MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (TİCARET) MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili; müvekkillerinin halihazırda münfesih olan ......"nin ortakları olduğunu, şirketin Bartın ili Topluca Köyü hudutları içerisinde bulunan (İR) 1350 nolu maden işletme ruhsatının 1984 yılına kadar sicil kayıtlarındaki sahibi olduğunu, .... Şti, Beşgen Boru Profil San. AŞ, Orhan Pak ve müvekkillerinin bir araya gelerek yeni kuracakları şirkete ilişkin 09/09/1984 tarihli protokol başlıklı sözleşmeyi akdettiklerini, sözleşme hükmü uyarınca ..urulduğu ve .... Şti"ne ait (İR) 1350 nolu maden işletme ruhsatından doğan haklar ile ilgili Rödavans Sözleşmesinin akdedildiğini, bu sözleşme ile maden işletme ruhsatının...ye devredilmesinin gerektiğini, ancak gerçekleştirilen bu ruhsat devrinin gerçek anlamda bir devir olmadığını, salt ..."den iş alabilmek amacıyla yapılan şekli bir işlem olduğunu, ancak ruhsat süresinin dolmasına az bir vakit kalmış olması ve bu sürenin ruhsatın müvekkillere devri işlemlerine yetmeyecek olması nedeniyle, o ... nezdinde devir işleminin gerçekleştirilemediğini, davalı şirketin hissedarları ve yöneticilerinin mali açıdan zor durumda olan .... AŞ"nin hisselerini iktisap ederek bu suretle .... AŞ"nin yönetimini de ele geçirdiklerini, İR 1350 nolu maden işletme ruhsatının muvazaalı işlemlerle davalı şirket uhdesine geçirildiğini, ruhsat devrinin hukuka aykırı olduğunu, taraflar arasında akdedilen protokolün İR 1350 nolu ruhsatı kapsadığını, davalı şirketin İR 1350 nolu maden işletme ruhsatını kullandığını ve rödovans bedellerini ödediğini, İR 1350 nolu ruhsatın davalı şirket tarafından iktisap edilmesinin tamamen usulsüz ve kötü niyetli olduğunu belirterek (1350) nolu maden işletme ruhsatından doğan hakların müvekkiline ait olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; Davanın zamanaşamı süresi içinde açılmadığından reddine karar verilmesinin gerektiğini, İR 1350 nolu maden işletme ruhsatının ilk sahibinin.... Ltd.Şti. olduğunu, şirketin ortaklar kurulu maden işletme ruhsatını davacılara devrine ilişkin karar olmayıp rödavansa ilişkin bir karar oldğunu, bu nedenle davacnın dava ehliyeti ve hukuki
menfaat yokluğu sebebiyle reddini talep ettiklerini, davacıların maden işletme ruhsatı alabilmesi için kanunen aranan şartları da taşımadıkları, .... AŞ ile.... Ltd.Şti ile yapılan sözleşmenin müvekkili şirketi bağlamadığını, sözleşme tarafı olmadıklarını, davacının müvekkili şirketin taraf olmadığı hiçbir sözleşmeyi kabul etmediklerini, maden ruhsatının süresi bittiğinden yeni harçlar ve teminat ödenerek yeni bir işlem tesis edildiğini, davacının müvekkili şirketin taraf olmadığı sözleşmelere dayanarak hukuki sebep oluşturmaya çalıştığını, söz konusu sözleşmelerin yazılı olmadığını davacının talebi olması durumunda bu taleplerini .... AŞ"ne karşı ileri sürmesinin gerektiğini belirterek öncelikle davanın zamanaşımı yönünden reddine, zaman aşımı itirazları kabul edilmez ise davanın esastan reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
1- ) 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK’nun 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir.
Somut olayda, uyuşmazlık (İR) 1350 nolu maden işletme ruhsatından doğan hakların tespiti talebine ilişkin olup, taraflar arasında imzalanan 17.04.2002 tarihli protokol ile belirlenen rödövans bedeli karşılığında (İR) 6514 ve (İR) 1350 nolu mermer ruhsatlarına ait sahadaki faaliyetlerin davalı şirkete devredildiği, söz konusu maden sahalarının davalının kullanımında olduğu anlaşılmaktadır. Dava, 28.02.2014 tarihinde 6100 Sayılı HMK"nın yürürlüğe girmesinden sonra açıldığına göre görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re"sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
Hal böyle olunca, mahkemece; uyuşmazlığın çözümünde Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gözetilerek, görevsizlik nedeniyle HMK’nın 114/1-e ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, bu yön gözardı edilerek davanın esası hakkında hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
2- ) Bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.07.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.