MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (TİCARET) MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili; müvekkili kooperatife ait elektrik sayacının çalındığını, bu konuda .....2013/369 sor. numarası ile soruşturma başlatıldığını, ancak davalı şirketin mesnetsiz, haksız ve dayanaksız olarak davacı kooperatif aleyhine 241.234,46 TL kaçak elektrik bedeli fatura edildiğini, müvekkili kooperatif aleyhine taahhuk edilen kaçak elektrik kullanımına dayalı faturanın haksız olduğunu belirterek, davacı müvekkili kooperatifin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; davacı tarafa ait olan aboneliğin sayaçlarının 10 yıllık ayar ve damga süresinin dolması nedeniyle değiştirilmesi gerektiğini, davalı müvekkilinin ekiplerince sayacın olduğu tesise gidildiğinde sayacın yerinde olmadığının tespitinin yapıldığını, durumun kooperatif yetkililerine bildirildiğini, yetkililerin kendilerine çalınmış olabileceğini söylediklerini, elektrik tüketim tarihleri de dikkate alınarak detaylı inceleme yapıldığını, geçmiş yıllarda sayaca sürekli müdahale ederek her fatura döneminde endeksin düşürüldüğünün tespit edildiğini ve buna göre de düşük fatura çıktığını, elektrik sayacının numaratörü ile oynananarak kaçak elektrik kullanıldığının tespit edildiğini ve bu tespit sonucunda .... suç duyurusunda bulunularak elektriğin kesilerek mühürlendiğini, aynı zamanda kooperatif yetkililerinden .... ...."nın daha önce Karaman ... yürütülmekte olan bir soruşturmaya esas olmak üzere elektrik sayacında oynama yapıldığından bahisle .... ...."ya ait sayaca el konulmasına karar verildiğini ancak daha sonra müvekkili şirketçe yapılan araştırmalar neticesinde davacı kooperatif yetkilisinin kendi adına olan aboneliğe ait sayaca değil kooperatif adına olan dava konusu sayaca müdahalede bulunulduğunun tespit edildiğini ve durumun... ..... bildirildiğini ileri sürerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmiş, hüküm süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1- Eldeki dava, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01/07/2012 tarihinden sonra, 08.05.2013 tarihinde açılmıştır.
6102 sayılı TTK. 4.maddesine göre bir davanın ticari dava olabilmesi için uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğmuş bulunması veya anılan yasa maddesinde sayılan mutlak ticari davalardan sayılması gerekir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 12. maddesinde "Bir ticari işletmeyi, kısmen de olsa, kendi adına işleten kişiye tacir denir" hükmünü içermektedir.
26/06/2012 tarihinde kabul edilen ve 30 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazete"de yayınlanan 6335 sayılı yasanın 2.maddesinde, "6102 sayılı Kanun"un 5.maddesinin başlığı" 2. ticari davalar ve çekişmesiz yargı işlerinin görüleceği mahkemeler" şeklinde, 1. fıkrasında yer alan "davalara" ibaresi ise davalar ve ticari nitelikteki "çekişmesiz yargı işlerine" şeklinde 3.ve 4. fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Asliye Ticaret Mahkemesi ile Asliye Hukuk Mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümleri uygulanır". şeklinde düzenlenmiştir.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu olmaz. Mahkeme duruşma yapmadan, yani taraflara tebligat yapıp onları dinlemeden dosya üzerinden de görevsizlik kararı verebilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmış ise veya yapılmamış olsa bile re"sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip, karara bağlamalıdır.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanuna Tabi Tarımsal Amaçlı Kooperatifler; Tarım ve Köyişleri Bakanlığının görev alanında bulunan ve 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununa göre kuruluşları yapılan tarımsal amaçlı kooperatif tüzel kişilikleridir.
Türlerine göre tarımsal amaçlı kooperatifler:
1- Tarımsal Kalkınma Kooperatifi
2- Sulama Kooperatifi
3- Su Ürünleri Kooperatifi
4- Pancar Ekicileri Kooperatifi"dir.
Tarımsal amaçlı kooperatiflerin amacı; yeteri derecede iktisadi güce sahip olmayan gerçek kişilerin meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçlarını karşılıklı yardım,dayanışma ve kefalet suretiyle rasyonel bir şekilde ve ekonomik olarak karşılamak ve temin etmektir.
Tarımsal Amaçlı Kooperatifler kapsamında yer alan; Sulama Kooperatiflerinin Amaçları: ise; Devletçe ikmal edilmiş veya edilecek sulama tesislerinden alınacak veya her ne suretle olursa olsun tarım sahalarından çıkarılacak suyun ziraatta kullanılması ile ilgili arazi tesviyesi, tarla başı kanalları, tarla içi sulama ve drenaj gibi zirai sulama tesislerini kurmak veya kurulmuş olan sulama tesislerini işletmek, işlettirmek ve bakımını yapmak ve yaptırmak, amacıyla kurulup faaliyet göstermektedir.
Bu açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında ise; dava, kaçak elektrik kullanımına dayalı borç tahakkukundan kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir ve abonelik tarımsal sulama aboneliğine ilişkin olup; uyuşmazlığın 6502 sayılı Kanun kapsamında da kalmadığından Asliye Hukuk Mahkemesi olarak davanın görülmesi gerekir.

Bu durumda mahkemece, davaya Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatı ile değil Asliye Hukuk Mahkemesi olarak bakılıp sonuçlandırılması gerekirken, Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla davaya bakılarak esasa ilişkin hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma nedenine göre, tarafların diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bendde açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, ikinci bendde açıklanan nedenle tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.07.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.