MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki asıl ve birleşen menfi tespit davalarının bozmaya uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kubulüne birleşen davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün asıl- birleşen davalı ...-... Faktoring A.Ş vekilince duruşmalı, birleşen davacı ... vekilince duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı -birleşen davalı ... Nak. Yem. San. A.Ş vek.Av. ... , birleşen davacı ... .San. Tic. A.Ş vek.Av. ... ile asıl -birleşen davalı ...-... Faktoring A.Ş vek. Av. ... gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl davada davacı vekili, davalının 683.298,23 TL alacaklı olduğundan bahisle müvekkiline bir ihtarname gönderdiğini ve itiraz üzerine kambiyo senetlerine mahsus yolla icra takiplerine giriştiğini, 23.11.2006 tarihi itibariyle müvekkili şirketin yetkilisinin ... olduğunu ve müvekkili ile davalı arasında bir kredi sözleşmesi yapılmadığı gibi davalıya çek de verilmediğini; çift imza kullanılmadığını, olsa olsa yetkisiz kişilerce ya da sahte biçimde davalıya çekler verildiğini ileri sürerek borçlu olmadıklarının tesbitine ve takiplerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı vekili, 1.6.2005 tarihinden itibaren 3 yıl süre ile ...’ın 200.000,-TL’yi aşmayan işlemler bakımından davacı şirketi temsil ve ilzama yetkili olduğunu, adı geçenin yetkili olduğu dönemde sözleşme yapıldığını ve çeklerin ciro yoluyla müvekkiline verildiğini; mevzuata uygun biçimde taraflar arasında faktoring ilişkisinin doğduğunu ve ödemelerin yapıldığını böylelikle alacaklılık sıfatının doğduğunu bildirerek, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Birleşen davada davacı vekili,davacı ile davalılardan ... Nak. San. A.Ş arasında süregelen bir ticari ilişki olduğunu, bu nedenle davalı ...’a dava konusu çeklerin avans çeki olarak verildiğini, ancak ... A.Ş ‘nin düştüğü mali sıkıntı nedeniyle çekleri diğer davalı ...-... faktoring şirketine kırdırdığını, alacağın temliki hükümlerine göre şahsi defilerini ileri sürülebileceğini belirterek, çekler dolayısıyla borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davalı ...-... Faktoring A.Ş vekili, davalının bir faktoring kuruluşu olarak faturaya dayanmayan hiçbir alışverişi kredilendirmediğini,davacıya kesilmiş faturaların yönetmeliğe uygun şekilde alındığını, faturaların aslının alıcıda, dip koçanlarının satıcıda olduğunu, dip koçanlarının incelenerek faturaların kredilendirildiğini, çeklerin avans olarak verildiğinin kabulünün mümkün olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Birleşen davada diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde, davacının 3.6.2005 tarihinden itibaren üç yıl süreyle ... adlı kişi tarafından temsil ve ilzam edildiği, adı geçenin çekleri ileri tarihli olarak keşide ederek 10.11.2006 tarihinde davacı defterlerine kaydettiği, davalının alacağın ödenmesine yönelik ihtarnamesinin 12.11.2006 günü keşide edildiği ve ...’ın yetkisinin 23.11.2006 günü kaldırıldığını, ilanın ise 5.1.2007 tarihinde yapıldığı; davacının dava dışı ... AŞ tarafından keşide edilen çekleri cirolayarak davalıya verdiği, böylelikle davacının adı geçen şirketle birlikte hareket ettiği, gerçek hukuki ilişki olmaksızın davacının yetkilisi tarafından kredi sağlandığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hükmün davacı şirket vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 02/03/2011 gün, 2010/9362 Es-2011/2763 Kar. sayılı ilamı ile “10.10.2006 gün ve 26315 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik’in 22 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasına göre faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler. Dosyanın incelenmesinde takip dayanağı yapılan çeklerle bu çeklerin verilmesine dayanak faturaların tarih ve miktarlarının birbirini tutmadığı görülmüş, hükme esas alınan bilirkişi raporunda da fatura ve çek tutarlarının birbiriyle örtüşmediği ifade edilmiştir. Bu durumda mahkemece davalının takip dayanağı kıldığı çeklerin hangilerinin yukarıda gösterilen Yönetmelik hükmü kapsamında kaldığının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yaptırılması ve varılacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, ... ile davalı .... arasında yurt içi faktoring sözleşmesi yapıldığı, bu sözleşmenin ..." yi temsilen ... tarafından imzalandığı, ..."ın bu sözleşmeye ayrıca kefil olduğu, ..."ın imza yetkisinin 200.000,00 TL ile sınırlı olduğu, bunun üzerindeki işlemlerde çift imza atılması gerektiği, faktoring sözleşmesinin başlangıçta 100.000,00 TL limitli imzalandığı, daha sonra limitlerinin yine şirketi temsilen ... imzasıyla arttırıldığı, limit arttırımlarının 200.000,00 TL"nin üzerinde kaldığı, ancak bu dava açılıncaya kadar bu yönde bir itiraz ve dava olmadığı gibi sözleşmenin uygulandığı, paraların alındığı, fatura ve çeklerin verildiğinin anlaşıldığı, ..."ın yetkisinin 23/11/2006 tarihinde tamamen sona erdiği, aynı tarihte ortaklığının da bittiği, davaya konu çeklerin bu tarihten önce verildiği, çeklerin her birinin tutarının 200.000,00 TL"nin altında kaldığı, ... tarafından toplam 708.198,80 TL tutarındaki faturanın ... Faktoring AŞ"ye verilerek kredilendirildiği, faturaların sahte olduğu, ancak bunların sahteliğinin ... Faktoring AŞ tarafından bilindiği konusunda herhangi bir delil olmadığı, davaya konu edilen çeklerden 324.148,53 TL"lik kısım için dayanak fatura bulunduğu, kalan ve toplam tutarı 249.500,00 TL olan 5 adet çekin dayanağı fatura olmadığı gerekçesiyle asıl dava yönünden ..." nin bu çeklerden (249.500,00 TL tutarındaki) dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine, diğer çekler hakkındaki talebin ise reddine karar verildiği, birleşen dava yönünden ise faturaların kredi almak amacıyla sahte olarak düzenlenmesine rağmen ... Tekstil AŞ ve ..." nin birlikte hareket ettikleri, ... Faktoring AŞ" den toplam 1.258.770,00 TL kredi alındığı, bu rakamın fatura tutarlarının çok üzerinde olduğu, ödemelerin banka kayıtlarında görüldüğü, ... " in yaptığı ödemeler yönünden bu kişinin çalışan olmadığı ileri sürülmesine rağmen bu şahıs için bu konuda ... Faktoring AŞ"ye yazılı talimat verildiği, ... Faktoring AŞ tarafından da bu şahıslara ödeme için bankalara talimat yazıldığı, diğer taraftan ... Tekstil AŞ"nin düzenlediği çek bedellerinin ... tarafından ... Tekstil AŞ"ye ödendiği, ..."nin defterlerine göre iki şirket arasındaki asıl ticari ilişkiden kaynaklanan faturaların toplam tutarının 291.011,64 TL olmasına rağmen alınan çeklerden dolayı 864.566,40 TL (rutin ödemeler dışında) ödeme yapıldığı ve banka kayıtlarına göre ..." nin ... Tekstil AŞ" ye yaptığı ödeme tutarının 517.890,00 TL olduğu, ... Faktoring AŞ"den alınan kredilerden dolayı bu firmaya yapılmış herhangi bir ödeme bulunmadığı, bu çeklerin kredi almak amacıyla düzenlendiğinin açıkça anlaşıldığı, ..." nin aldığı çekleri ciro ederek yetkilisi ..."a verdiği, onun tarafından da ciro edilerek davalı ..." ye aktarıldığı, bu çeklerde ... ve ..."ın da müracaat borçlusu oldukları, bazı çeklerde ..."ın ismi yazmamakla beraber yalnızca imza atarak beyaz ciro ile çeki devrettiği, bu çekler nedeniyle de ... Tekstil AŞ" nin Versus ya da ..." a yaptığı bir ödemenin görünmediği gerekçesiyle birleşen dava yönünden de dayanağı fatura olmayan çekler yönünden davanın kısmen kabulüne, diğer çekler yönünden davanın reddine karar verilmiş, hüküm birleşen dava – asıl dava davalısı ... Faktoring A.Ş vekili ve birleşen davacı .... San.Tic. A.Ş vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davalı - birleşen davalı ...-... Faktoring A.Ş’nin birleşen davacı ....San.Tic.A.Ş’ne yönelik temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2- Birleşen davacı ....San.Tic.A.Ş’nin temyizine gelince, dava tarihinde yürürlükte bulunan, 10.10.2006 gün ve 26315 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik’in 22 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasına göre “ Faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler.” hükmü uyarınca birleşen davalıların meşru hamil olmadıklarından tüm çekler yönünden birleşen davacı .... San.Tic. A.Ş’nin davasının kabulü gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
3-Davalı ...-... Faktoring A.Ş’nin ... A.Ş"ne yönelik temyizine gelince , dosyanın incelenmesinde, takip dayanağı yapılan çeklerle bu çeklerin verilmesine dayanak faturaların tarih ve miktarlarının birbirini tutmadığı görülmüş, bilirkişi raporunda da fatura ve çek tutarlarının birbiriyle örtüşmediği ifade edilmiştir.Davalı ...-... Faktoring A.Ş ile asıl davacı-birleşen davalı ...Ş arasında düzenlenen faktoring sözleşmesi gereğince yapılan işlemin gerçek bir factoring işlemi olmadığı, asıl davacının çekleri davalı ...-... Faktoring A.Ş’ne yasaya aykırı olarak verdiği ve davalı ...-... Faktoring A.Ş’nin de banka kanalıyla ödeme yaptığı anlaşılmaktadır. Bu durumda taraflar arasındaki ilişkinin faktoring işlemi dışına çıktığı, ödünç verme işlemine dönüştüğü ve asıl davacının aldığı ödüncü geri vermekle yükümlü olduğu gözden kaçırılarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle birleşen davalı ...-... Faktoring A.Ş’nin ... Tekstil. San.Tic. A.Ş’ne yönelik temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün ... Tekstil. San.Tic. A.Ş yararına bozulmasına, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün birleşen davalı ...-... Faktoring A.Ş yararına bozulmasına, Yargıtay duruşmasında kendini vekille temsil ettiren ... Tekstil. San.Tic. A.Ş lehine takdir edilen 1.680.00 TL vekalet ücretinin davalı ... -... Faktoring A.Ş"den alınarak kendisine verilmesine, kendini vekille temsil ettiren ... -... Faktoring A.Ş lehine takdir edilen 1.680.00 TL vekalet ücretinin asıl davacı ...Ş’den alınarak kendisine verilmesine, peşin harcın istek halinde temyiz eden birleşen davacı ... ile asıl- birleşen davalı ...- ... Faktoring A.Ş"ne iadesine, 25/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.