel ..., ....673.688 m2"lik kesiminin Devlet Ormanı olarak belirlendiği, ..., 2 ve 3 nolu sırasıyla 11460 m2 - 114400 m2 - 68750 m2 olmak üzere toplam 194610 m2 yüzölçümlü bölümün ... sayılmayan alan olarak tahdit dışında bırakıldığını, anılan ... tahdidine karşı ... Yönetimi ve şirketleri tarafından açılan davalar, İski ve Karayolları tarafından yapılan kamulaştırmalar sonucu 37 ada 3 sayılı parselin çeşitli tarihlerde 37 ada 49, 56, 57, 58, 59, 72, 73, 74 ve 75 sayılı parsellere ifraz edildiğini, şirketleri adına tapuda kayıtlı olan 37 ada 58 parsel sayılı 1457791,37 m² yüzölçümlü taşınmazın bedeli ödenmeden Devlet ormanı olarak tescil edildiğini, 1980 yılında yapılan ... kadastrosunun iptali istemiyle açtıkları davanın kadastro mahkemesinin 1988/44 Esasında derdest iken 1987 yılında 56 nolu ... kadastro komisyonunca yapılan 2/B uygulaması sırasında 37 ada 58 parselin şirketleri adına tapuda kayıtlı 72 parsele sınır olan 9.425 m2 yüzölçümlü kesiminin LXV poligon numarasıyla ... adına ... sınırları dışına çıkarıldığını, anılan 2/B uygulamasının ve 37 ada 58 parselin tapu kaydının iptal edilip adlarına tapuya tescili istemiyle açtıkları davanın .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/341 E. - 2011/77 K. sayılı kararıyla reddedildiği, temyiz ve karar düzeltme taleplerinin de reddedilerek 02.02.2012 tarihinde kesinleştiğini, mülkiyet haklarının gerek Anayasa gerekse İnsan Hakları Mahkemesi kararları ile teminat altına alındığını belirterek 37 ada 58 parsel sayılı taşınmazın içinde bulunan LXV poligon numarasıyla ... adına ... sınırları dışına çıkarılan 9.425 m2 yüzölçümlü taşınmazın şirketten bedelsiz olarak alınması sebebiyle oluşan zararın karşılığı olan 39.321.761,00.-TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece; Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 15.05.1990 tarih 1990/1254 E. - 1990/4687 K. sayılı ilamıyla 4785 sayılı Kanun uyarınca Çiftliği namıyla anılan yerin ... olmakla devletleştirildiği, bu Devlet ormanında 1980 yılında ... sınırlandırma ve ... sınırları dışına çıkarılma işleminin birlikte yapıldığı, anılan yerin 13.07.1945 günü Devletleştirilmekle bu taşınmaza ait olduğu bildirilen tapu kaydının hukuki değerini yitirdiği, davacının bu yeri 21.12.1954 tarihinde satın alması sebebiyle 4785 sayılı Kanunun hükümlerini ve sonuçlarını bilerek satın aldığından iyiniyet iddiasında bulunamayacağı, davacının korunacak hakkı olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hükmün davacı şirket vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 28.01.2014 gün 2013/16137 E. - 2014/2087 K. sayılı ilamıyla bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle “...Davacı tarafından 6292 sayılı Kanun hükümleri uyarınca işlem yapılması için 08.06.2012 tarihinde ... Mal Müdürlüğüne başvuruda bulunulduğundan anılan başvurunun sonucuna göre karar verilmesi...” gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyulduktan sonra bozma öncesi gerekçe aynen tekrar edilerek davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 4721 sayılı TMK"nın 1007. maddesi uyarınca tazmini istemine ilişkindir.
... ... köyü 37 ada 3 sayılı parsel 217 hektar 1438 m2 yüzölçümüyle Maa müştemilat ... Kadastro ile 9.10.1952 tarihinde ... adına tesbit edilmiş, satışlar ile 10.....1954 tarihinde .../5"er pay ile... ve arkadaşlarına, 21.11.1954 tarihinde ... Anonim Şirketine satılmış, 17.5.1984 tarihinde ... Yapı Elemanları Sanayi ve Ticaret A.Ş. adına kayıt edilmiş, 17.01.1979 tarihinde özel ... olduğuna ilişkin şerh yazılmış, parselin sayfası ifraz sebebiyle Mayıs 1984 tarihinde kapatılmıştır.
... Hisarı Kavacık ... yolu ve ... mevkii 37 ada 58 sayılı parsel, 05.09.1986 tarihinde ifrazen ... Yapı Elemanları Sanayi ve Ticaret A.Ş. adına kayıt edilmiş, 29.01.1991 tarihinde ... Kadastro Mahkemesinin 05.04.1989 gün ve 1989/35-34 ve 1989/44- 251 sayılı kararlarına istinaden hükmen ... adına tescil edilmiş, 29.04.1998 tarihinde niteliği değiştirilmek suretiyle ... niteliğiyle ... adına kayıt edilmiştir.
... Yönetimi tarafından davalı sıfatıyla ... Yapı Sanayi T.A.Ş. aleyhine 24.02.1982 tarihli dilekçeyle ... ilçesi, ... Tepeseki mevkiindeki ..., 2 ve 3 sayılı parsellerin ... sayılmayan yerlerden olduğu yönündeki ... kadastro komisyonu işleminin iptali istemiyle açtığı davanın, çekişmeli taşınmazın ... olarak sınırlandırılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın kabulüne ve taşınmazın ... olarak sınırlandırılmasına ilişkin işlemin iptaline, ... Yönetiminin elatmasının önlenmesine ilişkin .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1941/938-1942/648 sayılı kararı kesinleşmişse de, bu kararın kesinleşmesinden sonra yürürlüğe giren 4785 sayılı Kanun gereği istisnalar dışında tüm ormanların Devletleştirildiği, yapılan keşif sonucu düzenlenen uzman bilirkişi raporlarıyla çekişmeli parsellerden ... ve 2 sayılı parsellerin ... sınırları dışına çıkarılacak yerlerden olmadığı, 3 sayılı parselin ise ... sınrıları dışına çıkarılmasının doğru olduğunun belirlendiği gerekçesiyle 3 sayılı parsele ilişkin olarak açılan davanın reddine ve bu parselin ... adına tesciline, ... ve 2 sayılı parsellere ilşkin ... sınrıları dışına çıkarma işleminin iptaliyle bu parsellerin ... olarak ... adına tapuya tesciline ilişkin ... Kadastro Mahkemesinin 05.04.1989 gün ve 1989/35-34 sayılı kararı, davalı şirketin temyizi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 15.05.1990 gün ve 1990/1254-4687 sayılı kararı ile onanıp, karar düzeltme isteminde bulunulmadığı için ...12.1990 tarihinde kesinleşmiştir.
... Yapı Elemanları San ve Tic A.Ş. tarafından 12.07.1981 tarihli dilekçeyle davalı sıfatıyla ... Yönetimi aleyhine, ... ilçesi, ... köyü, ... çiftliği adındaki 37 ada 3 sayılı parselin tapuda Aralık 1954 tarih 13 sayfa numarasında kendi adına kayıtlı olduğu, bu yere ... Yönetiminin el atmasının önlenmesine ilişkin kesinleşmiş yargı kararı bulunduğu halde, ... numaralı ... Kadastro Komisyonuna bağlı ... numaralı ekip tarafından 1980 yılında yapılan ... kadastrosu işleminde bu taşınmazın 30 hektarının özel ... olarak sınırlandırıldığı, 19 hektar 7750 m2 bölümünün ... sayılmayan arazi ve 169 hektar 3688 m2 bölümünün ise Devlet ormanı olarak sınırlandırıldığı, itirazlarının komisyonca red edildiği, 12.12.1980 tarihinde yapılan bu sınırlamanın kanun ve yönetmelik hükümlerine aykırı olduğu iddiasıyla açtığı davanın reddine ilişkin, ... Kadastro Mahkemesinin 12.10.1989 gün ve 1988/44-251 sayılı kararı, davacı şirket tarafından temyizi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 26.06.1990 gün ve 1990/2717-6103 sayılı kararıyla “... .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 04.11.1942 gün ve 1941/938-648 sayılı kararının 4785 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden çok önce kurulduğu, söz konusu hükmü onayan Yargıtay kararında 4785 sayılı Kanuna göre bir inceleme yapılmadığı, 4785 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 13.07.1945 günü sözü edilen Kanun hükmüne göre işlem ve bildirime gerek kalmadan çekişmeli taşınmazın devletleştirildiği, doğuda ... ve Güneyinde ... Devlet Ormanına bitişik ve aynı nitelikte olan 1673685 m2 yüzölçümündeki alanın ... sayılan yerlerden olduğu saptandığından, bu yerin Devlet ormanı olarak sınırlandırılmasının yasaya uygun olduğu gözetilerek davanın reddine karar verilmesinin doğru olduğu, ancak; dava sınırlandırmanın iptali istemiyle açıldığına göre, harca tabi olmadığı, bu nedenle hüküm kanuna aykırı ise de hükmün bozulmasını gerektirmediği” gerekçesiyle, yerel mahkemenin hüküm fıkrasındaki harçla ilgili bölüm çıkırtılarak bunun yerine davanın niteliği itibarıyla harç alınmasına yer olmadığına ve istek halinde harcı yatırana iadesine sözlerinin konulmak suretiyle düzeltilerek onanmış, davacı şirketin karar düzeltme isteminin de aynı Dairenin 25.10.1990 gün ve 1990/7685-8736 sayılı kararı ile red edildikten sonra karar kesinleşmiştir.
Yine 37 ada 58 parselin ... tahdidi içinde bulunan 9.737,93 m2 yüzölçümlü kesiminin 07.03.1988 tarihinde ilan edilerek kesinleşen 6831 sayılı ... Kanununun 2/B uygulaması sırasında 59 nolu ... Kadastro Komisyonunca 17/09/1987 tarihli Uygulama Tutanağı ile (LXV) poligon numarasıyla ... adına ... sınırları dışına çıkarıldığı, ... Yapı Elemanları Sanayi ve Ticaret A.Ş"nin; (LXV) nolu 2/B poligonun şirkete ait tapu kapsamında kaldığını, bu alanın 2/B uygulaması ile ... sınırları dışına çıkarıldığı tarihte davacı şirket ile ... Yönetimi arasında ... kadastrosuna itiraz davasının devam ettiğini, ... Kadastro Mahkemesinin 05/04/1989 tarih 1989/35-34 sayılı kararı ile dava şirket aleyhine sonuçlanmış ise de, 3302 sayılı Kanun gereğince 2/B işlemi yapılan tarihte taşınmaz halen şirket adına tapulu olduğundan ... sınırları dışına çıkarma işleminin de müvekkil şirket adına olması gerektiğini belirterek taşınmazın ifrazı ile ... adına olan tapu kaydının iptali ve 2/B alanı olarak müvekkili şirket adına tesciline karar verilmesi istemiyle 18.11.2008 tarihinde açtığı davanın ... .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/341 E. - 2011/77 K. sayılı ilamıyla reddedildiği, temyiz incelemesinden geçerek 02.02.2012 tarihinde kesinleştiği, bunun üzerine davacı şirket vekilinin 18.04.2012 tarihli dilekçe ile eldeki tazminat davasını açtığı, yine davacı şirketin 6292 sayılı Kanunun 7. maddesi uyarınca 37 ada 58 parselin ... sınırları dışına çıkarılan 9.737,93 m2 yüzölçümlü kesiminin iadesi istemiyle 08.06.2012 tarihinde başvuruda bulunduğu, ... Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığının iadesi istenilen taşınmazın şahıslar adına kayıtlı iken ... adına ... sınırları dışına çıkarılan yerlerden olduğu gerekçesiyle hükmen iptal edilerek ... adına tescil edilen bir tapu kaydı bulunmadığından 6292 sayılı Kanunun 7. maddesine göre bedelsiz olarak iade edilecek taşınmazlardan olmadığı gerekçesiyle iade istemini reddettiği, (LXV) numaralı 2/B alanında 3402 sayılı Kanunun Ek-... maddesi uyarınca uygulama kadastrosunun yapılmadığı anlaşılmıştır.
İncelenen dosya kapsamına kararın dayandığı gerekçeye ve ... Kadastro Mahkemesinin 05.04.1989 gün ve 1989/35-34 ile 12.10.1989 gün ve 1988/44-251 sayılı kararları çekişmeli parselin Devletleştirilen ... alanı olduğu yönünde kesin hüküm oluşarak 29.01.1991 tarihinde ... adına kayıt edildiği, her ne kadar, davacı şirket tarafından 10.03.1997 tarihinde, davadaki aynı argûmanlara dayanarak, 1988/44 esaslı dosyada mahkeme karanın iadeyi muhakeme suretiyle kaldırılması ve 1673688 m2 taşınmazın Devlet ormanı olarak yapılan sınırlandırılmasının iptali istenmişse de, ... Kadastro Mahkemesinin 23.02.1999 gün ve 1997/3-2 sayılı bu istemin reddine ilişkin kararının, Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 08.02.2000 gün ve 1999/7177-935 sayılı kararı ile onandıktan ve karar düzeltme isteminin de, Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 02.11.2000 gün ve 2000/7830-8729 sayılı kararı ile red edildikten sonra kesinleştiği, davacı şirketin davasının reddine ilişkin ... Kadastro Mahkemesinin 12.10.1989 gün ve 1988/44-251 sayılı kararının kesinleştiği 25.10.1990 tarihinde mülkiyet ihtilafının sona erdiği, parselin Devlet ormanı olduğu ve davacının tutunduğu tapu kaydının hukuki değerini yitirdiği hususlarının da bu şekilde kesinleştiği, esasen davacının taşınmazı 21/12/1954 tarihinde satın almasından önce 4785 sayılı Kanunun yürülüğe girmesi ve taşınmazın bu Kanun nedeniyle Devletleştirilmesinden dolayı davacının tapusunun hukuki niteliğini yitirdiği, hukuki niteliğini yitiren tapudan dolayı tazminat talep edilemeyeceği gibi mülkiyet ihtilafının sona erdiren kadastro mahkemesinin 1988/44-251 sayılı kararının kesinleştiği 25.10.1990 tarihinden somut olaydaki dava tarihine kadar, 10 yıldan çok fazla süre geçtiği, Borçlar Kanununun 125. maddesi gereğince tazminat isteminin dava zamanaşımına uğradığı, her ne kadar yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine ilişkin karar 01.11.2000 tarihinde kesinleşmişse de, yargılamanın yenilenmesi istemiyle yeni bir durum yaratılmadığı, bu davaların ve davacı şirket tarafından açılan ... .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/341 E. - 2011/77 K. sayılı davanın zamanaşımını kesmeyeceği ya da durdurmayacağı gözetilerek sonuç olarak davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının davacıya yükletilmesine 07/02/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.